Milovan De Stil Marković

Milovan De Stil Marković
Milovan De Stil Marković
Lični podaci
Datum rođenja	9. novembar 1957. (66 god.)
Mesto rođenja	Čačak, FNR Jugoslavija

Milovan Destil Marković (Čačak, 9. novembra 1957) srpski je akademski slikar i likovni umetnik. Svoju karijeru jezapočeo ranih 80-ih. Važi za oca Transfigurativnog slikarstva i Tekst portreta. Gostujući je profesor na predmetu Kontekstualna umetnost, na Univerzitetu umetnosti u Berlinu.

Izložbe[uredi | uredi izvor]

Marković je često izlagao u Evropi, Aziji, Južnoj i Severnoj Americi.

Njegovi radovi pedstavljeni su na: 42. bijenalu u Veneciji (Aperto), 4. bijenalu u Istanbulu, bijenalu u Sao Paolu, 46. bijenalu u Veneciji, 6. trijenalu-Indija, u Nju Delhiju, 5. bijenalu na Cetinju, 49. Oktonarskom salonu u Beogradu, Moderna Museet u Stokholmu, P.S.1 muzeju u Njujorku, Saarland muzeju u Sarbrukenu, The Artists' muzeju u Lođu, Muzeju savremene umetnosti u Beogradu, Landesmuseum u Gracu, Hamburger Bahnhof - Museum für Gegenwart u Berlinu, Ludwig Muzej savremene umetnosti u Budimpešti, Muzej savremene umetnosti u Kumamotu, Art Museum Foundation and Military Museum u Istanbulu, Kunstmuseum u Diseldorfu, Kunstvoreningen u Bergenu, Kunstverein u Hamburgu, Kunst-Werke u Berlinu i mnogim drugim.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Markovićev deda je bio poznat po izradi spomenika krajputaša i proizvođač rakije šljivovice. Njegov nadimak je bio Destilacija, ime koje je Marković transformisao u svoje De Stil ili DeStil.^[1] U Drugom svetskom ratu oba roditelja bila su u partizanima. Kad se vratio iz zarobljeništva u nacističkoj Nemačkoj, njegov otac Radomir postao je politički komesar. Njegova majka Olga je bila vešta i emancipovana žena. Još kao dečak počeo je da slika zajedno sa svojim bratom Draganom. Marković je pohađao osnovnu školu i gimnaziju u Požegi. Godine 1976. pokušao je da upiše Filozofski fakultet u Beogradu, ali bez uspeha. Iste godine je pošao u Šumatovačku školu na pripreme za upis na Fakultet likovnih umetnosti u Beogradu.

Od 1977. do 1983. Marković je studirao na Fakultetu likovnih umetnosti Beogradskog univerziteta umetnosti gde je i diplomirao. Od 1979. aktivan je kao profesionalni umetnik. Od 1979. do 1986. sarađivao je sa Studentskim kulturnim centrom (SKC) u Beogradu, gde je organizovao projekte, koncerte, događaje i izlagao mnogo puta. Četrnaestog aprila 1981. proglasio je Svetski dan umetnosti i postao prvi Spomenik umetnosti osmočasovnim performansom u ulici Maršala Tita, ispred SKC-a. Zajedno sa Vlastom Mikićem osnovao je umetničku grupu Žestoki 1982. i otvorio Klub Akademija (popularna Rupa) u podrumu Fakulteta likovnih umetnosti, čiji je bio prvi predsednik.^[1] Klub Akademija bio je vrlo značajno mesto za umetničku scenu i Novi talas 80-ih i poprimio statusni kult.

Marković je proučavao ikone i freske u vizantijskim i srpskim manastirima. Zajedno sa Vesnom Viktorijom Bulajić realizovao je video radove „Velika Invokacija“ i „Sveti Ratnik“. Na Televiziji Beograd u emisiji TV Galerija produciran je video rad „Viktorija“, zajedno sa Borisom Miljkovićem i Srđanom Šaperom. Po završetku studija, Marković je dobio nagradu Oktobarskog salona 1983, a 1986. u 28. godini, Politikinu nagradu (fond Vladislav Ribnikar) za izložbu Euharistija u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu. Godine 1986. učestvovao je na međunarodnoj izložbi Aperto na 42. bijenalu u Veneciji.

