Džošua Rejnolds

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Džošua Rejnolds
Džošua Rejnolds, Autoportret (oko 1750)
Lični podaci
Datum rođenja(1723-07-16)16. jul 1723.
Mesto rođenjaPlimpton, Engleska
Datum smrti23. februar 1792.(1792-02-23) (68 god.)
Mesto smrtiLondon, Engleska
Umetnički rad
PravacAkademizam
Epoha18. vijek
RegijaEnglesko slikarstvo

Džošua Rejnolds ili Ser Džošua Rejnolds (Plimpton, Devon, 16. jula 1723 – London, 23. februara 1792) je bio slikar portreta i estetičar koji je svojim shvatanjima umjetnosti dominirao engleskim umjetničkim životom sredinom i krajem 18. vijeka. Svojom umjetnošću i u svojstvu profesora umjetnosti, pokušao je usmjeriti britansko slikarstvo od žanra domorodačke anegdote inspirisane britanskom kolonijalnom aktivnošću s početka 18. vijeka prema formalnoj retorici kontinentalnog „velikog stila”, odnosno akademizma. Osnivanjem Kraljevske akademije u Londonu 1768. godine, Ser Rejnolds je izabran za njenog prvog predsednika, a kralj Džordž III ga je unaprijedio u viteza.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rani život[uredi | uredi izvor]

Rejnolds je pohađao Plimptonovu gimnaziju (školu gramatike) u kojoj je njegov otac, sveštenik, bio profesor. Mladi Rejnolds je čitao književnost klasične antike i tokom celog svog života je ostao zainteresovan za književnost uopšte, a među njegove najbliže prijatelje računaju se neki od najboljih britanskih pisaca 18. vijeka. Rejnolds je rano težio da postane umjetnik. Godine 1740. odlazi u Pariz i provodi četiri godine kao pomoćnik kod Tomasa Hjudsona, akademskog portretiste i učenika i zeta Džonatana Ričardsona. Godine 1743. se vratio u Devon i radi portrete pomoraca u Plimatu u kojima se otkriva njegovo početno neiskustvo. Godine 1744. odlazi u London na dvije godine, gdje je počeo da stiče znanje o starim majstorima i stvara svoj nezavistan stil obilježen smijelim potezom četkicom i upotrebom impastoa – gustog namaza boje –, što se može vidjeti u njegovom portretu kapetana Džona Hamiltona iz 1746.

Po povratku u Devon 1746, naslikao je veliki grupni portret porodice Eliot (oko 1746/47), u kom se jasno vidi uticaj portreta porodice Pembrok (1634–35), flamanskog baroknog slikara Antonisa van Dajka, čiji je stil portretnog slikarstva uticao na engleski portret tokom 18. vijeka. Godine 1749. Rejnolds je sa svojim prijateljem Agustusom Kepelom otplovio u Menorku. Pad sa konja zadržao ga je pet mjeseci i ostavio trajni ožiljak na njegovoj usni – istaknuta karakteristika u njegovim kasnijim autoportretima. Iz Menorke odlazi u Rim, gdje provodi dvije godine, posvetivši se proučavanju velikih remek-djela antičkog grčko-rimskog vajarstva i italijanskog slikarstva. Utisci koje je zadržao tokom ove posjete postali su inspiracija za njegove slike i njegova shvatanja o umjetnosti do kraja života, jer je osećao da je povezivanjem slikarstva sa akademskim radom najbolje mogao postići svoju ambiciju da podigne status svoje profesije u Engleskoj. Vraćajući se kući preko Firence, Bolonje i Venecije, ostao je zadivljen kompozicijama i bojama velikih renesansnih venecijanskih slikara 16. vijeka: Ticijana, Tintoreta i Veroneza. Naglasak venecijanske tradicije na boju i efekat svjetla i sjene je ostavio trajan uticaj na Rejnoldsa, i iako je do kraja života savjetovao mlade umjetnike da proučavaju vajarsku definiciju forme karakterističnu za firentinske i rimske slikare, njegova vlastita djela odišu venecijanskim stilom.

