Jeftimije Ljubibratić
Jeftimije Ljubibratić (Dubrovnik, 1716 — Beč, 1. novembar 1783), srpski general (feldmaršal-lajtnant) u austrijskoj službi. Zbog zasluga u ratovima dobio je plemstvo i postao je grof od Trebinja. Ljubibratići su bili najuglednije srpsko bratstvo i vlastelinsko pleme u oblasti Trebinja i Konavla u 14. i 15. vijeku.
Učešće u ratovima[uredi | uredi izvor]
Jefta ili Jeftimije Ljubibratić (pisalo se i Jeronim) rođen je 1716. u Dubrovniku. Starinom je iz Trebinja. Stupio je 1730. kao kadet u vojsku u Vojnoj krajini. Učestvovao je 1742. kao poručnik u Trenkovim dobrovoljcima u Ratu za austrijsko nasljeđe protiv Prusa, Bavaraca i Francuza. Nakon toga prešao je u gradišku regimentu, u kojoj je dugo služio. Tokom 1744. posebno se istakao u bici kod Šerdinga i unapređen je u čin kapetana. U toj bici bio je teško ranjen. Nakon oporavka ponovo je učestvovao u ratu i istakao se kod Cetenberga, Linca, Hehšteta i Lauinga, pa je 1746. unapređen u čin majora. Godine 1753. unapređen je u čin potpukovnika. Na početku Sedmogodišnjeg rata (1754—1763) učestvovao je u ratu protiv Prusa. Sa 600 vojnika razbio je u Moravskoj na Senici cijelu neprijateljsku konjičku regimentu. Posebno se istakao u bici kod Landshuta. Nakon pogibije pukovnika Davida Vuletića Jefta Ljubibratić je unapređen 1758. u čin pukovnika i postao je komandant 8. gradiške regimente. Dobio je i status barona sa predikatom grof od Trebinja. Istakao se i prilikom zauzimanja Olmica, pod Kenigrecom, u boju kod Majsena i kod Maksena. Za pokazanu hrabrost u drugoj bici kod Landshuta carica Marija Terezija ga je 1760. odlikovala viteškim krstom.
Od zatvora do generala[uredi | uredi izvor]
Nakon okončanja Sedmogodišnjeg rata vratio se u štabno mesto Novu Gradišku. Naredio je 1764. da se obnavljaju carski drumovi i da se pored njih sadi voće. Naredio je graničarima regulaciju naselja, pa su rasštrkane kuće morale da se napuste i da se nove kuće rasporede uz drum. Međutim, grof Mersi ga je optužio da je sprovodio nasilje prema graničarima i da novim drumom obezbjeđuje u slučaju rata lakši prodor turske vojske u Slavoniju. Ljubibratić je zbog toga okovan i poslan u zatvor u Osijek. Kada je car Josif II 1768. po prvi put obilazio Vojnu krajinu, bio je zadivljen velikim redom u gradiškoj regimenti, dobro utvrđenim mostovima, dobrim putevima, ušorenim selima i novim kućama. Pošto je car saznao da je sve to bilo djelo pukovnika Ljubibratića, odmah ga je unapredio u generala.
Feldmaršal-lajtnant[uredi | uredi izvor]
General Ljubibratić je prekomandovan u Karlovac, u kome je bio feldmaršal-lajtnant. Jedno vrijeme bio je divizionar pri slavonskom generalštabu u Osijeku, a onda je 1777. određen za komandanta u Kremoni u Italiji. Nije bio zadovoljan tom prekomandom, pa je nakon dvije godine molio da izađe pred cara, a kad mu molba nije usvojena, on je samovoljno došao u Beč. U Beču se javio vojnom savjetu, ali naređeno mu je da ostane zatvoren u svom stanu, u kom je umro 21. oktobra/1. novembra 1779. Zavkeštao je novac za fond srpskih škola, za zidanje tornja na almaškoj crkvi, za novosadsku srpsku i za katoličku bolnicu i za ostarjele i siromašne.
Simeon Piščević o Ljubibratiću[uredi | uredi izvor]
Simeon Piščević u svojim memoarima spominje svog savremenika i saborca Ljubibratića, da je od francuske vojske kod Caberta, teško ranjen u boju. Tada je bio kapetan Slavonske landmilicije. Pišćević ga pominje kao kao svog sunarodnika, Srbina i starinom plemića, rodom iz Trebinja u Iliriji. U mladosti je u Veneciji naučio njemački i italijanski jezik. Prezali u Austriju, gdje je u službi dospjeo do čina kapetana. Bio je visok i naočit. Ranjen je sa oko 30 godina. Bila mu je zdrobljena kost u mišici i dok svi ti dijelovi nisu bili povađeni dugo se morap lječiti. Na lječenje je dao sve što je imao a doživotno je ostao invalid. Kao revnosni oficir ostaje i dalje u službi, učestvuje u mnogim bitkama i dobija generalski čin. Oženjen je bio udovicom Čarnojevića, kćerkom pukovnika Atanasija Raškovića, a zatim, zbog zasluga u službi, od carice Marije Terezije je proizveden za barona i kavaljera Ordena Terezije. U dubokoj starosti postaje i general i određen za komandanta u Italiji, u gradu Kremoni, koji je pripadao domu austrijskom, gdje umire 1783. Ostao je bez potomstva. [1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Piščević, Simeon (1998). Život generalmajora i kavaljera Simeona sina Stefana Piščevića. str. 82-83. Novi Sad: Matica srpska.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Rajković, Đorđe (1881). Život generala Ljubibratića, Letopis Matice srpske, broj 128. Novi Sad: Matica srpska. str. 64—75.
