Mihailo Stošović

Mihailo Stošović
Mihailo Stošović
	Mihailo Stošović
Lični podaci
Datum rođenja	23. april 1971. (53 god.)
Mesto rođenja	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Umetnički rad
Polje	Vajarstvo
Pravac	Moderna skulptura

Mihailo Stošović^[1] (Beograd, 1971) srpski je akademski vajar, poznat i pod pseudonimom Vajar Beogradski.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 23. aprila 1971. godine u Beogradu, u porodici sa višedecenijskom tradicijom u obradi kamena. Vajarstvom se profesionalno bavi od 2007. godine. Diplomirao je na Fakultetu Primenjenih Umetnosti u Beogradu u klasi prof. Slobodana Savića na odseku za restauraciju i konzervaciju skulpture. Predsednik vajarske sekcije ULUPUDS^[2] od 2014. godine. Profesor vajanja u Centru za likovno obrazovanje „Šumatovačka“.^[3]

Imao je više samostalnih i učesnik je više desetina grupnih internacionalnih i domaćih izložbi i simpozijuma. Njegovi radovi krase javne prostore i privatne kolekcije u Srbiji, Rusiji, Izraelu, Švajcarskoj, Sloveniji, Crnoj Gori...

Član je ULUS-a, ULUPUDS-a i UO Udruženja vajara Srbije u statusu samostalnog umetnika. Živi i radi u Beogradu.

Profesionalni rad[uredi | uredi izvor]

Javni radovi[uredi | uredi izvor]

Spomen obeležje Dragane Marčić u Beogradu - „Talas večnosti“, 2007
Restauracija i konzervacija fasadne statue „Devojka sa violinom“ na kući Milutina Milankovića, 2008
Spomen obeležje slikara Dragana Kecmana u Kučevu – „Duh Homolja“, 2009
Polijelej u Hramu Sv. Đorđa na Banovom Brdu, 2009
„Usnuli vitez“ – Bela Voda kod Kruševca, 2009
Restauracija i konzervacija rimskog sarkofaga iz 3. veka sa lokaliteta Sirmium, 2010
Restauracija i konzervacija rimskog sarkofaga sa lokaliteta Singidunum, 2010
„Meda“ – Beograd, 2012
Spomen obeležje Miloša Radovanovića „Pogled“, 2013
Restauracija i konzervacija spomenika Ruskog Nekropolja u Beogradu, 2014

Značajnije izložbe i nagrade[uredi | uredi izvor]

2008.

9. Bijenale minijature u Gornjem Milanovcu

Bijenale minijature u Smederevu

2009.

Kolonija „Belovodska rozeta“

2010.

Izložba Konkursnih radova za spomenik Jevremu Obrenoviću Galerija biblioteke Šabačke (uži izbor)

„Prolećni salon“, galerija “Stara Kapetanija“

2011.

„Prolećni salon“, galerija “Stara Kapetanija“

Pet grupnih izložbi u kući Kralja Petra u organizaciji udruženja SCASAs tokom 2011. godine.

2012.

Izložba Uskršnjih jaja u organizaciji galerije „Pero“, Beograd

11. Bijenale minijature u Gornjem Milanovcu

Gruna izložba u galeriji „Dunav“, Beograd

Prva beogradska kolonija galerije „Pero“

Izložba „12 vajara jedan izlog“ u Pančevu

„Godišnja izložba vajara Srbije“ paviljon Cvijeta Zuzorić u Beogradu

2013.

Izložba Uskršnjih jaja u organizaciji galerije „Pero“, Beograd

Izložba „12 +“ u Kraljevu

Izložba „12 +“ u Kruševcu

Izložba „12 +“ u Paraćinu

„Prolećna izložba 2013“, paviljon Cvijeta Zuzorić u Beogradu

„Godišnja izložba vajara Srbije“ Muzej železnice u Beogradu

Samostalna izložba „Seme STVARANjA“ u galeriji „Progres“, Beograd^[4]

„38. Sisevačka likovna kolonija“, Grza,

Izložba vajarske sekcije ULUPUDS-a „Putevi i tragovi“, Beograd,.

