Kejt Grenvil

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Kejt Grenvil
Kejt Grenvil
Lični podaci
Puno imeCatherine Elizabeth Greville
Datum rođenja(1950-00-00)1950. (73/74 god.)
Mesto rođenjaSidnej, Novi Južni Vels, Australija
Zvanični veb-sajt
kategrenville.com.au

Ketrin Elizabet Grenvil (engl. Catherine Elizabeth Grenville, Sidnej, Novi Južni Vels, 1950) je australijska autorka. Objavila je petnaest knjiga, uključujući beletristiku, dokumentarnu literaturu, biografiju i knjige o procesu pisanja. Godine 2001. osvojila je Žensku nagradu za beletristiku za The Idea of Perfection (Ideju savršenstva), [1] a 2006. je osvojila nagradu pisaca Komonvelta za The Secret River (Tajnu reku). [2] Tajna reka je takođe ušla u uži izbor za Nagradu Buker. [3]

Njeni romani su objavljeni širom sveta i prevedeni su na mnoge jezike. Tri su adaptirana u igrane filmove. [4] Tajnu reku je za scenu prilagodio Endru Bovel, a gostovala je Sidnejska pozorišna kompanija 2019. [5]

Život[uredi | uredi izvor]

Kejt Grenvil je rođena 1950. godine, jedno od troje dece čiji su roditelji Kenet Grenvile Gi, sudija Okružnog suda i advokat; i Izobel Rasel, farmaceut. [6] Obrazovala se u srednjoj školi za devojke Kremorn, na Univerzitetu u Sidneju (BA Hons) i Univerzitetu Kolorado (MA). Nakon što je završila osnovne studije na Univerzitetu u Sidneju, Grenvil je radila u filmskoj industriji, uglavnom montirajući dokumentarne filmove u Filmu Australia. Takođe je bila nastavnica kreativnog pisanja. Između 1976. i 1980. živela je u Londonu i Parizu i pisala beletristiku dok se izdržavala radeći montažerku filmova, pisanje i sekretarske poslove. Godine 1980. otišla je na Univerzitet Kolorado u Boulderu da bi magistrirala kreativno pisanje. U Australiju se vratila 1983. [7] i postala podurednik na televiziji SBS u odeljenju za titlovanje. Dobila je književnu stipendiju 1986. i napustila SBS da bi se bavila pisanjem. [8] Od ranih 1990-ih bila je počasni saradnik Univerziteta u Sidneju. [9]

Godine 2006. dobila je doktorat kreativnih umetnosti na Tehnološkom univerzitetu u Sidneju [10] [11] pod nadzorom Glende Adams i Pole Hamilton. Takođe je nagrađena počasnim doktorom književnosti sa Univerziteta u Sidneju, [12] Univerziteta Novog Južnog Velsa, [13] i Univerziteta Mekveri. [14] Godine 2017. dobila je nagradu za životno delo Saveta Australije, a 2018. imenovana je za oficira Ordena Australije. [15]

Grenvil je bila udata za Roberta Štajnera i crtača Brusa Petija. Živi u Sidneju sa sinom i ćerkom. Njene slobodne aktivnosti uključuju učenje da svira violončelo [7] i nastupe u amaterskom orkestru.

Karijera[uredi | uredi izvor]

Kejt Grenvil je reputaciju pisca kratkih priča stekla objavljivanjem zbirke Bradate dame 1984. godine. [16] Piter Keri je prilikom objavljivanja napisao „Evo nekoga ko zaista može da piše“.[traži se izvor]

Lilian's Story (Lilijanina priča) je bio njen prvi objavljeni roman (1985) i osvojio je Australian/Vogel književnu nagradu. Zasnovan je na priči o Bi Majls, poznatoj u Sidneju po svom ekscentričnom javnom ponašanju. [17] Postao je jedan od najomiljenijih australijskih romana, a 1996. je snimljen film sa Ruth Cracknell i Toni Kolet u glavnim ulogama; Kolet je osvojila nagradu Australijskog filmskog instituta za sporednu glumicu za svoju ulogu mlade Lilian.

Dreamhouse (Kuća iz snova) je usledio 1986. i pojavio se kao film Zamke iz 1994. godine. Joan Makes History (Džoan stvara istoriju) – dobitnica australijske komisije za dvestogodišnjicu – objavljena je 1988.