Kasnije godine[uredi | uredi izvor]

Rejnolds se 1753. godine nastanio u Londonu. Njegov uspjeh je bio osiguran od početka, a od 1755. je uposlio pomoćnike u ateljeu koji su mu pomogali da izvrši brojne portretne narudžbe koje je dobio. Rani londonski portreti imaju u sebi snagu i prirodnost, što je možda najbolje ilustrovano u portretu njegovog prijatelja i pomorkog oficira Agustusa Kepela (1753–54). Poza nije originalna, jer se inspiriše pokretom Apolona Belvedera, drevne rimske kopije helenističke statue iz sredine 4. vijeka prije n. e. koju je Rejnolds vidio u Vatikanu. Ali činjenica da je subjekt prikazan kako korača duž morske obale unijela je novu vrstu snage u tradiciju engleskog portreta. U tim prvim godinama u Londonu, Rejnoldsovo znanje o venecijanskom slikarstvu je vrlo vidljivo u djelima kao što su portreti lorda Katkarta (1753/54) i lorda Ladloua (1755). Od njegovih portreta u enterijeru, oni Neli O’Brajan (1760–62) i Džeordžijane, grofice Spenser i njene ćerke (1761) se posebno ističu svojim nježnim šarmom i pažljivim posmatranjem.

Nakon 1760. Rejnoldsov stil postao je sve klasičniji i samosvjesniji. Kako je pao pod uticaj klasičnih baroknih slikara bolonjske škole 17. vijeka i arheološkog interesovanja za grčko-rimsku antiku koja je tada preplavilo Evropu, poza i odjeća njegovih portretiranih je poprimila strožiji antički obrazac, zbog čega je izgubio veliki dio simpatija i razumijevanja koje je imao kod svojih ranijih dela.

U Londonu, prije 1760. godine, nije bilo javnih izložbi savremenih umjetnika, kada je Rejnolds pomogao u osnivanju Društva umjetnika i kada je održana prva od mnogih uspješnih izložbi. Kralj Džordž III je zamoljen da bude pokrovitelj Društva, a 1768. je osnovana Kraljevska akademija u Londonu. Iako Rejnoldsova slikarstvo nije naišlo na naklonost na dvoru, on je bio očigledan kandidat za predsjednika Akademije, a kralj je potvrdio njegov izbor i unaprijedio ga u viteza. Rejnolds je vodio politiku akademije sa takvom vještinom da je obrazac koji je on tada postavio, praćen sa malim varijacijama do savremenog doba. Godišnji govori koje je držao na akademiji jasno su odražavali mnoga njegova vlastita umjetnička razmišljanja i stremljenja, kao i njegove vlastite ideje o formalističkim problemima slikarstva u vezi linije i boje i o javnom i privatnom portretu, sa obiljem savjeta onima koji su započinjali svoju umjetničku karijeru.

Od 1769. skoro sva Rejnoldsova najvažnija djela su se pojavila na izlložbama Akademije. Na određenim izložbama je predstavio i djela istorijske tematike, poput Ugolina (1773), koja su mu možda bila najmanje uspješna. Mnoge od njegovih studija djece su nježni portreti, pa čak i zabavni, mada s vremena na vrijeme emocionalno stanje ima tendenciju ka pretjerivanju. Dvije od najljepših su Master Kriv kao Henri VIII (1775–76) i Lejdi Karolin Skot kao „Zima” (1778). Njegova najambicioznija portretna narudžba je bila grupni portret porodice vojvode od Morlboroa (1777).

Rejnolds je 1781. godine posjetio Flandriju i Holandiju, gdje je proučavao djela velikog flamanskog baroknog slikara Pitera Paula Rubensa. Izgleda da je ovo proučavanje uticalo na njegov stil, jer na način Rubensovih kasnijih djela tekstura njegove površine slike postaje mnogo bogatija. Ovo se posebno odnosi na njegov portret vojvotkinje od Devonšira i njene ćerke (1786). Rejnolds nikada nije bio samo slikar visokog društva ili onaj koji se dodvorava publici. Sugerisano je da mu je kasnija gluvoća dala jasniji uvid u karakter njegovih portretiranih, te je tako nedostatak sluha izoštrio upotrebu njegovih očiju. Njegovo veliko akademsko poznavanje istorije umjetnosti mu je omogućilo da često mijenja poze portetiranih i vlastiti stil, te je poznata opaska Tomasa Gejnsboroa: „Proklet bio, kako je raznolik!’’, sasvim razumljiva. Godine 1782. Rejnolds je doživio moždani udar, a u isto vreme je bio potišten zbog učestalih svađa među članovima Akademije. Sedam godina kasnije, oslabio mu je i vid, a posljednji govor na akademiji je održao 1790. godine. Umro je 1792. i sahranjen je u katedrali Svetog Pavla u Londonu.