Od 1986. Marković stvara i u Zapadnom Berlinu. Tokom ranog perioda u Zapadnom Berlinu blisko je sarađivao sa DAAD. Zajedno sa norveškom umetnicom Sisel Tolas (Sissel Tolaas) 1987. započeo je seriju projekata Laboratorijum koju je realizovao u: Zapadnom Berlinu, Bergenu, Poznanju i Brilu. Putovao je po Brazilu, Peruu i Boliviji i izdao knjigu „Ključ stvaranja“ i producirao brojne video radove i performanse.

Organizovao je Sava projekt u Brodogradilištu u Mačvanskoj Mitrovici i parku Međunarodnog Sava centra u Beogradu. Na njegov 32. rođendan 9. novembra 1989. pao je Berlinski zid. Početkom 90-ih Marković je prešao u istočni deo grada i počeo saradnju sa Kunst-Werke, gde je sve do 1995. imao i atelje. Godine 1992. učestvovao je na izložbi „37 Räume“, gde je na otvaranju organizovao fudbalski meč „Umetnici protiv kuratora“. Godinu dana kasnije, 1993, Marković je organizovao izložbu „Private" u Kunst-Werke. Tokom ranog perioda rata u Jugoslaviji Marković je organizovao pomoć nedržavnim nezavisnim medijima u Beogradu. Godine 1995. počeo je da radi na Transfigurativninoj Slici i osnovao mock-up Berlin-Beograd. Godine 1997. rođena je njegova ćerka Tara. Sa Vlastom Mikićem i Miroljubom Marjanovićem sarađivao je na internet projektu „worldbeograd" 1999, kasnije poznat kao SeeCult.org. Godine 2000. počinje istraživanje na zidnim pigment aplikacijama i tehologiji pigmentacije. Godine 2003. započeo je rad na Tekst portretima i Homeless Project (Projekt Beskućnici). Godine 2006. patentirao je wall-make-up medijum za tehnologiju zidne pigmentacije. Godine 2007. objavio je knjigu Markovic - Transfigurative Works (Marković - Transfigurativni Radovi) za izdavačku kuću Verlag für Moderne Kunst u Nirnbergu. Godine 2008. objavljena je monografija Milovan DeStil Marković, u izdanju galerije „Nadežda Petrović” u Čačku.

Marković živi i radi u Berlinu i Beogradu.

Odabrana dela[uredi | uredi izvor]

U novijim radovima Marković istražuje mogućnosti i izazove, kao i granice vizuelne reprezentacije uopšte, ali se pre svega zanima za smisao gro plana. Marković skreće pažnju na politiku reprezentacije ljudskog lica koja je izražena kroz produkciju vidljivog i nevidljivog, što je društveno uslovljeno i predstavljeno kao takvo. Nadasve, neretko su te predstave (slike) realizovane na javnim mestima, gde bi „idealno lice“ moglo biti ideološki, propagandno i komercijalno upotrebljeno.

"Karminke“, od 1995.[uredi | uredi izvor]

U prvoj seriji Transfigurativnih slika, portretisao je slavne žene sveta. Njihova lica su nam bliska zato što su mnogo puta prikazana u medijima: štampi, televiziji, internetu itd. Za svaku Karminku više od 100 karmina naneto je na površinu somotske tkanine. Ovaj materijal za slikanje je najčešće upotrebljavani proizvod za svakodnevno žensko šminkanje ili re-kreiranje lica. Marković zaista smatra da je šminkanje ženin autoportret. Ova serija radova odnosi se na svetski poznate žene koje su stekle slavu zahvaljujući javnom prikazivanju njihove profesije ili karijere.

"Tekst portreti“, od 2002.[uredi | uredi izvor]

Njegova najnovija serija radova Transfigurativnih Slika, u potpunosti otkriva drugi vid: nezaposlenost, beskućništvo, socijalno - društvu i javnosti nevidljivo. Za razliku od ženskih portreta (Karminki) u kojima su predstave lišene figure, mi se oslanjamo na zapamćene slike, pri čemu se trudimo da prizovemo „stvarno“ žensko lice, kakvo nam je poznato kroz medije, u Markovićevim portretima beskućnika, mi se suočavamo sa predstavama pojedinaca koji su nam lično nepoznati, pošto pripadaju socijalnoj grupi,`koju je svako društvo u kojem žive sklono da prikaže nevidljivim.

