Spomenik prirode
.jpg)
Spomenik prirode je element prirode koji je nekim aktom države stavljen pod zaštitu kako bi se očuvale njegove izvorne prirodne vrednosti. Često su to istovremeno i nacionalni parkovi, ali može biti i jedan samostalni objekat, na primer vrlo staro stablo, ili manja površina jasno odvojena od svoje okoline, s izrazitim geološkim svojstvima.
| Shodno Zakonu o zaštiti prirode („Službeni glasnik RS“ br. 36/2009, 88/2010“), spomenik prirode je manja neizmenjena ili delimično izmenjena prirodna prostorna celina, objekat ili pojava, fizički jasno izražen, prepoznatljiv i/ili jedinstven reprezentativnih obeležja, kao i ljudskim radom formirana botanička vrednost od naučnog, estetskog, kulturnog ili obrazovnog značaja. Zavisno od primarnih prirodnih vrednosti i karakteristika, može biti geološkog, geomorfološkog, speleološkog, hidrološkog i botaničkog karaktera.[1] |
Pojam „spomenik prirode“ potiče od Aleksandra fon Humbolta iz njegovog opisa putovanja po Americi "Relation historique" gde on koristi izraz „monumens de la nature“.
Obrazloženje zakonske ili drugačije zaštite su retkost, jedinstvenost ili lepota spomenika prirode, kao i njegova vrednost za nauka ili razumevanje prirode. Spomenik prirode može biti manja neizmenjena ili delimično izmenjena prirodna prostorna celina, objekat ili pojava, fizički jasno prepoznatljiva i jedinstvena.[2]
Zaštita spomenika prirode sadrži potpunu zabranu bilo kakvog menjanja zaštićenog spomenika.
U Srbiji je zaštićeno 325 spomenika prirode, od toga 253 spomenika prirode botaničkog karaktera, i 72 geološkog i hidrološkog karaktera.[1]
Spomenik prirode može da bude[2]:
- geološki (hidrogeološki, paleontološki, petrološka, mineraloški, strukturnogeološki i dr)
- geomorfološki
- speleološki (pećina, jama i dr)
- hidrološki (ceo ili deo vodotoka, kao slap, jezero dr.)
- botanički (retki ili značajni primerci biljnog sveta, kao pojedinačno stablo, drvoredi, parkovi, botaničke bašte i dr).
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Spomenici prirode”. Zavod za zaštitu prirode Srbije. Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g. Pristupljeno 8. 6. 2016.
- ^ a b TOS - Spomenici prirode Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. januar 2013), Pristupljeno 5. 9. 2012.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
