Pređi na sadržaj

Tinejdžerski idol

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Tinejdžerski idol je poznata ličnost, sa velikom bazom obožavatelja među tinejdžerima. Izraz potiče iz Severne Amerike, tačnije SAD, mada je prva ličnost koja se može smatrati idolom mladih, bio mađarski pijanista Franc List. Obično su to muzičke zvezde i glumci. Nekad su to osobe koje su i same tinejdžeri odnosno postale slavne kao adolescenti, a nekada su to starije osobe, koje su zbog svog izgleda, muzike, ili uloga privlačne mladima.

Zemlje engleskog govornog područja[uredi | uredi izvor]

Prvi idol mladih u Americi je bio Rodžer Vulf Kan, koji je sa svega 16 godina osnovao svoj džez bend.[1] Uspon tinejdž zvezda i idola počinje pedesetih i šezdesetih godina 20. veka razvojem kulture namenjene mladima, od filmova, časopisa, muzike usmerene isključivo tinejdžerima. Glavni idoli ovog doba bili su holivudske zvezde Džejms Din,[2] koji se proslavio filmom Buntovnik bez razloga, zatim rok zvezda Elvis Presli, glumci zlatnog doba Holivuda, Marlon Brando, Tab Hanter,[3] Pol Njuman, Troj Donahju[4] i pevači Frenki Avalon, Fabijan Forte, Bobi Rajdel.[5] Sedamdesete godine donose zvezde poput Marka Hamil,[6] junaka Ratova zvezda, i pevače kao što je Majkl Džekson. Tokom osamdesetih, glumci tinejdžerskog filma Jutarnji klub, zatim televizijske glumice poput Alise Milano, ali i zvezde omladinskih filmova Kori Hejm i Kori Feldman, i pop zvezda Madona. Devedesete donose uspon boj bendova poput Bekstrit bojsa, pevačice Britni Spirs,[7] i Kristinu Agileru i glumce kao što su River Finiks,[8] Leonardo Dikaprio, Džoni Dep,[9] ali i zvezde tinejdž serija poput Luka Perija,[10] Džejsona Pristlija, Džareda Leta i Čeda Majkla Marija, zatim u dvehiljaditim najpopularniji su bile zvezde diznijevih filmova i serija Hilari Daf, Majli Sajrus, Džonas braders, Zak Efron[11] i Arijana Grande, dok su tinejdž idoli novijeg datuma Džastin Biber, junaci serije Čudnije stvari i Tejlor Svift.[12] U ostalim zemljama poput Velike Britanije tu su One Direction, a ranije Bitlsi, dok je u Australiji to bila Kajli Minog, ali i junaci kultne naučnofantastične novozelandske serije Pleme.[13]

Azija[uredi | uredi izvor]

Tinejdž kulturu i idole čine uglavnom muzičke zvezde kineske, korejske i japanske pop muzike, poput Vonhoa, BTS-a,[14] Gerls dženerejšon i drugih.

Latinska Amerika[uredi | uredi izvor]

Zvezde i idoli Latinske Amerike su bili bojbendovi kao što je Menudo, muzičari Riki Martin,[15] Luis Migel, Šakira, RBD, junakinje tinejdžerske telenovele Petnaestogodišnjakinja Talija i Adela Norijega, i u novije vreme Maluma.

Evropa[uredi | uredi izvor]

Idoli mladih u zemljama Evrope variraju od zemlje do zemlje, to su bili članovi nemačkog benda Tokio hotel,[16] frontmen finske grupe Him Vile Valo, Enrike Iglesijas, zvezde španskih tinejdžerskih serija Korak napred, Kompanjeros i Elitna škola, italijanski rok bend Maneskin, dok u zemljama bivše Jugoslavije to su bili Toše Proeski, Zdravko Čolić i Vlado Kalember.

Srbija[uredi | uredi izvor]

Idoli mladih u Srbiji varirali su od osamdesetih do danas, i pored muzičkih zvezda u glumaca u Srbiji su to bili i sportisti, ali nažalost i kriminalci. U osamdesetim to su bili Dragan Bjelogrlić kao Boba u seriji Bolji život, rok zvezde poput Ivice Vdovića[17] i Milana Mladenovića, i Nikola Kojo kao Miša u serijalu Žikina dinastija. Devedesete donose uspon turbofolk muzike te se kao tinejdž zvezde pojavljuju Ceca koja je to ostala do danas,[18]Dragana Mirković, Anica Milenković (koja je imala 13 godina kad se proslavila pesmom Lančić),[19] zatim junaci serije Metla bez drške,[20] ali i kriminalci poput Aleksandra Kneževića Kneleta,[21] čija je fotografija u časopisu Duga, ali i misterija njegovog ubistva, uticala na razvoj čitave subkulture mladih, takozvanu dizelašku modu, košulje u trenericama i kajle oko vrata. Među sportistima tu su fudbaler Ivica Kralj, Dejan Stanković i Peđa Mijatović, kao i plesačica i pevačica Ksenija Pajčin, koji su se redovno nalazili na listama najseksipilnijih momaka i devojaka u sportskim, tabloidnim, ali i tinejdžerskim časopisima., među kojima je prednjačio Huper. Dvehiljadite donose prvu srpsku tinejdžersku seriju Neki novi klinci[22] i pop zvezde Sašu Kovačevića,[23] Natašu Bekvalac, tenisere Novaka Đokovića i Anu Ivanović, vaterpolistu Aleksandra Šapića, fudbalere Boška Jankovića[24] i Nemanju Vidića, kao i uspon zvezda granda Milana Stankovića[25] i Milice Todorović. Pojava Milana oživela je stvaranje fan klubova muzičkih zvezda posebno na novim medijima kao što je društvena mržea fejbuk. Noviji idoli mladih su uglavnom muzičari iz hip hop žanrova kao što su Vlada Matović,[26] Vojaž[27] i Breskvica,[28] jutjuberi poput Andrije Jo i Bake Praseta.[29]

