Tulkarm

Koordinate: 32° 18′ 42″ S; 35° 01′ 38″ I / 32.3116° S; 35.0271° I / 32.3116; 35.0271
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Tulkarm
arap. طولكرم
Škola u Tulkarmu
Administrativni podaci
Država Palestina
TeritorijaPalestinske teritorije
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 61.941 (2.007)
 — gustina2.200 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate32° 18′ 42″ S; 35° 01′ 38″ I / 32.3116° S; 35.0271° I / 32.3116; 35.0271
Površina28,8 km2
Tulkarm na karti Palestinskih teritorija
Tulkarm
Tulkarm
Tulkarm na karti Palestinskih teritorija

Tulkarm (arap. طولكرم) je grad u Palestini, na Zapadnoj obali reke Jordana, administrativno je središte guvernature Tulkarm. Nedaleko od Tulkarma nalaze se izraelski grad Netanija na zapadu i palestinski gradovi Nablus i Dženin na istoku. Prema Palestinskom državnom zavodu za statistiku, 2007. godine Tulkarm je imao 51.300 stanovnika, dok je njegov susedni izbeglički kamp imao 10.641 stanovnika..[1]

Etimologija[uredi | uredi izvor]

Arapsko ime grada prevodi se kao „dugo (mesto) vinograda”.[2]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Doba Britanskog mandata nad Palestinom[uredi | uredi izvor]

Region Tulkarma 1940-ih.

Vlasti Britanskog mandata nad Palestinom (1920-1947) su proglasile Tulkarm za glavni grad podokruga Tulkarm.[3]

Grad i njegova okolina bili su utočište palestinskih arapskih pobunjenika i područje na kom su delovali tokom arapskr pobune u Palestini (1936–1939) protiv britanske vlasti u Palestini. Generalni komandant pobune Abd Al Rahim Al Hadž Muhamad potekao je iz Dinabe, koja je danas deo opštine Tulkarm. On je vodio mnoge operacijama u blizini grada.[4]

Put koji povezuje grad sa Netanijom izgrađen je na obali 1920. Da bi se rešili problemi povezani sa značajnim porastom broja stanovnika i neorganizovanim infrastrukturnim razvojem od početka 20. veka, napravljen je urbanistički plan za Tulkarm i njegova satelitska sela Dinaba, Šuvejka i Irta 1945. U to vreme Tulkarm je bio podeljen na četiri glavna dela, a najveći deo komercijalne aktivnosti bio je koncentrisan duž puteva sever-jug i istok-zapad. U međuvremenu, grad se širio ka severu gde su ranije bile zelene površine.[5]

Prema statističkim podacima o selima Palestine, koje je prikupila vlada Britanskog mandata nad Palestinom (1945), Tulkarm je imao 8.090 stanovnika; od toga 7.790 muslimana, 280 hrišćana i 20 ostalih,[6] dok je površina zemlje koja je pripadala selu bila 1.672 dunuma (urbano) i 32.610 dunama (ruralno), prema zvaničnom popisu zemljišta i stanovništva.[7] Od toga, 2.399 dunama bilo je pod citrusima i bananama, 276 je bilo namenjeno plantažama i zemljištu koje je navodnjavano i 28.256 dunama žitaricama,[8] while 1,492 dunama dunuma bilo građevinsko zemljište (pod kućama).[9]

Demografija[uredi | uredi izvor]

Srednja škola Al Adavija
Pariska ulica u Tulkarmu, 2007.

U vreme popisa stanovništva u Palestini (1922) koji su sprovele vlasti britanskog mandata, Tulkarm je imao 3.350 stanovnika, od kojih je 3.109 bilo muslimana, 23 Jevreja, 208 hrišćana i 10 drugih.[10] U vreme sledećeg popisa stanovništva u Palestini (1931) u Tulkarmu je postojalo 804 domaćinstva i 4.540 stanovnika, među kojima je bilo i 1.555 hrišćana, 300 Jevreja, 100 Samarićana i 75 Druza. Prema popisu u predgrađima Tulkarma je živelo 516 muslimana, 15 Jevreja i 10 hrišćana.[11]

Populacija Tulkarma, Dinabe, Šuvejke i Irte postepeno se povećavala u proseku za 2% godišnje između 1931. i 1961, s drastičnim porastom nakon rata 1948, jer su to područje preplavile palestinske izbeglice. Jevreji su verovatno izbegli ​​/ proterani tokom rata. Nakon rata iz 1967. godine, stanovništvo je privremeno smanjeno, jer su neki stanovnici izbegli u Jordan. Na popisu stanovništva koji je sproveo Državni zavod za statistiku Izraela 1967. zabeleženo je 10.255 stanovnika grada Tulkarma, dok je kamp Tulkarm imao 5.020, Dinaba 1.342, Irta 925, Šuvejka 2.332 i Kirbet Jarad 128 stanovnika, ukupno 20.002.[12] Većina stanovnika su bili muslimani, iako je prema popisu stanovništva postojala mala zajednica od 103 hrišćana.[13]

