Cezijum-137
Opšte | |
---|---|
Simbol | 137Cs |
Ime | cezijum-137, Cs-137 |
Broj protona | 55 |
Broj neutrona | 82 |
Podaci o nuklidima | |
Poluraspad | 30,17 g. ± 0,03 g. |
Roditeljski izotopi | 137Xe |
Produkti raspada | 137mBa 137Ba |
Masa izotopa | 136.907 u |
Spin | 7⁄2+ |
Mod raspada | |
Mod raspada | Energija raspada (MeV) |
β- (Beta raspad) | 0.5120 |
γ (Gama zraci) | 0.6617 |
Izotopi cezijum Potpuna tablea nuklida |
Cezijum-137 (13755Cs) je radioaktivni izotop cezijuma sa vremenom poluraspada od oko 30,2 godine.[1] Cezijum-137 je proizvod nuklearne fisije a do njegovog oslobađanja u prirodu dolazi upotrebom nuklearnog oružja kao i u slučajevima nesreća u nuklearnim elektranama. Kao dugoživeći radionuklid, cezijum-137 ostaje u životnoj sredini decenijama nakon oslobađanja i predstavlja značajan rizik za ljude i životinje. Rastvorljiv je u vodi i toksičan u malim količinama.
Uticaj na živi svet
[uredi | uredi izvor]Biljke usvajaju ovaj izotop iz zemlje i vazduha. Kao pouzdani indikatori kontaminacije cezijumom naročito su se pokazali lišajevi, mahovine i gljive. Četiri godine nakon černobiljske katastrofe, oko 80% oslobođenog radioaktivnog cezijuma i dalje se nalazilo u površinskim slojevima zemljišta prekrivenim mahovinom.[2]
Ljudi unose cezijum-137 u organizam udisanjem ili preko hrane. Njegov jon je analogan jonu kalijuma, rastvara se u telesnim tečnostima i ravnomerno se raspoređuje u organizmu. Iz tela se uglavnom izbacuje preko urina. Biološko vreme poluizlučivanja je 110 dana za muškarce, 80 dana za žene i 60 dana za decu.[3]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „Prostorna varijabilnost 137Cs u zemljištu Beograda (Srbija)” (PDF). Hemijska industrija. 68 (4): 449—455. doi:10.2298/HEMIND130124069J.
- ^ Popović, Dragana; Spasić-Jokić, Vesna. „Posledice nuklearne nesreće u Černobilju na teritoriji Republike Srbije” (PDF). Vojnosanitetski pregled. 63 (5): 481—487.
- ^ Dobrić, Silva; Kljajić, Ranko. „Radioaktivne kontaminacije životne sredine i mere zaštite” (PDF).[mrtva veza]