Kloštar

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Kloštar
Pogled ca Kloštra na Limski kanal
Administrativni podaci
DržavaHrvatska
ŽupanijaIstarska
OpštinaVrsar
OblastPoreština
Stanovništvo
 — 2011.40
Geografske karakteristike
Vremenska zonaUTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST)
Aps. visina117 m
Ostali podaci
Poštanski broj52450 Vrsar (Orsera)
Registarska oznakaPU

Kloštar (ital. San Michele di Leme ) je naselje u zapadnoj Istri (Poreština), u sastavu Opštine Vrsar, Istarska županija.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Naselje je smešteno na severnoj šumovitoj kraškoj zaravni na 117 m n/v[1] iznad vrha Limskog kanala oko kloštara (manastira sv. Mihovila) iz XIII. v. Nalazi se na putu za Vrsar koji se iznad vrha Limskoga kanala odvaja od puta Pula–Trst

Istorija i znamenitosti[uredi | uredi izvor]

Najstariji arheološki nalazi na ovom području sežu u duboku prošlost - paleolitik (Romualdova peĉina).

Između nekadašnjih feuda Kalisedo (Gradine) i Lovreča nalazi se Kloštar gdje je benediktinac Romualdo oko 1002. osnovao benediktinski manastir kamaldoljana. Od nekada moćne opatije sv. Mihovila sačuvan je deo klaustra i  dve crkve:

  • Manja crkvica je sagrađena pre izgradnje manastira, a crkvicu postoji i danas: ranovizantijska je građevina iz VI. veka, posvećena Blaženoj Devici Mariji, sa poligonalnom apsidom, bačvastim svodom i tragovima fresaka, najstarijim u Istri (verovatno iz VIII. veka).
  • Sveti Romualdo je sagradio veću crkvu Sv. Mihovila Arhanđela nad Limom: jednobrodna je romanička bazilika iz XI. veka sa polukružnom apsidom, prvim objektom u romaničkom stilu koji su u Istru doneli benediktinci. U bočnom zidu, visoko ispod krovišta, sačuvane su originalne kamene prozorske rešetke sa pleternim ukrasom. U crkvi su sačuvani i ostaci romaničkih fresaka, na kojima se prepoznaje mučenje sv. Stefanu i njegovo kamenovanje. Najbolje sačuvani prikaz je lik sveca na desnoj strani trijumfalnog luka. Mladenački lik sa tonzurom i opatskim štapom prikazuje benediktinskog sveca, možda samog sv. Romualda. Likovi su oblikovani konturama svetle i tamne boje, a na jagodicama lica javljaju se karakteristične crvene mrlje. Ikonografski i likovni uzori raznoliki su, od karolinških elemenata u ornamentici do helenističko-orijentalnih (vizantijskih) motiva u odeći. Svi elementi obeležja su južnonemačke benediktinske umetnosti otonskog razdobljaja.[2]
  • Nakon kratkog razdoblja napuštenosti zbog epidemija, neko su vreme u manastiru boravili templari, a 1394 su ga preuzeli monasi San Mikele iz Murana. Tada je podignuto južno krilo opatijskoga zdanja koje se prema dvorištu (klaustor) diže na nekoliko lukova. U središnjem delu klaustra nalazi se romanička cisterna, na kojoj je stilizovani grb kamaldoljana sa dve golubice koje piju iz pehara. Na žalost celi je kompleks kloštra još uvek u raspadajućem stanju.
Pyt za Romualdovy pećiny

Docnije je prešao u posed manasira Sv. Matije u Muranu. Kartografski prikaz celog poseda iz XV. veka, autora poznatog mletačkog kartografa fra Maura, sačuvan je u štampanom obliku iz XVII. veka. Redovnici su manastir napustili 1652, a zamenom nekretnina je posed 1772. dospio u vlasništvo feudalne porodice Koleti (Coletti) iz Koneljana (Conegliano), koja je na ruševinama manastira izgradila palatu u neoklasicističkom slilu. Tada je kompleks bio središte poljoprivrednog imanja koje je bilo organizovano prema tada savremenim načelima moderne poljoprivrede. Smrću poslednjih muških članova u drugoj je polovici XIX. veka prešao u državno vlasništvo, bio je neko vreme sedište šumskog gazdinstva. Palata, manastirske zgrade i crkve su sa vremenom zapuštene i počele su propadati, do početka XXI, veka kad je započelo planiranje obnove celoga kompleksa. Do sada su konzervatorski radovi obuhvatili crkve, a istraživanja se nastavljaju sa ciljem revitalizovanja celog kompleksa[3].

Rekreacija[uredi | uredi izvor]

Mnogobrojne bajk staze oko Kloštara (iznad Limskog kanala)

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Prema popisu stanovništva iz 2001. godine, naselje je imalo 42 stanovnika[4] te 14 obiteljskih domaćinstava[5], a na popisu stanovništva 2011. godine, Kloštar je imao 40 stanovnika.

Broj stanovnika po popisima[6]
1857 1869 1880 1890 1900 1910 1921 1931 1948 1953 1961 1971 1981 1991 2001 2011
0 0 0 0 34 18 0 0 92 73 61 48 46 40 42 40

Napomena: Od 1857. do 1890. i u 1921. podaci su sadržani u naselju Flengi, a 1931. u naselju Gradina. U 1900. i 1910. iskazano kao deo naselja.

Etnički sastav[uredi | uredi izvor]

Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Kloštar je imalo 40 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:

Popis 1991.
Hrvati   28 70,00%
Istrijani   7 17,50%
Jugosloveni   4 10,00%
Muslimani   1 2,50%
ukupno: 40

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Kloštar - Istrapedia”. www.istrapedia.hr. Pristupljeno 2022-06-05. 
  2. ^ Fučić, Branko, Istarske freske, Zora, Zagreb, 1963.
  3. ^ „Kloštar – Samostan sv. Mihovil | TZ Vrsar”. tzvrsar.hr (na jeziku: hrvatski). Pristupljeno 2022-06-05. [mrtva veza]
  4. ^ „Naslovna”. template.gov.hr. Pristupljeno 2022-06-04. 
  5. ^ Kućanstva prema obiteljskom sastavu i obiteljska kućanstva prema broju članova, Popis 2001,, www.dzs.hr
  6. ^ - Republika Hrvatska - Državni zavod za statistiku: Naselja i stanovništvo Republike Hrvatske 1857.-2011.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Клоштар&oldid=26900985”