Bratstvo i jedinstvo
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Bratstvo i jedinstvo ili samo bratstvo-jedinstvo (mkd. братство и единство; sloven. bratstvo in enotnost; alb. vlaznimi i bashkimi; mađ. testvériség és egység) bio je moto Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) i Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP) nastao tokom Drugog svetskog rata. Kasnije je korišćen i kao glavno geslo Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije (SFRJ).
Izraz je opisivao bratski odnos naroda i narodnosti u Jugoslaviji, kao i jednakost svih građana u socijalizmu. Nastao je tokom Narodnooslobodilačkog rata, od 1941. do 1945. godine, po uzoru na ideju francuske revolucije — „Sloboda, jednakost, bratstvo” (fr. Liberté, égalité, fraternité). Za vreme rata ova parola je bila veoma važna za stvaranje jedinstva jugoslovenskih naroda u borbi protiv okupatora i zaustavljanju bratoubilačkog rata.
Posle rata, izraz je često korišćen i bio je obavezni deo govora i referata političara, kao i parola. Najčešće je bio citiran Josip Broz Tito, koji je jednom prilikom izjavio — „Čuvajmo bratstvo i jedinstvo, kao zjenicu oka svog”. Širom Jugoslavije, „Bratstvo i jedinstvo” je bilo ime mnogih škola, kasarni, fabrika, folklornih i sportskih društava, a po njemu je bio nazvan i prvi izgrađeni auto-put u Jugoslaviji koji se prostirao od jugoslovensko-austrijske do jugoslovensko-grčke granice spajajući Ljubljanu, Zagreb, Beograd, Niš i Skoplje.
Među jugoslovenskim odlikovanjima nalazio se i Orden bratstva i jedinstva (ustanovljen 1943, a 1945. podeljen na dva reda), koji se dodeljivao za „lične zasluge u širenju bratstva među narodima i narodnostima, u stvaranju i razvijanju političkog i moralnog jedinstva naroda”.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]- Orden bratstva i jedinstva
- Auto-put Bratstvo i jedinstvo
- Smrt fašizmu — sloboda narodu
- Integralno jugoslovenstvo
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Politička enciklopedija, Beograd 1975. godina.
- Jović, Dejan (2009). Yugoslavia: A State that Withered Away. Purdue University Press. ISBN 978-1-55753-495-8.
