Biblioteka „Srboljub Mitić“ Malo Crniće
 | |
 Zgrada biblioteke | |
| Osnivanje | 1966. |
|---|---|
| Lokacija | Malo Crniće Srbija |
| Vrsta | narodna |
| Direktor | Danijela Božičković Radulović |
| Adresa | Kneginje Milice 16 |
| Veb-sajt | Sajt biblioteke |
Narodna biblioteka „Srboljub Mitić” naslednik je Čitališta u Malom Crniću, poznatijeg kao „Družbena čitaonica“, osnovanog 14. januara 1879. godine.[1]
Biblioteka je osnovana 5. decembra 1966. godine i dobila je ime „14. oktobar“. Od 5. septembra 1996. godine biblioteka na osnovu Odluke Skupštine opštine Malo Crniće, nosi naziv „Srboljub Mitić”.[2][3]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Prema podacima iz 1880. godine, u prvom polugodištu „Družbena čitaonica“ je imala 13, a do kraja godine 18 članova. Godišnja članarina bila je 12 dinara. Čitaonicu nije pomagala tadašnja opština, ali je veliku pomoć primala od vlasnika malocrnićkog mlina Ignjata Bajlonija i njegovih sinova koji su osim pretplate za novine: „Srpske novine“, „Istok“, „Težak“ i „Politiku“ obezbeđivali prostorije, potreban inventar pa se pretpostavlja da je bila veoma dobro opremljena.[4]
Pismeni meštani Malog Crnića su pored navedenih novina mogli da pročitaju i listove kao što su: „Srpska zora“, „Javor“, „Hrvatski vjesnik“, „Zastava“, „Srpski list“, „Videlo“, „Neven“, „Gospodarski list“, „Narodni list“, „Iver“, „Land und Meer“, „Kikiriki“. Ukupno je bilo 15 periodičnih publikacija, od toga pet na stranim jezicima, dve na češkom i tri na nemačkom jeziku. Osim pomenute periodike ova čitaonica je imala i 46 knjiga.
Popularne su bile „čitaoničke besede“ organizovane kao vrsta zabave za meštane. Prilagođavane su ukusu slušalaca tako da je pored zanimljivih beseda zastupljena kako narodna, tako i umetnička muzika. Ne zna se tačno koliko je dugo čitaonica u Malom Crniću radila.[2]
Osnivanje biblioteke[uredi | uredi izvor]
Skupština opštine Malo Crniće na zajedničkoj sednici svojih veća, dana 5. decembra 1966. godine, a na osnovu Zakona o bibliotekarstvu, donela je odluku o osnivanju Opštinske biblioteke kao samostalne ustanove. Ime je određeno po danu 14. oktobar 1944. kada je Opština Malo Crniće oslobođena od fašističkog okupatora. Jednoglasno je za prvog direktora izabran pesnik Srboljub Mitić.
Zbog nedostatka prostorija i drugih objektivnih razloga zvanično je registrovana tek u junu 1967. godine. Nakon adaptacije dodeljenih prostorija direktor Matične biblioteke Opštine Malo Crniće, kako je upisano u sudski registar 31. jula 1967. godine, bio je Srboljub Mitić iz Crljenca. Biblioteka je imala svoj Savet kao organ upravljanja koga je uz saglasnost Saveta za prosvetu, kulturu i fizičku kulturu postavljao direktor biblioteke.
Već u 1967. godini biblioteka je oživela rad u deset samostalnih ogranaka na terenu Opštine i to u sledećim naseljima: Veliko Crniće, Veliko Selo (Malo Crniće), Crljenac, Boževac, Smoljinac, Kalište, Toponica, Batuša, Kula i Kravlji Do. Na osnovu izveštaja o radu tadašnjeg direktora biblioteke Srboljuba Mitića, za period 1967 – 1968. godine, biblioteka je raspolagala knjižnim fondom od 2.334 knjiga. U registar čitalaca, tada je bio upisan 71 član, od kojih su 16 čitalaca su bila deca. Ukupno je u Matičnoj biblioteci i ograncima bilo je 9025 knjiga.
