Crkva Svetog proroka Ilije u Vranjskoj Banji
| Crkva Svetog proroka Ilije | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Status | hrišćanska pravoslavna bogomolja |
| Tip | crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija vranjska |
| Osnivanje | 1896. |
| Posvećen | Svetom proroku Iliji |
| Lokacija | |
| Mesto | Vranjska Banja, Grad Vranje |
| Država | Srbija |
Crkva Svetog proroka Ilije u Vranjskoj Banji, gradskom naselju na teritoriji Gradske opštine Vranjska Banja, pravoslavni je hram koji pripada Eparhiji vranjskoj Srpske pravoslavne crkve.[1]
Crkva posvećena Svetom proroku Iliji podignuta je na mestu gde je nekada bio manastir. Jovan Hadži Vasiljević zapisao je da su ostaci banjskog manastira na mestu današnje banjske crkve postojali i u 19. veku. Oko njih su se, po običaju od starine, svake godine sakupljala okolna sela na Čisti ponedeljak (ponedeljak druge nedelje Velikog posta). Na taj dan narod se i danas u banjskoj crkvi okuplja na sabor, kao i na hramovnu Slavu, 2. avgusta. Nije bez osnova i pretpostavka da je u 12. i 13. veku u banjskom manastiru bilo središte vranjsko-banjske Eparhije.
Na ovom mestu vernici su 1896. godine podigli crkvu sa skromnim oltarom, koju je 1915. godine posećivao kralj Petar I Karađorđević, za vreme lečenja u Vranjskoj Banji.
Posle Prvog svetskog rata, 1928. godine, započeta je izgradnja nove crkve Svetog proroka Ilije, za koju je Kralj Aleksandar Karađorđević, osim finansijske pomoći, poslao i plan crkve sa Oplenca, s molbom da u banji bude sagrađena slična crkva. Na taj način se kralj odužio građanima banje za veliku ljubaznost i poštovanje prema njegovom ocu. Izgradnja banjske crkve bila je završena i osvećena 1935. godine.
U crkvi se nalazi ikonostas sa 17 ikona, a oslikao ih je slikar J. Muftinski, u periodu od 1928. do 1935. godine.
Od 2000. godine do danas, na crkvi je urađen novi krov, obnovljene su kupole i fasada na hramu, a u samoj crkvi obnovljen je ikonopis u oltarskom delu i apsidi. Porta crkve je ograđena, a parohijski domovi i gostinski konak su renovirani.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Šematizam”. Eparhija vranjska. Pristupljeno 3. 3. 2024.