„29. oktobarski likovni salon u Kovinu“ , Kovin, Pohvala za skulpturu „Seme Templara“^[5]

Grupna izložba fotografija radova „Creatives Rising”, Njujork

Samostalna izložba „Seme STVARANjA“, Galerija Kulturnog centra u Paraćinu^[6]

„Zemunski salon 2013.“, galerija „Stara Kapetanija“ Beograd, Velika nagrada za skulpturu „Seme ljubavi“^[7]

„Minijatura“, galerija SULUJ, Beograd

Samostalna izložba „Seme STVARANjA“ , muzej „Horreum Margi - Ravno” uĆupriji

Grupna izložba fotografija radova „ SCOPE Art Fair”, Majami

Izložba „12 +“ u Pančevu^[8]

2014.

Izložba „12 +“, Gradska galerija savremene umetnosti u Smederevu

Izložba „Kamen u arhitekturi i umetnosti“, Umetnički centar Univerzitetske biblioteke „ Svetozar Marković“, Beograd^[9]

Izložba „12 +“, Galerija savremene umetnosti, Novi Sad

„Godišnja izložba vajara Srbije“, Kuća Kralja Petra, Beograd

12. Bijenale minijature u Gornjem Milanovcu

Izložba „12 +“, Dom Kulture Čačak, Čačak

Samostalna izložba „Seme“, Dom Kulture Čačak, Čačak^[10]

„Godišnja izložba vajara Srbije“, Galerija savremene umetnosti, Pančevo

„Jesenja izložba 2014“, Paviljon Cvijeta Zuzorić, Beograd

Godišnja nagrada ULUPUDS za 2013. godinu.

2015.

47. majska izložba ULUPUDS, Kuća Kralja Petra, Beograd

„Godišnja izložba vajara Srbije“, Paviljon Cvijeta Zuzorić, Beograd^[11]

30. oktobarski likovni salon u Kovinu“ , Kovin

„Jesenja izložba 2015“, Paviljon Cvijeta Zuzorić, Beograd

Kritike[uredi | uredi izvor]

Mr Balša Rajčević - vajar, istoričar umetnosti, likovni kritičar:

Može se reći da se Mihailo Stošović, vajar mlađe generacije, gotovo izdvaja iz naše tekuće vajarske produkcije svojim jedinstvenim i vrlo suženim vajarskim afinitetom. U tematsko predmetnom smislu njegovo opredeljenje poprima karakter fiksacije. Ta fiksacija dobija težinu iskrene emocije, gotovo zaljubljene vezanosti. Naime o čemu se radi...?

Osnovno i bezmalo isključivo vajarsko polazište njegovih skulptura su sferoidne, elipsoidne i jajolike forme. Među nabrojanim osnovama oblik kugle ipak preovlađuje. On, pošavši od njih, daljim relativno slobodnim oblikovanjem stvara svoju transponovanu vajarsku, umetničku kreaciju. Posle svega rečenog shvatamo i da nije slučajno, već vrlo osmišljeno i razložno celu izložbu nazvao “Seme stvaranja„ i to u smislu uvek novog, neprekidnog rađanja. A mi verovatno svi znamo da su nabrojani oblici simboli plodnosti i rađanja.

Kugla kao praoblik i kosmički oblik neodoljivo privlači Stošovićevu vajarsku pažnju, ne samo svojom potencijalnom vitalnošću, nego i savršenstvom i lepotom svog oblika. Od Rudolfa Arnhajma, preko Pavla Vasića i brojni drugi teoretičari forme slažu se po pitanju te savršenosti. Ako razmišljanje o umetnosti pored ostalog neminovno vodi i ka pronalaženju porodičnih srodnosti, onda nas navedeni Stošovićev afinitet vodi ka Dušanu Džamonji, France Rotaru, Ani Bešlić, donekle i Otu Logu ali uz podrazumevanje da vajarske forme navedenih vajara imaju različite problemske i oblikovne tretmane. Ali najdalju srodnost ili poreklo Stošovićevih formi možda treba videti u njegovom ranom periodu naglašenog afiniteta za temu ženskog tela. U traženju unutrašnjih veza, najlogičnije praishodište je u oblapornosti i vitalizmu žene. Pa zar nije, setimo se, samo žensko telo kroz istoriju umetnosti postajalo simbol rađanja i plodnosti zbog vizuelnih i erotskih svojstava žene: oblina sedalnih mišića i bokova, trbuha i dojki koji su u direktnoj asocijativnoj i reminiscentnoj vezi sa sferoidnim formama kao sibolima ploda i plodnosti. Setimo se samo u vezi ovog razmišljanja čuvene praistorijske skulpture „Vilendorfske Venere“. Od simbola plodnosti ali i naglašene erotike česta tema Stošovićeve skulpture su ženske usmine. A ako se vratimo opet kosmičkim, simboličkim, ali i realnim konotacijama :