Ovi tekst portreti zasnovani su na intrvjuima koje je Marković vodio sa beskućnicima u raznim svetskim metropolama. Oni predstavljaju identitet muškaraca kroz njihove životne priče; realna osoba je transfigurisana kroz autobiografski tekst koji je fiksiran pigmentima na platnu.

Priznanja i nagrade[uredi | uredi izvor]

2007 Arbeitsstipendium, Berlinski Senat, Berlin
2005 Katalogförderung, Berlinski Senat, Berlin
2004 Hauptstadtkulturfonds, Berlin
2000 Pollock-Krasner Foundation, Njujork
2000 Nagrada grada Čačka, Čačak
1996 19. Memorijal Nadežde Petriović, Čačak
1991 Arbeitsstipendium, Berlinski Senat, Berlin
1990 Mileševski Beli anđeo, Prijepolje
1986 Politikina nagrada (Fond Vladislav Ribnikar), Beograd
1983 Nagrada 24. oktobarskog salona, Beograd

Izložbe (izbor)[uredi | uredi izvor]

Godine 2007,

Förderkohle, Neuer Berliner Kunstverein, Berlin (cat.)
paper works, Galerie Kai Hilgemann, Berlin

2006

Homeless Berlin, façade at Checkpoint Charlie, and Galerie Kai Hilgemann, Berlin
Art Cologne, Galerie Kai Hilgemann, Keln

2005

Prototype Tokyo, nichido contemporary art, Tokio

2004

Love It or Leave It: 5. bijenale na Cetinju, Cetinje, Dubrovnik, Tirana (cat.)
Old Now: Kritičari su izabrali 2004, Likovna galerija Kulturnog centra Beograda, Beograd (cat.)
Lies, Lust, Art & Fashion: Signale der Kleidung, Podewil, Berlin

2003

Karminke, Galerija Zvono, Beograd
Homeless Beograd, Palata „Albanije“, Terazije i CZKD / Centar za kulturnu dekontaminaciju, Beograd
Identity, nichido contemporary art, Tokio
...and... / ...ve..., org.: Istanbul Art Museum Foundation, Military Museum Exhibition Halls, Harbiye, Istanbul (cat.)

2002

Attitude 2002: One Truth in Your Heart, Muzej savremene umetnosti, Kumamoto, Japan (cat.)
Zum in zum aut: 43. Zoom In Zoom Out: 43. oktobarski salon, Muzej istorije Jugoslavije – Muzej 25. maj i ostali, Beograd (cat.)

2001

Vägskäl 2001, Leksands Kulturhus, Leksand, Švedska
Vizanteme, Umetnička galerija Nadežda Petrović, Čačak; Gradska galerija, Požega (cat.)

2000

Art Forum Berlin, Galerie A. von Scholz, Berlin
Umetnost 2000: Umetnička galerija Nadežda Petrović, Čačak (cat.)

1999

After the Wall: Art and Culture in Post-Communist Europe, Moderna Museet, Stokholm (cat.); Ludwig Múzeum, Budimpešta; Nationalgalerie im Hamburger Bahnhof - Museum für Gegenwart, Berlin
Video umetnost u Srbiji / Video Art in Serbia, org.: Centar za savremenu umetnost, Bitef teatar, Beograd (cat.)

1998

Gruppenbild, Galerie A. von Scholz, Berlin
Madonna & Co - Female Icons, Galerie Christa Burger, Minhen

1997

Entgegen: ReligionGedächtnisKörper in Gegenwartskunst, Kulturhaus et al., Grac, Austrija (cat.)
Art Cologne, Galeria A. von Scholz, Keln

1996

Prototipovi / Prototypes, Galerija Zvono, Beograd (cat.)
Transfigurative Painting, Galerie A. von Scholz, Berlin (cat.)
19. Memorijal Nadežde Petriović, Umetnička galerija Nadežda Petrović, Čačak (cat.)