Godine 1994. Grenvil se vratila likovima i radnjama Lilijanine priče sa pratećim romanom – Dark Places (Mračna mesta) – koji prepričava događaje iz ranijeg romana iz ugla Lilijaninog incestuoznog oca. Tamna mesta su 1995. osvojila književnu nagradu Viktorijanske premijere. (U SAD ovaj roman nosi naslov Albion's Story (Albionova priča))

The Idea of Perfection (Ideja savršenstva) pojavila se 2000. godine i osvojila Žensku nagradu za beletristiku, u to vreme najbogatiju britansku književnu nagradu.

Godine 2006. objavljena je The Secret River (Tajna reka), prva Grenvilova knjiga koja kao svoju temu uzima kolonijalnu prošlost Australije i odnose sa autohtonim narodom Australije. Tajna reka je inspirisana pričom o Grenvilovom pra-pra-pra-dedi, osuđeniku koji je iz Londona poslat u Australiju 1806. Ova knjiga je osvojila nagradu Komonvelta, [18] nagradu Kristina Sted i nagradu za odnose sa zajednicom premijera Novog Južnog Velsa, a ušla je u uži izbor za nagradu Buker.

Searching for The Secret River (Traganje za tajnom rekom) (2006) su memoari o istraživanju i pisanju romana, koji prati put autorove sve veće svesti o tome kako kolonijalna prošlost Australije utiče na njenu sadašnjost.

The Lieutenant (Poručnik) (2008) je smešten trideset godina ranije od Tajne reke. Zasnovan na istorijskim sveskama poručnika Vilijama Davesa, priča o prijateljstvu između vojnika Prve flote i mlade devojke Gadigal. Ova dva romana zajedno istražuju nešto od složenosti odnosa crno-belih u prošlosti Australije.

Sarah Thornhill (Sara Tornhil) (2011) je nastavak Tajne reke i preuzima priču o najmlađoj ćerki Vilijama Tornhila. Može se čitati kao samostalan roman, bez pozivanja na Tajnu reku.

Grenvil je 2015. objavila One Life: My Mother's Story (Jedan život: priča moje majke) u kojoj koristi fragmente memoara koje je njena majka ostavila da konstruiše priču o ženi čiji je život - na neki način tipičan za njeno vreme, na drugi način izvanredan - trajao kroz jedan vek meteža i dramatičnih promena.

Grenvil je takođe napisala ili bila koautor nekoliko knjiga o procesu pisanja koje se široko koriste u radionicama kreativnog pisanja i u školama i na univerzitetima: The Writing Book (Knjiga za pisanje), Writing from Start to Finish (Pisanje od početka do kraja), i Making Stories (Pravljenje priča) (u koautorstvu sa Sue Woolfe).

Godine 2017. objavila je knjigu o politici i uticaju veštačkih mirisa na zdravlje, The Case Against Fragrance (Slučaj protiv mirisa).

Njena najnovija knjiga (objavljena u julu 2020.) je roman koji je inspirisan životom Elizabet Makartur, naseljenice u ranoj Australiji: A Room Made of Leaves (Soba napravljena od lišća).

Grenvil je dobila stipendije Međunarodnog udruženja univerzitetskih žena i Odbora za književnu umetnost Australijskog saveta. [16] Njeni romani su objavljeni u Velikoj Britaniji i SAD, kao iu Australiji i prevedeni su na mnoge jezike, uključujući nemački, švedski, francuski, hebrejski i kineski. Dva su snimljena u igranim filmovima. Tajna reka je napravljena u TV mini-seriju i adaptirana (od strane Endrua Bovela) kao predstava koja je bila rasprodata na festivalima u Adelaidi i Edinburgu.

Stil i tematika[uredi | uredi izvor]

Grenvilova rana fikcija predstavljala je likove koji pokušavaju da se oslobode društvenih i rodnih stereotipa. Bearded Ladies:Stories (Bradate dame: priče) je zbirka kratkih priča o ženama koje pokušavaju da se oslobode rodnih stereotipa svog društva.[originalno istraživanje?]

Lilian's Story (Lilijanina priča), smeštena na početak 20. veka, uzima za svoju temu ženu koja odbacuje svoje poreklo iz srednje klase i konvencionalnu budućnost koja se od nje očekuje, i umesto toga bira da živi kao ulična osoba, zarađujući za život nudeći recitacije od Vilijama Šekspira. Na kraju svog života ona radosno izjavljuje: "Vozi dalje, Džordž. Spremna sam za sve što sledi."