Odlukom Skupštine opštine Malo Crniće, od 31.05.1993. godine o osnivanju Centra za kulturu, Matična biblioteka „14. oktobar“ počinje sa radom u okviru Centra kao radna jedinica (posebna delatnost), bez svojstva pravnog lica. U tom periodu stagniraju sa radom ogranci u selima, ali su zato aktivnije školske biblioteke. Fond knjiga u Matičnoj biblioteci je raznovrsniji i bogatiji. Čitaocima je tada na raspolaganju bilo 19 500 knjiga svih žanrova.
Posle smrti Srboljuba Mitića 1993. godine ustanovljena je od strane Skupštine opštine Malo Crniće književna nagrada „Srboljub Mitić“ koja se svake godine na dan Opštine 14. oktobra dodeljuje autoru najbolje knjige pesama u toj godini.
Godine 1995. Skupština opštine Malo Crniće donosi ponovo odluku o osnivanju biblioteke „14 oktobar“ kao samostalne institucije. Međutim, iz objektivnih razloga, Biblioteka i dalje radi u okviru Centra za kulturu. Knjižni fond je u kontinuiranom porastu i dostiže cifru od oko 29 000 knjiga. Kao problem pojavljuje se obrada knjiga, jer je u knjigu inventara upisano samo 18.774 knjiga. U pomenutom periodu Bibliotekom su rukovodili direktori Centra za kulturu: Dušanka Pantić, Dušica Milutinović i Novica Stojimirović dok je u na poslovima knjižničara radio Živan Marković.
Biblioteka danas[uredi | uredi izvor]
Delatnost[uredi | uredi izvor]
Narodna biblioteka „Srboljub Mitić“ nastavljač je humane misije oplemenjivanja ljudi putem knjige otpočete 1879. godine osnivanjem Čitališta u Malom Crniću. Biblioteka danas predstavlja središte kulturnog i umetničkog razvoja lokalne zajednice i pomaže u oblikovanju njenog kulturnog identiteta.
Prioritet u radu Biblioteke svakako zauzimaju redovni poslovi iz osnovne delatnosti kao što su: prikupljanje, čuvanje i zaštita bibliotečke građe, obrada i smeštaj, izrada kataloga, obezbeđivanje korisnicima slobodan pristup knjižnom fondu, rad na izdavanju publikacija korisnicima i davanje uputstva o korišćenju, upis novih članova, obnova knjižnog fonda prema potrebama korisnika uz praćenje novih književnih dešavanja na izdavačkoj sceni. Ljubiteljima knjige je na raspolaganju bogat knjižni fond Biblioteke sa preko 30.000 monografskih publikacija, ali i rasnovrsna periodika i neknjižni materijal.[2]
Fond biblioteke[uredi | uredi izvor]
Bibliotečki materijal je razvrstan u nekoliko celina, koje predstavljaju osnovni fond i posebne fondove. Osnovni fond obuhvata fond svetske i domaće književnosti i fond stručne knjige.
Fond periodike obuhvata veći broj naslova serijskih publikacija od kojih su najstariji listovi :„Građanin“ iz 1933, „Srpske novine“ iz 1916, „Ratni dnevnik“ iz 1916, „Ratni zapisi“ iz 1915, „Radnik“ iz 1923, „Srpski glasnik“ iz 1916, „Rad“ iz 1926, „Selo“ iz 1923, „Radičke novine” iz 1919. i “Glas” iz 1944. Biblioteka „Srboljub Mitić“ Malo Crniće jedan je od stožera kulturnog života opštine Malo Crniće. Od 2003. godine kada je postala samostalna institucija Biblioteka u Malom Crniću pristupila je, između ostalog, formiranju zavičajnog fonda.[2]
Kulturna delatnost[uredi | uredi izvor]
Biblioteka u Malom Crniću, u saradnji sa Centrom za kulturu i Skupštinom opštine Malo Crniće aktivno učestvuje i u organizovanju FEDRAS–a, takmičenja sela Srbije i drugih manifestacija koje imaju za cilj popularisanje kulture.