1995

Faire Face, 46. bijenale u Veneciji, Palazzo Bragadin, Venecija
Pars pro toto (en passant 9), Podewil, Berlin (cat.)
ExtraMuros, House of Kristian Dubbick and Eva Sjödahl-Essèn, Lomar-Neuhonrat, Nemačka

1994

Umetnička kolonija “Mileševa” Grad galerija, Dom revolucije, Prijepolje (cat.)

1993

Alphabeten und Analphabeten in Iconostasis, Ideenbank im Dreieck, Oderberger Strasse. 2, Berlin
Private, Kunst-Werke, Berlin

1992

Prototypes, Het Apollohuis, Ajndhoven
Prototypes, Haus am Lützowplatz, Berlin
Farbe Gold: Dekor, Metapher, Symbol - Beweggründe für Malerei heute, Haus am Lützowplatz, Berlin (cat.)
Berlin 37 Räume, Kunst-Werke, Berlin (cat.)
International Painting Interactive, Siggraph Art Show, McCormick Place, Čikago (cat.)
Junge Kunst, Saarland Museum, Sarbriken; Brandenburgische Kunstsammlungen Kotbus, Nemačka (cat.)

1991

Galerija Doma revolucije, Prijepolje (cat.)
Berlin Divided, P.S.1 Museum, Njujork
Wanås 1991, Wanås Castle, Knislinge, Švedska (cat.)
Künstler für den Frieden, Galerie Ingrid Dacić, Tibingen, Nemačka

1990

Zeichnungen und Installationen, Galerie André Joliet (Galerie Neuburger), Duisburg, Nemačka
Laboratorium: The Drawing of Nature – The Nature of Drawing (with Sissel Tolaas), Galeria ON and Galeria AT, Poznanj, Poljska
Inventionen ’90: Festival Neuer Musik, org.: Akademie der Künste, Berliner Künstlerprogramm des DAAD, TU, Ballhaus Naunynstrasse, Berlin
La poetica materiale: L’opera come spirito del luogo, Galleria Piero Cavellini, Breša; Galleria Mazzocchi, Parma; Galleria Oddi Baglioni, Rim (cat.)
Malerei – Grafik – Installationen: 40 Jahre Künstlerförderung 2. Teil, Technologie- und Innovationspark Berlin (TIB), Berlin (cat.)
Mileševa ’90, Galerija Doma revolucije, Prijepolje (cat.)
Construction in Process back in Łódź 1990, The Artists’ Museum et al., Lođ, Poljska (cat.)

1989

Laboratorium: Australe - Boreale (with Sissel Tolaas), org.: Brühler Kunstverein, Orangerie Schloss Augustusburg, Bril, Nemačka
Synnyt: Nykytaiteen lähteitä / Sources of Contemporary Art, Nykytaiteen Museo, Helsinki (cat.)
Mediterraneo per l’Arte Contemporanea, Expo Arte, Bari, Italija (cat.)
Sava Projekt, Park međunarodnog centra Sava, Beograd
Jugoslovenska dokumenta ’89, Galerije grada Sarajeva, Olimpijski centar Skenderija, Sarajevo (cat.)

1988

Satzgegenstand, Monumentenstrasse 24, Katakomben, Zapadni Berlin
Kunst-Video!, Galleri F 15, Oslo, Norveška
Letnji susreti, Tvrđava Lovrijenac, Dubrovnik
Summer Artists’ Meeting, SKC, Beograd
Kreuzung, Rhumeweg 26, Zapadni Berlin

1987

Laboratorium: Berlin (with Sissel Tolaas), org.: Berliner Künstlerprogramm des DAAD, Monumentenstrasse 24, Katakomben, Zapadni Berlin (cat.)
Laboratorium: Bergen (with Sissel Tolaas), org.: Bergens Kunstforening, Georgernes Verft 3 USF, Bergen, Norveška
Trinity (sa Sisel Tolas i Ilija Šoškić), org.: Hrvatsko društvo likovnih umetnika (HDLU), kripta Katedrale svetog Duja, Split
33. Westdeutsche Kurzfilmtage, Luise-Albertz-Halle, Oberhauzen, Nemačka