Joan Makes History (Džoan stvara istoriju) je satirično ponovno pisanje istorije Australije, stavljajući u prvi plan žene, a ne muškarce. Džoan je lik Everivoman koji u različitim obličjima živi kroz sve ikonske trenutke prošlosti Australije. Ona „pravi istoriju“ i tako što jednostavno živi svoj život, i tako što (pre)pravi istoriju tako što je piše.

Dreamhouse (Kuća iz snova) je crna komedija o braku na stenama. Istražuje teme kako se muškarci i žene oslobađaju stereotipa kako bi prihvatili svoje pravo ja. Oba partnera u braku privlači sopstveni pol: žena je spremna da to prizna i postupi u skladu sa tim dok muž odbija.

The Idea of Perfection (Ideja savršenstva) govori o ljudima koje proganja nemoguć ideal savršenstva. Dva glavna lika su i sredovečni i neraspoloženi, i smatraju da su nedovoljno mani. Putovanje koje oni kreću jeste da prepoznaju da biti „nesavršen“ znači jednostavno biti čovek i da nosi sopstvenu moć. Kao što epigraf iz Leonarda da Vinčija tvrdi: "Luk su dve slabosti koje zajedno čine snagu".

The Secret River (Tajna reke) smeštena je u Australiju ranog 19. veka i zasnovana je na priči o jednom od Grenvilovih osuđenika, Solomonu Vajsmanu, londonskom čamdžiji koji je priveden zbog krađe. [19] Ona tu priču shvata kao sredstvo za istraživanje šire teme: mračnog nasleđa kolonijalizma, posebno njegovog uticaja na australske Aboridžine. Naslov potiče od antropologa VEH Stannera, koji je pisao o "tajnoj reci krvi koja teče kroz istoriju Australije": priča o odnosu bele Australije sa Aboridžinima.

Grenvil je napisala memoare o istraživanju i pisanju The Secret River (Tajne reke) pod naslovom Searching for the Secret River (U potrazi za tajnom rekom).

The Lieutenant (Poručnik) je priča o jednom od najranijih trenutaka odnosa crno-belih u Australiji, u vreme prvog naseljavanja 1788. Zasnovan na istorijskom izvoru – sveskama na jeziku Gadigal poručnika Vilijama Davesa – roman priča priču o jedinstvenom prijateljstvu. Učeći jezik Gadigal od mlade devojke, Daves je zapisivao od reči do reči delove njihovih razgovora. Grenvil je koristio ove fragmente kao osnovu za roman koji istražuje kako je moguće da dvoje ljudi dopre do ponora jezika i kulture koji ih razdvajaju i dođu do odnosa međusobne topline i poštovanja. Ona je to opisala kao "slika u ogledalu" Tajne reke.

Sarah Thornhill (Sara Tornhil) je nastavak The Secret River (Tajne reke). Priča priču o jednom od dece glavnog junaka u ranijoj knjizi. Sara Tornhil odrasta ne znajući ništa o mračnoj tajni u prošlosti svoje porodice, a kada mora da se suoči sa njom, smer njenog života i njenog razmišljanja se menjaju. To je priča o tajnama i lažima, i kako se nositi sa mračnim nasleđem iz prošlosti. Grenvil je rekla da je radnja radnje smeštena u 19. vek, ali da je isto toliko o ružnim tajnama u istoriji Australije koje je nasledila njena generacija.

Ove tri knjige čine labavu trilogiju – „Kolonijalna trilogija“ – o prve tri generacije belih naselja u Australiji i šta ta zajednička istorija crno-belih znači za savremene Australijance. Teme ove tri knjige sežu izvan Australije: sve se čitaju u drugim zemljama u kojima je kolonijalizam ostavio problematično nasleđe.

A Room Made of Leaves (Soba napravljena od lišća) vraća se ovoj temi i može se posmatrati kao četvrti roman u ovoj seriji. Kao polaznu tačku uzima život Elizabeth Makartur, supruge ranog vunenog barona Džona Makartura. Priča priču o toj izuzetnoj ženi, ali njena osnovna tema je način na koji lažne priče mogu zameniti istinu.

Grenvil često vrši opsežna istraživanja za svoje romane, često koristeći istorijske ili druge izvore kao polaznu tačku za rad mašte. Za svoje knjige kaže da su „ponekad inspirisane istorijskim događajima, ali su maštovite konstrukcije, a ne pokušaj pisanja istorije“. [10]

Nekoliko godina nakon što joj je majka umrla, Grenvil je sastavila knjigu o njoj, zasnovanu na memoarima i snimcima koje je njena majka ostavila. Rezultat je One Life: My Mother's Story (Jedan život: priča moje majke), knjiga o ženi rođenoj 1912. koja je jahala talase burnih promena koje su se desile tokom njenog života.

