Crkva i džamija u Sokolovićima
Crkva i džamija u Sokolovićima su se dve od mnogih zadužbina Mehmed-paše Sokolovića, rodom iz ovog sela.
Mehmed-paša Sokolović[uredi | uredi izvor]
Mehmed-paša Sokolović (Sokolovići, oko 1506 — Istanbul, 11. oktobar 1579) bio je osmanski državnik. Bio je poreklom Srbin iz Hercegovine, rođen je kao Bajica Nenadić u selu Sokolovići blizu gradića Rudo.
Zadužbine i vakufi[uredi | uredi izvor]
Mehmed-paša je podizao brojne zadužbine i vakufe širom Carstva. Po njegovom naređenju 1571. godine je izgrađen most preko Drine u Višegradu (opisan u delu „Na Drini ćuprija", Iva Andrića ovenčanom Nobelovom nagradom). Podigao je još bar tri mosta u Bosni i Hercegovini i jedan u Crnoj Gori (Arslanagića most u Trebinju, most na ušću Žepe u Drinu, Kozju Ćupriju u Sarajevu i Vezirov most u Podgorici). U svome rodnom selu Sokolovićima kod Rudog izgradio je crkvu i džamiju, a u selu Poblaće kod Priboja, prema predanju, podigao je i crkvu koja je više puta rušena i obnavljana.[1] Crkva je izgrađena u saracenskom stilu i u ovom selu je sačuvano predanje da je sazidana na grobu njegove majke.[2] Takođe, veruje se da je Mehmed-paša Sokolović bio ktitor mnogim sagrađenim česmama, od kojih je najpoznatija ona u Beogradu, na Kalemegdanu.
Zadužbine u Sokolovićima[uredi | uredi izvor]
Po prednju Mehmed paša Sokolović nije zaboravio svoje rodno mesto pa je u slavu toga podigao džamiju u slavu svog oca, a crkvu u slavu svoje majke. Obe građevine podignute su sredinom 16. veka. Danas se u Sokolovićima nalaze obe građevine, pošto su više puta rušene i obnavljane, nisu autentičnog izgleda i materijala.[3]
Džamija je podignuta 1557. godine ali je porušena za vreme Drugog svetskog rata pa obnovljena, a zatim je nažalost ponovo porušena tokom zadnjeg rata u Bosni i Hercegovini, da bi konačno bila obnovljena 2007. godine.
Crkva je podignuta, opet, po predanju u isto vrijeme kad i džamija, a u slavu svojoj majci, koja za razliku od oca nije htela da se preseli u Istanbul. Međutim, crkva nije dugo postojala pošto je srušena još u 17. veku. Naime po predanju lokalno muslimansko stanovništvo se žalilo da je crkva i lepša i bolja od džamije, tako da je morala biti uklonjena. Međutim, ona je ponovo napravljena i to blizu temelja nekadašnje crkve.[4][5]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Loza Mehmed-paše Sokolovića u korovu („Večernje novosti“, 30. jul 2013)
- ^ sazidao crkvu na majčinom grobu („Večernje novosti“, 5. februar 2014)
- ^ „Vjerski objekti - Crkva i džamija zadužbine Mehemd paše Sokolovića”. Kulturno-istorijsko nasljeđe Rudog. Pristupljeno 14. 11. 2021.
- ^ Prota iz Dalasa obnavlja crkvu Mehmed-paše Sokolovića („Večernje novosti“, 4. februar 2014)
- ^ „Osveštani temelji crkve majci Mehmed-paše Sokolovića”. Priboj 033. Pristupljeno 14. 11. 2021.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Tribina „Mehmed-paša Sokolović – turski veliki vezir ili čuvar srpskog identiteta“”. You Tube. Pristupljeno 14. 11. 2021.