1986

Aperto ’86, 42. bijenale u Veneciji, Venecija (cat.)
Zeit der Zeremonie, studio d, Ingrid Dacić, Tibingen, Nemačka
Sixth Triennale-India 1986, Lalit Kala Akademi Rabindra Bhavan, Nju Delhi (cat.)
Umetnost interrelacija, Umetnički paviljon Cvijeta Zuzorić, Beograd (cat.)
Zwischen Himmel und Erde, Rhumeweg 26, Zapadni Berlin (cat.)
Junge Kunst aus Jugoslawien: Steirischer Herbst ‘86, Künstlerhaus und Neue Galerie am Landesmuseum Joanneum, Grac; Hochschule für Angewandte Kunst, Beč; Künstlerhaus, Klagenfurt; Salzburger Kunstverein, Salcburg (cat.)

Bibliografija[uredi | uredi izvor]

Monografije i katalozi samostalnih izložbi[uredi | uredi izvor]

Milovan DeStil Marković, monografija, Čačak: Galerija ”Nadežda Petrović”, 2008 Tekst: Benedikt Stegmajer, Ješa Denegri, Jovan Despotović, Boris Buden
Markovic: Transfigurative Works, monografija, Nirnberg: Verlag für Moderne Kunst, 2006. Tekst: Boris Buden, Bojana Pejić, Klaudija Vajudi, Jošiko Honda
Markovic: Transfigurative Painting, Berlin: Galerie A. von Scholz, 1996
Marković: Prototipovi / Prototypes, Beograd: Galerija Zvono, 1996. Tekst: Miroljub Marjanović
Milovan De Stil Marković, Prijepolje: Dom revolucije, 1991
Milovan Markovic, Sissel Tolaas, Laboratorium - The Key of Creation, knjiga, Berlin: Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD), 1988
Destil Marković, Vlasta Mikić, Novi Sad, Galerija kulturnog centra, 1985. Tekst: Ješa Denegri
De Stil Marković: Euharistija, Beograd: Muzej savremene umetnosti, 1985. Tekst: Bojana Pejić
De Stil Marković: Crni prostor / Black Space, Beograd: Studentski kulturni centar, 1983. Tekst: Bojana Pejić
De Stil Marković: Fragmenti slike: spomenik, Beograd: Studentski kulturni centar, 1982. Tekst: Bojana Pejić

Katalozi grupnih izložbi (izbor)[uredi | uredi izvor]