Grenvilova najnovija dokumentarna knjiga govori o zdravstvenim problemima koje mogu izazvati sintetički mirisi koji su svuda oko nas: The Case Against Fragrance (Slučaj protiv mirisa). U ovoj knjizi ona govori o poteškoćama koje je lično iskusila zbog mirisa u okruženju i govori o najnovijim nalazima istraživanja dr Ane Steinemann i drugih. [20] [21]

Nagrade i nominacije[uredi | uredi izvor]

Nagrade[uredi | uredi izvor]

  • 1984 – Australijska/Vogelova književna nagrada za Lilian's Story (Lilijaninu priču)
  • 1995 – Nagrada Viktorijanske premijerke Vens Palmer za fikciju za Dark Places (Mračna mesta) [26]
  • 2001 – Ženska nagrada za beletristiku za The Idea of Perfection (Ideju savršenstva)
  • 2006 – Nagrada pisaca Komonvelta za The Secret River (Tajnu reku)
  • 2006 – Književne nagrade premijera Novog Južnog Velsa, nagrada Kristina Sted za fikciju za The Secret River (Tajnu reku)
  • 2006 – Književne nagrade premijera Novog Južnog Velsa, nagrada Komisije za odnose sa zajednicom za The Secret River (Tajnu reku)
  • 2021 – Književne nagrade premijera Novog Južnog Velsa, nagrada Kristina Sted za fikciju za A Room Made of Leaves (Sobu napravljenu od lišća) [27] [28]

Uži izbor[uredi | uredi izvor]

  • 2006 – The Secret River (Tajna reka) – Nagrada Majls Frenklin i Nagrada Buker
  • 2021 – A Room Made of Leaves (Soba napravljena od lišća) – Nagrada Valtera Skota [29]
  • 2021 – Australian Book Industry Awards književna fantastika godine za A Room Made of Leaves (Soba napravljena od lišća) [30]

Bibliografija[uredi | uredi izvor]

Novele[uredi | uredi izvor]

  • Lilian's Story (Lilijanina priča) (1985).
  • Dreamhouse (Kuća iz snova) (1986).
  • Joan Makes History: A Novel (Džoan stvara istoriju: roman) (1988).
  • Dark Places (Mračna mesta) (1994), (alternativni naslov: Albion's Story)
  • The Idea of Perfection (Ideja savršenstva) (1999).
  • The Secret River (Tajna reka) 2005.
  • The Lieutenant (Poručnik) (2008).
  • Sarah Thornhill (Sara Tornhil), nastavak The Secret River (Tajna reka), (2011).
  • A Room Made of Leaves (Soba napravljena od lišća) (2020).[31]

Kratka fikcija[uredi | uredi izvor]

Zbirke
  • Bearded Ladies:Stories (Bradate dame: Priče) (1984)
Priče [32]
  • Mate (Prijatelj), (2000), u Granta; 70: 293–304.

Dokumentarna literatura[uredi | uredi izvor]

  • The Writing Book: A Manual for Fiction Writers (Knjiga za pisanje: Priručnik za pisce fantastike) (1990).
  • Making Stories: How Ten Australian Novels Were Written (Pravljenje priča: Kako je napisano deset australijskih romana) (1993), sa Vulfom, Sju
  • Writing from Start to Finish: a Six-Step Guide (Pisanje od početka do kraja: vodič u šest koraka) (2001).
  • Searching for the Secret River (U potrazi za tajnom rekom) (2006).
  • One Life: My Mother's Story (Jedan život: priča moje majke) (2015).
  • The Case Against Fragrance (Slučaj protiv mirisa) (2017).
  • Restless Dolly Maunder (Nemirna Doli Maunder) (2023).

