Hamiti
Hamiti ili hamitski narodi, predstavljaju jednu od dve grane velike afroazijske, tj. nekadašnje hamitskosemitske etno-lingvističke porodice koja obuhvata više naroda. Hamiti se dalje granaju na više ogranaka i rašireni su kroz severnu Afriku.
Po predanju, ime su dobili po Nojevom sinu Hamu.
Etnografija[uredi | uredi izvor]
Hamiti se dele na više ogranaka, to su:
- Predstavnici su im:
- Bedža - više plemena, neka su semitizirana; Agav; Kambata; Oromo (Gala), danas 11 naroda; Somalci, danas 12 naroda; Sidamo; Afar ili Danakil (2 naroda): Afar i Saho.
- B)Omotički narodi, danas podeljeni na 52 naroda: Bana-Hamar, Basketo, Gimira, Kafa, Karo.
- C) Berberi oni žive kroz severnu Afriku i obuhvataju mnoga plemena u Maroku, Alžiru, Tunisu, Libiji, Egiptu, Mauritaniji, Maliju, Čadu i Nigeru,: Kabili, Šavija, Tuaregi, Rifi, Zenaga, Guanči, Shilha, Zuara.
- D) Egipatska grana: stari Egipćani, i današnji potomci Kopti, čiji se liturgijski jezik danas koristi u egipatskoj koptskoj crkvi. Pridošli Egipatski Arapi, semitski su narod etnički i jezično nesrodan pravim Egipćanima, iako često govore o slavnoj prošlosti Egipta, na način kao da je njihova.
- F)Čadski narodi.
Običaji[uredi | uredi izvor]
Antropolozi Hamite dele na istočne i zapadne. O njihovim migracijama na tlo Afrike poznato je malo. Kulturno se razlikuju i prema lokalitetu. Berberska plemena severne Afrike, zvani i Imazigen, žive ili kao nomadi (Tuarezi) ili po malim nezavisnim selima kao farmeri i od zanatstva. Od 7. veka mnogi su islamizirani. Tuarezi su organizovani po plemenima i sa feudalnim sistemom koji se sastoji od plemićkih porodica i vazala i robova ne-Tuarega. Svojim karavanama kamila putuju velikim prostranstvima Sahare. Kušiti istočne Afrike žive od stočarstva, ali ima i skupina koje se bave lovom, ribolovom i sakupljanjem. Tako Kušiti iz Kenije iz plemena Boni, Vata, Jaka i Dahalo lovci su i sakupljači koji žive organizovani po malim skupinama, ali u novije vreme i oni postaju stočari. Nomadi su i pleme Boran iz severoistočne Kenije, broje oko 70,000. U Distriktima Mojale i Marsabit žive Burji, oni su sedelački farmeri, uzgajaju cerealije, ali i kafu, pamuk i duvan. Pleme Daseni takođe obrađuje tlo nakon sezone kiša, i lovi ribu na jezeru Turkana. Pleme Elmolo, tradicionalni ribari sa jezera Turkana hvata ribu sa palminih splavova. Danas su prihvatili i komercijalni ribolov, uzgoj stoke i turizam.
Hamiti u Bibliji[uredi | uredi izvor]
Prema Bibliji, Ham najmlađi Nojev sin i brat Jafetov i Semov, imao je 4 sina, to su Misrajim (Mizraim), Kuš, Put i Hanan. Prema Hamu dato je kolektivno ime narodima koji su potekli od njegovih sinova, to su Hamiti. Ham se u Bibliji opisuje i kao 'otac Hanana' (Post 9, 18). On se povezuje i sa Egiptom. I kod Kopta, direktnih potomaka starih Egipćana Egipat se naziva Kame, Keme, Kimi i Kheme. Stari Egipćani nazivali su sebe Kmtju (Kemetu) i Kmem (Kmemu) ili crni narod. I Hamovo ime znači crn i moglo bi biti u vezi sa staroegipatskim i koptskim imenom za Egipat. Iako ime označava crnu boju, Hamiti nisu crnci, i rasno im ne pripadaju, ali oni ponekad znaju biti tamnije puti, slično kao i Jevreji, ali to nije uvek tako. Sinovi Hamovi izrodiše 30 naroda. Prvi na listi je Kuš, on je najtamnije puti i dade poreklo Kušitima Etiopije. Među njima poznajemo narode i plemena Somalci, Rendille, Gala, Boni, Borana, Gabra, Orma, Sakye. Drugi je Misrajim (Mitsrayim ili Mizraim) i on daje poreklo Egipćanima.
Treći je Put što daje poreklo Libijcima. Četvrti je Hanan, i od njega potekoše Hananci. Ovde pak ima lingvističkih problema, Hananci, narod koji je nestao, govorio je semitskim jezikom, srodnim sa jevrejskim, ako ne i istim. Biblija ih pak svrstava u Hamove potomke. Hananci koji su govorili semitskim jezikom jedini su koji nisu živeli u severnoj Africi. Lingvistički vode se zvanično kao članovi semitske porodice. Od Hanana potekoše narodi poznati kao Jebusejci (Jebusites), Amorejci (Amorites), Perizejci (Perizzites), Girgašani (Girgashites), Hivijci (Hivites), Arkijci (Arkites), Sinijci (Sinites), Arvađani (Arvadites), Semarjani (Zemarites) i Hamaćani (Hamathites). Libijci, Putovi potomci, su takođe govorili semitskim jezikom, i zna se da su bili neprijatelji Egipćana. Stari Libijci. od Egipćana nazivani Tjehenu ili Tjemehu, sastojali su se od više naroda, opisani kao tamnoputi i bradati narod plavih očiju koji je živeo polu-nomadskim životom. Plave oči nisu karakteristika crnaca.
Hamitski jezici[uredi | uredi izvor]
Hamitskim jezicima pripisivali su se svi nesemitski jezici (berberski, kušitski i egipatski), a danas su svrstani u afroazijsku, tj. nekadašnju hamitskosemitsku porodicu.