Förderkohle: Stpendiaten/innen der Kulturverwaltung des Berliner Senats 2007, Берлин: Neuer Берлинер Kunstverein (NBK), 2007. Текст: Katja Albers
Love It or Leave It: 5. bijenale na Cetinju / Cetinje Biennial V, Cetinje: Narodni muzej Crne Gore / Kasel: Kunsthalle Fridericianum, 2004. Tekst: Milovan Marković
Old Now: Kritičari su izabrali 2004, Beograd: Kulturni centar, 2004. Tekst: Jovan Despotović, “Old Now: ili profesori FLU – plasičari / Old Now: or Professors at the Faculty of Fine Arts – Sculptors”
And / Ve: Meeting of the Artists / sanatçılar buluşuyor, Истанбул: Istanbul Art Museum Foundation, 2003. Tekst: Suzana Milevska
Attitude 2002: One Truth in Your Heart, Kumamoto: Muzej savremene umetnosti, 2002. Tekst: Milovan Marković, “Transfiguratives”; Yoshiko Honda, “Handed-down Portrait”
Zum in zum aut: 43. oktobarski salon / Zoom In Zoom Out: 43rd October Salon, Beograd: Kulturni centar, 2002
After the Wall: Kunst und Kultur im postkommunistischen Europa, exh. guide, Berlin: Stiftung “Brandenburger Tor” der Bankgesellschaft Berlin und Staatliche Museen zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz, 2000. Tekst: Bojana Pejić, „Milovan Marković“
After the Wall: Art and Culture in Post-Communist Europe, Stokholm: Moderna Museet, 1999. Tekst: Angelika Stepken
Entgegen: ReligionGedächtnisKörper in Gegenwartskunst, Грац: Kulturhaus / Ostfildern-Ruit: Cantz, 1997. Текст: Manfred Richter, “Zum Streit um das Bild aus heutiger ökumenischer Sicht”; Alexandra v. Scholz, “Milovan Markovic”
19. Memorijal Nadežde Petrović, Čačak: Umetnička galerija Nadežda Petrović, 1996. Tekst: Bojana Pejić, “Anđeo, telo, zazorno” / “Angel, Body, Abject”
Orient/ation: 4. Međunarodno bijenale u Istanbulu, Istanbul: Istanbul Foundation for Culture and Arts, 1995. Tekst: Milovan Marković, “Collective Portrait”
Junge Kunst, Sarbriken: Saar Ferngas AG, 1992
Berlin 37 Räume, Berlin: Kunst-Werke, 1992
Farbe Gold: Dekor – Metapher – Symbol, Beweggründe für Malerei heute, Berlin: Haus am Lützowplatz ed.: Künstlerhaus, Berlin: Nicolai, 1992. Tekst: Bojana Pejić, “Die goldene Dimension”
La poetica materiale: L’opera come spirito del luogo, Breša: Edizioni Nuovi Strumenti,1990. Tekst: Martina Corgnati
Jugoslovenska dokumenta ‘89, Sarajevo: Olimpijski centar Skenderija, 1989
Mediterraneo per l’Arte Contemporanea, Bari: Fiera del Levante Expo Arte, 1989. Tekst: Biljana Tomić
Synnyt: Nykytaiteen lähteitä / Sources of Contemporary Art, Helsinki: Nykytaiteen Museo, 1989
Junge Kunst aus Jugoslawien / Mlada jugoslovenska umjetnost: Steirischer Herbst ’86, Zagreb: Galerije grada Zagreba, 1986. Tekst: Lidija Merenik, “Belgrad: Die Achtziger Jahre” / “Beograd: Osamdesete godine”
XLII Esposizione Internazionale d’Arte, bijenale u Veneciji: Arte e Scienzia, Venecija: Electa, 1986
6. trijenle - Indija 1986, Nju Delhi: Lalit Kala Akademi, Rabindra Bhavan, 1986
Zugehend auf eine Biennale des Friedens – Dem Frieden eine Form geben, Hamburg: Kulturbehörde Hamburg und das Kuratorium der Art-of-Peace-Biennale, 1985
Postizmi: Beogradska scena, Koprivnica: Galerija Koprivnica, Varaždin: Galerija Slika, 1985. Tekst: Bojana Pejić, “Postizmi”; “Milovan De Stil Marković” (intervju)
XIX. Internationale Malerwochen in der Steiermark, Grac: Neue Galerie, 1984
Viaggio, ed. by Antonio d’Avossa, Rim: Nuova Galleria Internazionale, 1984
Kritičari su izabrali, Beograd: Kulturni centar, 1983. Tekst: Jovan Despotović, “Mrđan Bajić, Tahir Lušić, De Stil Marković”
Beograd – Wien / Beč – Belgrad, Beograd: Studentski kulturni centar, 1983. Tekst: Biljana Tomić
Umetnost osamdesetih, iz kat., Beograd: Muzej savremene umetnosti, 1983. Tekst: Ješa Denegri, Jadranaka Vinterhalter, Jovan Despotović, “Posle osamdesete: umetnost u znaku raznolikosti”
New Now, Zemun: Galerija Pinki, 1982. Tekst: Jovan Despotović
Mladi 80, Beograd: Muzej savremene umetnosti, 1980. Tekst: Milovan Marković

Članci i kritike (izbor)[uredi | uredi izvor]