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Neill, Rosemary. „A prize of one's own”. The Australian. Pristupljeno 13. 10. 2017. 
  2. ^ „Australian writer wins book prize”. BBC. 14. 3. 2006. Pristupljeno 13. 10. 2017. 
  3. ^ „Kate Grenville, Australian novelist”. Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 13. 10. 2017. 
  4. ^ „Kate Grenville”. IMDb. Pristupljeno 13. 10. 2017. 
  5. ^ Sydney Theatre Company (2019), The Secret River, Edinburgh International Festival theatre programme.
  6. ^ Henderson (2008).
  7. ^ a b „Kate Grenville - My Life - a biographical note”. Arhivirano iz originala 1. 5. 2008. g. Pristupljeno 14. 5. 2007. 
  8. ^ Waldren, M. (2001), „"Kismet Kate: An Interview with the Winner of the Orange Prize for Fiction 2001"”. Pristupljeno 19. 5. 2007.  Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. mart 2016)..
  9. ^ „"And now the Booker: Grenville's accolades keep coming"”. Pristupljeno 2. 8. 2009.  Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. jun 2011), University of Sydney, 26 September 2006..
  10. ^ a b Peter Ellis, Interview with Kate Grenville, 1 August 2009.
  11. ^ „"Searching for the secret river"”. Pristupljeno 2. 8. 2009. , 6 December 2006..
  12. ^ „Outstanding individuals recognised in honorary degrees”. University of Sydney. 9. 11. 2012. Pristupljeno 1. 6. 2017. 
  13. ^ „Kate Grenville's letters”. University of New South Wales. Pristupljeno 1. 6. 2017. 
  14. ^ „Celebrated Australian writer Kate Grenville receives an Honorary Degree”. Macquarie University. Pristupljeno 1. 6. 2017. 
  15. ^ a b „Dr Catherine Elizabeth Grenville”. It's An Honour. Pristupljeno 2020-12-22. 
  16. ^ a b Whitlock 1989, str. 2
  17. ^ Grenville, Kate. „The Novelist as Barbarian”. National Library of Australia. Pristupljeno 2015-07-12. 
  18. ^ Richard Lea, "Kate Grenville to meet the Queen", The Guardian, 8 May 2006.
  19. ^ „The Secret River”. One Hundred exhibition. State Library of NSW. Arhivirano iz originala 7. 2. 2012. g. Pristupljeno 25. 2. 2013. 
  20. ^ „The Case Against Fragrance: Kate Grenville and Gia Metherell”. Pristupljeno 13. 1. 2021. , National Library of Australia, nla.gov.au, 20 February 2017..
  21. ^ Kate Grenville, „"The serious health issues linked to chemicals that give products their fragrance"”. Pristupljeno 13. 1. 2021. , The Age, 20 January 2017..
  22. ^ „Dr Kate Grenville FAHA”. Australian Academy of the Humanities. Pristupljeno 1. 6. 2017. 
  23. ^ a b „About Kate Grenville”. Arhivirano iz originala 25. 12. 2014. g. Pristupljeno 27. 11. 2014. 
  24. ^ „Celebrated Australian writer Kate Grenville receives an honorary doctorate”. Macquarie University. 19. 4. 2013. Pristupljeno 27. 11. 2014. 
  25. ^ 2014 Honours of the Library Council of New South Wales, State Library of New South Wales, Arhivirano iz originala 1. 5. 2015. g., Pristupljeno 12. 7. 2015 
  26. ^ „Literary Awards | Harmony test”. 
  27. ^ „NSW Premier's Literary Awards 2021 winners announced”. Books+Publishing (na jeziku: engleski). 2021-04-27. Pristupljeno 2021-04-28. 
  28. ^ „'Eight jobs at once and no sick days': $60,000 prizes a welcome relief for young writer”. www.abc.net.au (na jeziku: engleski). 2021-04-26. Pristupljeno 2021-04-28. 
  29. ^ „Australians comprise majority of Walter Scott Prize shortlist”. Books+Publishing (na jeziku: engleski). 2021-03-24. Pristupljeno 2021-03-25. 
  30. ^ „ABIA 2021 shortlists announced”. Books+Publishing (na jeziku: engleski). 2021-04-12. Pristupljeno 2021-04-12. 
  31. ^ "Kate Grenville releasing new book, A Room Made of Leaves, in 2020", Good Reading.
  32. ^ Short stories unless otherwise noted.

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Henderson, Gerard (2008), „Karijera na životnom klatnu: Ken Gi, 1915–2008“ (Nekrolog), objavljeno u The Sydney Morning Herald, 2008-03-19, str. 22
  • Whitlock, Gillian (ur.) (1989), Osam glasova osamdesetih: priče, novinarstvo i kritika australijskih pisaca, St Lucia, University of Queensland Press

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Кејт_Гренвил&oldid=27754620”