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Was Roger Wolfe Kahn America’s first popular music teen idol?”. The KAHNS of Fifth Avenue (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 26. 07. 2023. g. Pristupljeno 2023-10-23. 
  2. ^ „James Dean - Hollywood's Teenage Idol”. www.hollywoodsgoldenage.com. Pristupljeno 2023-10-23. 
  3. ^ „1950s Teen Idol Tab Hunter Dies at 86”. VOA (na jeziku: engleski). 2018-07-09. Pristupljeno 2023-10-23. 
  4. ^ Nolasco, Stephanie (2023-03-17). „'50s idol Troy Donahue found himself homeless in New York before Hollywood comeback, book says: 'Lonely soul'”. Fox News (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  5. ^ „Bobby Rydell, 60s teen idol and 'Bye Bye Birdie' star, dies”. AP News (na jeziku: engleski). 2022-04-06. Pristupljeno 2023-10-23. 
  6. ^ McDowell, Erin. „WHERE ARE THEY NOW: Teen idols of the 1980s”. Insider (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  7. ^ „Top 10 Teen Idols - TIME”. Time (na jeziku: engleski). 2008-10-23. ISSN 0040-781X. Pristupljeno 2023-10-23. 
  8. ^ „River Phoenix Picture Galleries - Teen Idols 4 You”. www.teenidols4you.com. Pristupljeno 2023-10-23. 
  9. ^ „Becoming a Teen Idol – Johnny Depp.org” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  10. ^ „Luke Perry Had Complicated Feelings About Being a Teen Idol: 'I'm a Simple Guy'”. Peoplemag (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  11. ^ „Zac Efron: goofball turned global teen idol”. Reuters (na jeziku: engleski). 2008-10-21. Pristupljeno 2023-10-23. 
  12. ^ Thanki, Juli. „Taylor Swift: Teen idol to 'biggest pop artist in the world'”. The Tennessean (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  13. ^ The Tribe, Caleb Ross, Victoria Spence, Meryl Cassie, Channel 5 Television, Cloud 9 Screen Entertainment Group, Cloud 9 Screen Entertainment, 1999-09-07, Pristupljeno 2023-10-23 
  14. ^ „Meet the BTS boys – the K-pop idols taking over the music industry”. South China Morning Post (na jeziku: engleski). 2019-02-16. Pristupljeno 2023-10-23. 
  15. ^ Collins, Nancy (1999-08-05). „Ricky Martin: The Rolling Stone Interview”. Rolling Stone (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  16. ^ „Glam-pop Tokio Hotel makes teens swoon”. TODAY.com (na jeziku: engleski). 2008-05-27. Pristupljeno 2023-10-23. 
  17. ^ „Kultni lik beogradskog novog talasa: 25 godina bez Vda”. B92.net (na jeziku: srpski). 2017-09-25. Pristupljeno 2023-10-23. 
  18. ^ Vesti-online (2019-10-28). „Ko su idoli mladima u Srbiji (1): Car Dušan i carica Ceca”. Vesti online (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  19. ^ „ANICA JE PEVALA NA PIJACI, ZVALI SU JE ČUDO OD DETETA, NESTALA JE U JEKU SLAVE: Posle 20 godina je neprepoznatljiva”. espreso.co.rs (na jeziku: srpski). 2019-12-29. Pristupljeno 2023-10-23. 
  20. ^ Vasić, Slađana (2017-03-31). „Gde su 28 godina kasnije, glumci iz legendarne serije Metla bez drške? (FOTO)”. Telegraf.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  21. ^ „KNELE JE IGRAO SAMO NA OVAJ BROJ I UVEK JE DOBIJAO: Legenda devedesetih je krila veliku tajnu, evo o čemu je reč”. espreso.co.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  22. ^ Vujčić, Nemanja. „Sećate li se Kečine iz serije "Neki novi klinci"? 20 godina kasnije živi u inostranstvu i ne bavi se glumom”. 24sedam (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  23. ^ „Miljenik devojčica sudi u "X faktoru"!”. www.sd.rs (na jeziku: srpski). 2015-02-05. Pristupljeno 2023-10-23. 
  24. ^ Mišković, Mišo (2015-07-27). „Srpski fudbaler se razgolitio i zapalio Instagram!”. Tračara (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  25. ^ „PREDVIĐALI SU MU INOSTRANU KARIJERU: Milan Stanković se takmičio u ZG, postao miljenik devojčica, a OVU fotku NIKO nikada nije video! (FOTO)”. kurir.rs (na jeziku: srpski). 2013-10-18. Pristupljeno 2023-10-23. 
  26. ^ vivstars.com (2019-04-03). „Gde je nestao Vlada Matović iz Elitnih Odreda?”. Vivstars (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  27. ^ Nportal (2022-11-22). „MILjENIK JE MLAĐE PUBLIKE: Ko je na slici?”. Nportal (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-10-23. 
  28. ^ „Znate li ko su idoli mladih na Balkanu?”. B92.net (na jeziku: srpski). 2021-04-09. Pristupljeno 2023-10-23. 
  29. ^ ApaOne, Marketing agencija. „Andrija Jo - Biografija”. www.kudaveceras.rs. Pristupljeno 2023-10-23. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Тинејџерски_идол&oldid=27810786”