Godina Tip Stanovništvo
1548 popis 1.040[14]
1596 popis 968[14]
1860−ih procena 1.000[15]
1922 popis 3,.350[10]
1931 popis 4.540[11]
1945 popis 8.090[6][16]
1961 popis 11.401[17]
1967 popis 20.002[12]
1997 popis 39.805
(sa izbegličkim kampom)[18]
2007 popis 61.941[1]

Na prvom popisu stanovništva koji je sproveo Državni zavod za statistiku Palestine 1997, Tulkarm je imao 33.921 stanovnika, a Tulkarmski izbeglički logor imao je 5.884 stanovnika. Palestinske izbeglicae čine 31,4% stanovnika grada i 94% stanovnika kampa (logora).[18] Odnos polova u gradu bio je 50,7% muškaraca i 49,3% žena. Preko polovine (52,2%) stanovnika grada bilo je mlađe od 20 godina, 44,5% je bilo starosti između 20 i 64 godine, a 4,1% je bilo starije od 64 godine.[19] Popisom 2007. utvrđeno je da je stanovništvo Tulkarma poraslo na 51.300, dok se stanovništvo kampa povećalo na 10.641. Odnos polova u gradu bio je 50,3% muškaraca i 49,7% žena.[1]

Danas je stanovništvo skoro u potpunosti muslimansko. Pre izraelske okupacije grada 1967. godine, u Tulkarmu je živelo oko 1.000 hrišćana, ali otprilike polovina zajednice je emigrirala nakon rata, dok je većina preostalih hrišćana postepeno emigrirala nakon toga.[20] Postoje dve hrišćanske porodice koje i dalje žive u Tulkarmu,[20] koje su deo iste proširene porodice.[21] U gradu postoji pravoslavna crkva posvećena Svetom Đorđu,[20] izgrađena početkom 19. veka.[21][22] Zbog nedostatka sveštenika i sve manjeg broja lokalnih vernika, crkva je neaktivna i otvara se za samo posetioce.[20]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v „Table 26 (Cont.): Localities in the West Bank by Selected Indicators, 2007” (PDF). Palestinian Central Bureau of Statistics. 2007. str. 108. Arhivirano iz originala (PDF) 10. 12. 2010. g. 
  2. ^ Palmer, 1881, p. 194
  3. ^ Mattar, str. 494
  4. ^ LeVine, Mark Andrew; Nimr, Sonia (2012). Struggle and Survival in Palestine/Israel. University of California Press. str. 144—149. 
  5. ^ Thawaba 2009, str. 36
  6. ^ a b Department of Statistics, 1945, p. 22
  7. ^ Government of Palestine, Department of Statistics. Village Statistics, April, 1945. Quoted in Hadawi, 1970, p. 77
  8. ^ Government of Palestine, Department of Statistics. Village Statistics, April, 1945. Quoted in Hadawi, 1970, p. 128
  9. ^ Government of Palestine, Department of Statistics. Village Statistics, April, 1945. Quoted in Hadawi, 1970, p. 178
  10. ^ a b Barron, 1923, p. 6
  11. ^ a b Mills, 1932, p. 58
  12. ^ a b „Households and Persons, By Residence, Sex, Age And Origin From Israel Territory and Locality” (PDF). Israel Central Bureau of Statistics (CBS). 1967. 
  13. ^ „The Christians, By Sex and Locality (Only Localities With At Least 20 Christians) Locality” (PDF). Israel Central Bureau of Statistics (CBS). 1967. 
  14. ^ a b al-Salim, Farid (jesen 2011). „Landed Property and Elite Conflict in Ottoman Tulkarm” (PDF). Jerusalem Quarterly. 47. Arhivirano iz originala 26. 1. 2012. g. 
  15. ^ Guérin, 1875, pp. 353-354
  16. ^ Government of Palestine, Department of Statistics. Village Statistics, April, 1945. Quoted in Hadawi, 1970, p. 77
  17. ^ Government of Jordan, 1964, p. 13
  18. ^ a b „Palestinian Population by Locality and Refugee Status”. Arhivirano iz originala 7. februar 2012. g. Pristupljeno 28. 5. 2008. . 1997 Census. Palestinian Central Bureau of Statistics (PCBS). 1999.
  19. ^ „Palestinian Population by Locality, Sex and Age Groups in Years”. Arhivirano iz originala 12. februar 2012. g. Pristupljeno 28. 5. 2008. . 1997 Census. Palestinian Central Bureau of Statistics (PCBS). 1999.
  20. ^ a b v g „Two Christian families in Tulkarem”. Christian Media Center - Custodia Terra Sanctae. 31. 8. 2015. 
  21. ^ a b West Bank Churches Burned in Light of Muslim Anger Over Papal Comments. FOX News, Originally published by Associated Press. 18. 9. 2006.
  22. ^ PCHR Condemns Attacks on Palestinian Churches. Palestinian Center for Human Rights. Electronic Intifada. 17. 9. 2006.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Тулкарм&oldid=25311494”