Zar nije i samo sunce, kao izvor svog života jedna ogromna usijana kugla?!

Prema podelama i formulacijama H. Velflina Mihailova skulptura pripada delima zatvorene a ne otvorene forme; njene forme su zaobljene, zgusnute, zatvorene u sebe, u unutrašnji prostor svoje mase i volumena, njene konture i profili nisu sasvim mirni, ali i ne iskoračuju mnogo u spoljašnji prostor. Njihova gibanja, talasanja, brazdanja, izvijanja, nabiranja, uvrtanja, nadimanja su uglavnom, osim nekoliko izuzetaka, blaga i površinska. Ne ugrožavaju već prate koherentnost sferoidnih, eliopsoidnih ili jajastih osnovnih masa, a glavne energetske silnice oblika uglavnom su konveksnog a ne konkavnog dejstva. Kanali, useci i žlebovi na površina manje više svojim oblicima i kretanjem prate taj oblik osnovne mase. Samo dve tri skulpture iskaču stilski iz „zatvorenog kruga“ Stošovićevog afiniteta, kao : „Usnuli Vitez“, „Seme Templara“ i „Talas večnosti“ koji je izveden po porudžbini u javnom prostoru. I u njima je autor ostvario nadprosečan umetničko izražajan domet.

Zbog navedenih formalnih, oblikovno strukturalnih obeležja Mihailo Stošović radi uglavnom u kamenu, po svojoj prirodi najadekvatnijem i plemenitom, klasičnom materijalu. Pored svojstava prikladnih za obradu tih formi, odabrani materijali poseduju, uglavnom, veliku lepotu i po sebi. Na spisku materijala je čitav niz različitog, ali i srodnog kamena: karara statuario, maljat, venčac, sivac, ropočevo, visočica, kastaljan, tašmajdanski, prokupački peščar i drugi.

Autor u radno stvaralačkom postupku uvek krene od crteža za koji se ne vezuje strogo; pusti da ga kamen i stvaralački instinkt vode donekle i u drugom, izmenjenom pravcu. Uglavnom u kamenu izvodi brzo, ali, kad ne ide, ostavi komad da leži nedovršen, nekad i godinu dana, dok mu, gledajući ga, ne dođe nova inspiracija. Slično je i sa crtežom: prvo brzo skicira, pa pregledajući kasnije skice, prema odabranim radi razrađenije crteže, koji, kao što smo rekli, često nisu strogo poštovani predložci. Sve nam pokazuje da Stošovićev stvaralački postupak podrazumeva živ i dijalektički razvojni proces.

U kontekstu prethodnog razmišljanja moramo da dodamo da je Stošović jedan od retkih primera vajara koji je prvo upoznao kompletnu prirodu razlčitih vrsta kamena kao i tehničke, praktične tajne zanata, jer je već od svoje trinaeste godine počeo da radi u dedinoj odnosno očevoj kamnorezačkoj radionici, da bi se kasnije dalje edukovao na beogradskoj Akademiji primenjenih umetnosti.

Po njenim opštim formalnim karakteristikama i ekspresivnim svojstvima Stošovićevu skulpturu možemo svrstati u svetski ogranak vitalističke skulpture kako ga je prikladno nazvao Herbert Rid u svojoj Istoriji moderne skulpture.