Izdavačka delatnost[uredi | uredi izvor]
Izdavačku delatnost Biblioteka je započela krajem 2006. i početkom 2007. godine izdavanjem knjige Milijane Dačić iz Boževca. Usledile su knjige pod zaštitnim znakom Biblioteke: Raše Perića, književnika iz Petrovca na Mlavi „Berba svetlosti“ i Katarine Miletić iz Šapina „Kako srce kaže“. Zajedno sa Udruženjem književnika Srbije – Podružnice za Braničevski okrug, Biblioteka se pojavljuje kao izdavač zbornika radova članova Podružnice „Satkano od snova“ i zbirke poezije „Uzorak davnog sna“ Jovana D. Petrovića. Zajedno sa nedeljnim listom „Reč naroda“, Biblioteka „Srboljub Mitić“ je izdavač i antologije najlepših pesama Srboljuba Mitića „Stoplpnik i ukun“ koju je priredio Siniša Ristić, književnik iz Požarevca.[2]
Direktori biblioteke[uredi | uredi izvor]
- Srboljub Mitić, (rođ. 1932. u stiškom selu Crljencu). Bio je prvi direktor Matične biblioteke „14 oktobar“ Malo Crniće, 1966.-1971. godine.
- Dragoslav Živadinović, (rođ. 1926. u Kalištu). Upravnik Matične biblioteke Opštine Malo Crniće „14 oktobar“ od 1971.-1986. godine.
- Živan Marković, (rođ. 1936. u Malom Crniću. Upravnik Biblioteke „14. oktobar“ (kasnije „Srboljub Mitić“), od 1986.-1993. godine.
Od 1993. do 2002. godine Biblioteka posluje u okviru Centra za kulturu. U tom periodu Bibliotekom rukovode direktori Centra za kulturu: Dušanka Pantić, Dušica Milutinović i Novica Stojimirović.
- Zorka Stojanović, (rođ. 1963. u Požarevcu). Direktor Biblioteke „Srboljub Mitić“ Malo Crniće, od 2002.-2007. godine.
- Marijana Veljković, (rođ. 1977. u Požarevcu). Direktor Biblioteke „Srboljub Mitić“ od 2007. - avgusta 2008. godine.
- Zorka Stojanović, po drugi put preuzima dužnost direktora Biblioteke „Srboljub Mitić“, Odlukom Skupštine opštine Malo Crniće od 01.08.2008. godine do 2016.
- Danijela Božičković Radulović, (rođ. 1968. godine u Beloj Crkvi) direktorka Biblioteke "Srboljub Mitić", po Odluci Skupštine opštine od decembra 2016. godine.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Biblioteka “Srboljub Mitić” Malo Crniće proslavila 140. rođendan”. Urban city radio. Pristupljeno 4. 2. 2022.
- ^ a b v g d Monografija biblioteke "Srboljub Mitić" Malo Crniće 1879-2009.
- ^ „Biblioteka „Srboljub Mitić“ Malo Crniće”. Opština Malo Crniće. Arhivirano iz originala 04. 02. 2022. g. Pristupljeno 4. 2. 2022.
- ^ „Narodna biblioteka „Srboljub Mitić“ Malo Crniće: Za korak ispred, za knjigu iznad”. TV Biser. Pristupljeno 4. 2. 2022.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Zvanična prezentacija biblioteke
- „MALO CRNIĆE: U biblioteci „Srboljub Mitić“, svečano otvorena elektronska čitaonica”. TPK news. Pristupljeno 4. 2. 2022.
