Srpska Nana
| Srpska Nana mađ. Alsónána | |
|---|---|
 Nekadašnja srpska pravoslavna crkva, predata rimokatolicima | |
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Mađarska |
| Region | Južna prekodunavska regija |
| Županija | Tolna |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — | 731 |
| — gustina | 55,63 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 46° 14′ 54″ S; 18° 39′ 35″ I / 46.24841° S; 18.65981° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Površina | 13,14 km2 |
  Srpska Nana Srpska Nana na karti Mađarske | |
| Poštanski broj | 7147 |
| Pozivni broj | 74 |
| Veb-sajt | |
| www.alsonana.hu | |
Srpska Nana ili Donja Nana[1] (mađ. Alsónána, Rácnána) je selo u Mađarskoj, u južnom delu države. Selo upravo pripada Seksardskom srezu Toljanske županije, sa sedištem u Seksardu.
Srpska Nana je do početka 20. veka imala značajnu srpsku zajednicu. Nekadašnja srpska crkva, posvećena Vavedenju Presvete Bogorodice, predata je na upotrebu rimokatolicima[2].
Prirodne odlike[uredi | uredi izvor]
Naselje Srpska Nana se nalazi u južnoj Mađarskoj, u istorijskoj oblasti Tolna. Najbliži veći grad je Seksard.
Selo je smešteno na severoistočnim padinama planine Meček. 10-ak kilometara istočno protiče Dunav. Nadmorska visina naselja je približno 130 metara.
Istorija Srba u Nani[uredi | uredi izvor]
Srbi od Velike seobe 1690. godine. Srbi su uvek bili u malom broju i udaljeni od ostatka srpskog naroda u Ugarskoj, asimiluju se, pa već krajem 19. veka oni postaju retki u ovim krajevima[3].
Zabeleženo je 1731. godine 12 pravoslavnih domova u mestu. Broj stanovnika 1796. godine iznosi 316 pravoslavnih Srba, a vek kasnije 1890. godine njihov broj je 166 pravoslavnih duša. Srpsko nacionalni korpus se u Nani prepolovio.[4]
U mestu je 1867. godine popisano 206 srpskih pravoslavnih duša.[5] Po jednom podatku iz 1907. godine u Srpskoj Nani ima 139 Srba, a broj dece je mali, a ipak radi srpska osnovna škola.[6]
Pravoslavna crkva je građena 1804. godine, a posvećena je prazniku Uspenju Presvete Bogorodice. Hram je 1905. godine mnogo bolji iznutra nego što se vidi spolja. Postoji tu srpska crkvena opština, a skupština je redovna pod predsedništvom Koste Markovića. Opština je mala i siromašna, a njen crkveno-opštinski posed iznosi samo 3 kj. zemlje. Parohijsko zvanje je osnovano 1850. godine, a crkvene matice se vode od 1861. godine. Selo je parohijska filijala Batoseka, odakle dolazi po potrebi tamošnji sveštenik.[7]
U opštini "Velikoj Nani" je 1745. godine davano po 5 f. godišnje za školstvo.[8] Pretplatom je kupio 1833. godine knjigu mađarsko-srpsku gramatiku, učitelj mesni Ignjatije Romić.[9] Bio je učitelj Nenad Pešić iz Donje Nane 1883-1884. godine pretplatnik školskog glasila.[10] Na raspisanom stečaju za učitelja u veroispovednoj školi u Donjoj Nani, 1897. godine ponuđena godišnja plata je iznosila zahvaljujući eparhijskoj potpori 163 f. a sva druga primanja od strane opštine su bila naturalna.[11] Postoji 1905. godine u mestu srpska narodna škola, a učiteljica je Stana Krstić rodom iz Starog Futoga, koja je tri godine u Nani i privremena (tu i 1912). Redovnu nastavu pohađa 16 đaka, a u nedeljnu školu ide osam učenika starijeg uzrasta.[12]
Godine 1905. Donja Nana je velika opština u Seksardskom srezu, Tolnanske županije. Tu živi 1432 stanovnika u 281 domu, Nemci dominiraju. Srba pravoslavaca ima 198 duša (ili 14%) sa 29 kuća. Od srpskih javnih zdanja pominju se pravoslavna crkva i narodna škola.[13]
Prilikom iseljavanja Srba iz novoosnovane Mađarske u maticu posle Prvog svetskog rata iz sela se iselilo svega 130 preostalih duša.
Posle Drugog svetskog rata iselila se i većina mesnih Nemaca.
Tokom 20. veka prestala je srpska pravoslavna crkva to da bude, jer je ustupljena drugoj verskoj zajednici.[14]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Prema podacima iz 2013. godine Srpska Nana je imala 731 stanovnika. Poslednjih godina broj stanovnika opada[15].
Pretežno stanovništvo u naselju čine Mađari rimokatoličke veroispovesti.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ http://www.poreklo.rs/2014/04/14/optiranje-iseljavanje-srba-u-madjarskoj-1920-1931
- ^ Magyarországi ortodox templomok | Szakrális építészet
- ^ Optiranje i iseljavanje Srba u Mađarskoj 1920-1931. - Poreklo
- ^ "Srpski sion", Karlovci 1895. godine
- ^ "Glasnik društva srpske slovesnosti", Beograd 1872. godine
- ^ "Školski list", Sombor 1907. godine
- ^ Mata Kosovac: "Srpska pravoslavna mitropolija Karlovačka po podacima iz 1905. godine", Karlovci 1910. godine
- ^ "Prosvetnik glasnik", Beograd 1886. godine
- ^ Emeriko Salaj: "Mađarsko-serbska gramatika", Budim 1833. godine
- ^ "Školski list", Sombor 1884. godine
- ^ "Srpski sion", Karlovci 1897. godine
- ^ Mata Kosovac, navedeno delo
- ^ Mata Kosovac, naveden delo
- ^ "Nin", specijalni dodatak, Beograd 1990. godine
- ^ Tolna (Hungary): County, Towns and Villages - Population Statistics in Maps and Charts
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Naseljena mesta Tolna županije u Mađarskoj | ||
|---|---|---|
| Gradovi sa županijskim pravima |
|   |
| Gradovi | ||
| Veća naselja | ||
| Sela |
| |