Nakahara Sayoko, “Milovan Markovic ‘Prototype Tokyo’,” Relax (Tokio), no. 103, septembar 2005
Ozaki Tetsuya, “Milovan Markovic ‘Prototype Tokyo’,” Art it (Tokio), vol. 3, no. 3, leto/jesen 2005
Robert Reed, “Milovan Markovic’s ‘Prototype’ artworks,” The Daily Yomiuari (Tokio), edition A, 18. avgust 2005
Claudia Wahjudi, “Die Unsichtbaren,” Spot, (Berlin), no. 4, 2004
S. Đ. M. [Srđan Điđa Marković], “Karmin za žene, za muškarce brijanje,” Glas (Beograd), 18. novembar 2003
Ljubica Jelisavac, “Priča o beskućnicima, priča o nama” (intervju) Blic (Beograd), 7. novembar 2003
M. Jovanović, “‘Nevidljivi narod’ od Berlina do Johanesburga,” Danas (Beograd), 6. novembar 2003
Ljiljana Tadić, “De Stil Marković – Jedan od Žestokih’” (intervju), Lice (Beograd), br. 31, 2003
Sumie Kawai, “Berlin,” Pen (Tokio), no. 106, 2003
J. Br. [Jacques Brunel], “Miroirs rouge,” Le Monde (Pariz), 20. septembar 2001
Claudia Wahjudi, “After the Wall,” Kunstforum International (Ruppichteroth), januar-mart, 2001
Angelika Stepken, “Make-up-Bilder: Milovan Markovics Porträts berühmter Frauen,” Neue Bildende Kunst (Berlin), februar/mart 1997
Martin Conrads, “Hillary Clintons Kleid – Die Frau als Projektionsfläche im Goldrahmen: Lippenstift-Bilder von Milovan Markovic in der Galerie A. von Scholz,” Zitty (Berlin), 1996
Gordana Vasiljević, “Staza prosvetljenja,” Nova Borba (Beograd), 26. jun 1996
Jovan Despotović, “Ruka koja salutira,” Vreme (Beograd), 22. jun 1996
Marija Đorđević, “Staza prosvetljenja – susreti sa stvaraocima: Milovan De Stil Marković” (intervju), Politika (Beograd), 9. jun 1996
Miroljub Marjanović, “Preispitivanje profanog lika” (intervju), Vreme (Beograd), 9. jun 1996
Savo Popović, “Ikona je, zapravo, alfabet,” Nedeljna Borba (Beograd), 1-2. jun 1996
Antoine Perraud, “L’épuration artistique”, Télérama (Pariz), 7. jun 1995
Harald Fricke, “Manchmal lichtet sich dennoch der Blick ...”, die tageszeitung (Berlin), 6. mart 1993
Ingela Lind, “Röd fullträff I bokskogen – Dragning åt metafysik och melankoli i Wanås,” Dagens Nyheter (Stokholm), 31. maj 1991
Angelika Stepken, “Construction in Process back in Lodz,” Kunstforum International (Rupihterot), no. 111, januar/februar, 1991
M. Stojanović, “Milovan Marković u Brilu,” Politika (Beograd), 6. septembar 1989
Dragan Jovanović Danilov, “Velika invokacija Milovana De Stila Markovića,” Međaj (Titovo Užice), 1988
Tuvid Larsen, “Kunst som surrer,” Arbeiderbladet (Oslo), 5. mart 1988
Finn Jor, “Kunst på femti skermer,” Aftenposten (Oslo), 5. mart 1988
Ingrid Blekastad, “Liv, død, skaping,” Bergens Tidende (Bergen), 6. jun 1987
Angelika Stepken, “Sissel Tolaas und Milovan Marković,” Kunstforum International (Keln), maj/jun, 1987
Harald Flor, “Fra Berlin til Bergen,” Dagbladet (Oslo), maj, 1987
Wiglaf Droste, “Der große Wurf,” die tageszeitung (Berlin), 24. mart 1987
ac [Andreas Conrad], “Der ‘Schlüssel der Schöpfung’ in einem Kreuzberger Keller,” Der Tagesspiegel (Berlin), 22. mart 1987
Biljana Tomić, “Aperto 86,” Moment (Beograd), br. 6/7, septembar/decembar, 1986
Jovan Despotović, “Euharistija: De stil Marković,” Moment (Beograd), br. 5, april/jun, 1986
S. [Slavko] Timotijević, “De Stil Marković – komad koji ganja umetnost po svetu,” Književne novine (Beograd), januar 1986
Milan Damnjanović, “Nagrada ‘Vladislav Ribnikar’: bez provincije,” NIN (Beograd), 26. januar 1986
Mirjana Živković, “Posvećenost umetnosti,” Politika (Beograd), 17. januar 1986
M. [Mirjana] Živković, “Odluka žirija ‘Politike’ za nagradu iz fonda Vladislav Ribnikar: Dobitnik Milovan De Stil Marković,” Politika (Beograd), 17. januar 1986
Boajana Pejić, “De Stil Marković: čovek kreativnog doba” (intervju), Moment, Beograd, br. 3-4, november 1985 / mart 1986
Angelika Stepken, “Allchemie und Astrologie auf Leinwand,” Zitty (Berlin), no. 19, 1985
Kosta Vasiljković, “Žestina utopijske refleksije,” Komunist (Beograd), 1. februar 1985
Darka Radosavljević, “Varijacije na euharistiju,” Student (Beograd), br. 1-2, 16. januar 1985
Aleksandar Đurić, “Reinkarnaciji stila,” Politika (Beograd), 14. januar 1985
Sanja Kesić, Miroljub Marjanović, “Razgovori sa umetnicima: Slava nije težnja, ona je samo posledica!,” 3+4 časopis studenata istorije umetnosti, Beograd, 1984
Zoran Markuš, “Hoće da neće,” Nedeljna Borba (Beograd), 21-22. januar 1984
Mirjana Živković, “Vreme ‘Žestokih’,” Politika (Beograd), 31. decembar 1983 / 1-2. januar 1984
Gvido Pretnja [Slavko Timotijević], “Oktobarski salon: Najzad mladi,” Omladinske novine (Beograd), 6. novembar 1983
Ž. [Željko] Kipke, “Fragmenti slike: spomenik,” Studentski list (Zagreb), 26. oktobar 1983
Ješa Denegri, “Fine postcards Belgrado,” Juliet Art Magazine (Trst), no. 11, april/maj 1983
Jovan Despotović, “‘Žestoki’ stil De Stila,” Mladost (Beograd), 30. april 1983
Bojana Pejić, “Vreme ikonodula,” Polja (Novi Sad), br. 289, mart 1983
De Stil Marković, “Ritual megalomanskih formi,” Zum Reporter (Beograd), 25. novembar-2. decembar 1982
Jovan Despotović, “Žestoki potezi bojom”, Književne novine (Beograd), 9. novembar 1982
De Stil Marković, “Water Sex u SKC-u”, Zum Reporter (Beograd), 30. septembar-7. oktobar 1982
De Stil Marković, “Dok ceo grad spava,” Zum Reporter (Beograd), 18-25. mart 1982
Bojana Pejić, “Prvih deset godina: Galerija SKC”, Dometi (Rijeka), maj 1981
Ješa Denegri, “Beograd: dvije priredbe mladih umjetnika”, Oko (Zagreb), 20. oktobar-13. novembar 1980