Galerija[uredi | uredi izvor]

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • James Boswell, Life of Johnson (Oxford: Oxford University Press, 2008).
  • Charles Robert Leslie and Tom Taylor, Life and Times of Sir Joshua Reynolds (London: John Murray, 1865, 2 volumes).
  • Ian McIntyre, Joshua Reynolds. The Life and Times of the First President of the Royal Academy (London: Allen Lane, 2003).
  • Martin Postle, Reynolds, Sir Joshua (1723–1792), Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, October 2009. Retrieved 24 September 2010.
  • J. Blanc, Les Écrits de Sir Joshua Reynolds (Théorie de l'art (1400–1800) / Art Theory (1400–1800), 4), Turnhout, 2016, ISBN 978-2-503-54337-6
  • John Barrell, The Political Theory of Painting from Reynolds to Hazlitt (1986).
  • A. Graves and W. V. Cronin, A History of the Works of Sir Joshua Reynolds (1899–1901, 4 volumes).
  • F. W. Hilles, The Literary Career of Sir Joshua Reynolds (1936).
  • Derek Hudson, Sir Joshua Reynolds: A Personal Study (1958).
  • Hurll, Estelle M. Sir Joshua Reynolds. 
  • J. Ingamells and J. Edgcumbe (eds.), The Letters of Sir Joshua Reynolds (2000).
  • Alex Kidson, George Romney. 1734-1802 (2002)
  • E. Malone (ed.), The Works of Sir Joshua Reynolds (1798, 3 volumes).
  • D. Mannings, Sir Joshua Reynolds PRA, 1723–92 (1992).
  • D. Mannings, Sir Joshua Reynolds: A Complete Catalogue of his Paintings: The Subject Pictures Catalogued by Martin Postle (New Haven ad London, 2000)
  • H. Mount (ed.), Sir Joshua Reynolds, A Journey to Flanders and Holland (1996)
  • J. Northcote, Memoirs of Sir Joshua Reynolds, knt. (1813–15).
  • J. Northcote, The Life of Sir Joshua Reynolds (1818, 2nd edition, 2 volumes).
  • Martin Postle (ed.), Joshua Reynolds: The Creation of Celebrity (London: Tate, 2005). ISBN 1-85437-564-4
  • Martin Postle, Sir Joshua Reynolds: The Subject Pictures (1995).
  • Martin Postle, Drawings of Joshua Reynolds.
  • R. Prochno, Joshua Reynolds (1990).
  • Gerhard Charles Rump, George Romney (1734-1802). Zur Bildform der bürgerlichen Mitte in der Englischen Neoklassik. (1974)
  • S. Smiles (ed.), Sir Joshua Reynolds: The Acquisition of Genius (2009).
  • Uglow, Jenny, "Big Talkers" (review of Leo Damrosch, The Club: Johnson, Boswell, and the Friends Who Shaped an Age, Yale University Press, 473 pp.), The New York Review of Books, vol. LXVI, no. 9 (23 May 2019), pp. 26–28.
  • E. K. Waterhouse, Reynolds (1941).
  • E. K. Waterhouse, Reynolds (1973).
  • Joshua Reynolds, Discourses on Art (London, 1778); ed. R. R. Wark (New Haven and London, 1975)
  • N. Penny (ed.), Reynolds, exhibition catalogue, Paris Grand Palais, London, Royal Academy, 1986
  • Werner Busch, Hogarth's and Reynolds'Porträt des Schauspielers Garrick, in: Englishness. Beiträge zur englischen Kunst des 18. Jahrhunderts von Hogath bis Romney, Berlin and Munich 2010, pp. 57–76

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Džošua Rejnolds na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Џошуа_Рејнолдс&oldid=27715175”