Neokolonijalizam
Neokolonijalizam ili neo-imperijalizam je praksa korišćenja kapitalizma, globalizacije i kulturalnog imperijalizma kako bi se ostvario uticaj nad zemljama u razvoju umesto prethodnih kolonijalnih metoda direktne vojne kontrole (imperijalizma) ili indirektne političke kontrole (hegemonije). Ovim izrazom kritičari današnjih razvijenih zemalja označavaju njihovu paternalističku ili ugnjetavačku politiku prema nerazvijenim zemljama, najčešće zemljama Trećeg sveta. U užem smislu se pod time takođe označava nastojanje evropskih država, odnosno nekadašnjih kolonijalnih sila da pošto-poto očuvaju svoje preostale prekomorske posede. U najčešćem smislu izraz neokolonijalizam označava nastojanje bivših kolonijalnih, odnosno drugih velikih sila da bivše kolonije ili zavisne države, koristeći razne metode, najčešće ekonomske, političke, kulturalne i druge vrste pritisaka, stave pod svoj sferu uticaja i uprkos njihovoj formalnoj nezavisnosti, održe u podređenom položaju. Izraz neokolonijalizam, koji je prvi koristio ganski vođa Kvame Nkruma, se osim za bivše kolonijalne sile često koristi i za opis politike SAD prema Latinskoj Americi.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- China, Africa, and Oil
- Mbeki warns on China-Africa ties
- "Neocolonialism" in Encyclopedia of Marxism.
- Neo-Colonialism: The Last Stage of Imperialism, by Kwame Nkrumah (former Prime Minister and President of Ghana), originally published 1965
- Comments by Prof. Jeffrey Sachs - BBC
- Harvard economist Jeffrey Sachs video (ram) - hosted by Columbia Univ.
- The myth of Neo-colonialism by Tunde Obadina, director of Africa Business Information Services (AfBIS) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. jun 2010)
- http://www.africahistory.net/imf.htm Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. februar 2010) — IMF: Market Reform and Corporate Globalization, by Dr. Gloria Emeagwali, Prof. of History and African Studies, Conne. State Univ.
Akademska literatura
[uredi | uredi izvor]- Studying African development history: Study guides, Lauri Siitonen, Päivi Hasu, Wolfgang Zeller. Helsinki University, 2007.