Izvori[uredi | uredi izvor]

Dokumentacija Muzeja savremene umetnosti u Beogradu
Osamdesete: Teme srpske umetnosti 1980-1990, Novi Sad: Svetovi, 1997. Tekst: Ješa Denegri, “Milovan Da Stil Marković”; “Žestoki”
Lidija Merenik, Beograd: Osamdesete – Nove pojave u slikarstvu i skulpturi 1979-1989 u Srbiji, Novi Sad: Prometej, 1995. Tekst: Lidija Merenik, “Novi talas: Beograd ranih osamdesetih godina”
Art Gamadas, vol. 2, Кумамото: Музеј савремене уметности, CAMK Press, 2002/2003
“Muzeum artistow” miedzynarodowa prowizoryczna wspólnota artystycza Łódź / The Artists’ Museum international provisional artists‘ community Łódź, Лођ: The Artists’ Museum, n.d. 1996
Monika Minnhagen-Alvsten and Marika Wachtmeister (eds.), Wanås – konsten, parken, slottet, Kristianstad: Länsmuseet i Kristianstad, 1994. Текст: Marika Wachtmeister, “Myt, rit och ångest, 1991” / “Myth, Rite, and Anxiety, 1991”
Stefanie Endlich and Rainer Höynck (Eds.), Blickwechsel: 25 Jahre DAAD, Берлин: 1988. Ill.: Laboratorium I