Vlatko III Kosača
| Vlatko III Kosača | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1518. |
| Mesto rođenja | Mletačka republika |
| Datum smrti | oko 1591. |
| Mesto smrti | Mletačka republika |
| Porodica | |
| Supružnik | Tadea Belazio |
| Potomstvo | Jovan II Kosača, Stefan, Alfonso, Merkurije, Horacije |
| Roditelji | Jovan I Kosača Ipolita Neofita Loski |
| Dinastija | Kosače |
| titularni herceg od svetog Save | |
 | |
Vlatko III Kosača (r. 1518. - u. oko 1591) je bio titularni herceg od svetog Save (lat. Dux Sancti Sabbae) iz srpske velikaške porodice Kosača, a takođe i mletački plemić. Kao najstariji sin Jovana I Kosače (u. 1537), koji je bio član mletačkog Velikog veća i Veća desetorice, Vlatko je 1538. godine i sam stekao pravo na učešće u radu mletačkog Velikog veća. Zajedno sa svojom mlađom braćom, od oca je nasledio pravo na počasni herceški naslov i prihode koje je Dubrovačka republika isplaćivala pripadnicima porodice Kosača na ime Konavoskog dohotka, tako da je 1548. godine tim povodom i lično boravio u Dubrovniku. Tokom 1551. godine, Vlatko je boravio u Carigradu, odakle se vratio kopnenim putem, preko Sofije i Novog Pazara, pristigavši sredinom avgusta u Dubrovnik. Put u Carigrad je preduzeo radi rešavanja raznih imovinskih pitanja sa naslednicima njegovog poturčenog rođaka Ahmed-paše Hercegovića (u. 1517). Po povratku u Veneciju, Vlatko se oženio plemkinjom Tadeom Belazio iz Breše, sa kojom je imao nekoliko sinova i kćeri. Umro je neposredno nakon 1591. godine, a nasledili su ga sinovi Jovan II Kosača, Alfonso i Horacije.[1][2][3][4][5][6]
Nakon izbijanja Kiparskog rata (1570-1573), mletačka vlada je uputila Vlatka u Kotor, sa zadatkom da kao titularni herceg od svetog Save doprinese oslobođenju susednih oblasti u zaleđu, koje su svojevremeno, pre uspostavljanja turske vlasti, pripadale nekadašnjem Vojvodstvu Svetog Save. Tokom boravka u domovini svojih predaka, Vlatko se sastajao sa narodnim glavarima iz okolnih oblasti, a 1572. godine je učestvovao i u neuspelom mletačkom pokušaju oslobađanja Herceg-Novog. Po završetku rata (1573) vratio se u Veneciju.[7][8] Vlatko je uzimao učešće u društvenom i kulturnom životu Venecije, a među njegovim ličnim prijateljima bio je i poznati italijanski humanista i književnik Frančesko Sansovino (u. 1586), koji je 1575. godine sastavio pohvalu u čast Vlatka, kao hercega od svetog Save.[9]
U najstarijem štampanom rodoslovu porodice Kosača, koji je objavljen 1621. godine u delu "Genealogia diversarum principum familiarum mundi incipiendo ab Adamo", saopšteni su i osnovni podaci o venecijanskom ogranku, uključujući i pomen Vlatka III Kosače, a isti rodoslov je kasnije preuzeo i objavio francuski istoričar Šarl Difren (u. 1688).[10][11]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Ivić 1928, str. IX.
- ^ Dinić 1935, str. 245-247.
- ^ Tadić 1939, str. 137.
- ^ Atanasovski 1979, str. 173-177, 179-180, 186, 218.
- ^ Čoralić 1993, str. 53—55.
- ^ Čoralić 2017, str. 149—150.
- ^ Stanojević 1970, str. 90.
- ^ Atanasovski 1979, str. 177-179.
- ^ Atanasovski 1979, str. 180, 228-229.
- ^ Du Fresne 1680, str. 342.
- ^ Du Fresne 1746, str. 129.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Atanasovski, Veljan (1979). Pad Hercegovine. Beograd: Istorijski institut.
- Dinić, Mihailo (1935). „Dubrovački tributi: Mogoriš, Svetodmitarski i Konavoski dohodak, Provižiun braće Vlatkovića”. Glas Srpske kraljevske akademije. 168: 203—257.
- Du Fresne, Carolus (1680). Historia Byzantina duplici commentario illustrata. Lutetiae Parisiorum: Apud Ludovicum Billaine.
- Du Fresne, Carolus (1746). Illyricum vetus & novum, siue, Historia regnorum Dalmatiae, Croatiae, Slavoniae, Bosniae, Serviae, atque Bulgariae. Posonii: Typis Hæredum Royerianorum.
- Ivić, Aleksa (1928) [1919]. Rodoslovne tablice srpskih dinastija i vlastele (3. dop. izd.). Novi Sad: Matica srpskay.
- Stanojević, Gligor (1970). Jugoslovenske zemlje u mletačko-turskim ratovima XVI-XVIII vijeka. Beograd: Istorijski institut.
- Tadić, Jorjo (1939). Promet putnika u starom Dubrovniku. Dubrovnik: Turistički savez.
- Čoralić, Lovorka (1993). „Prilozi poznavanju prisutnosti i djelovanja doseljenika iz Bosne u Veneciji od XIV. do XVII. stoljeća”. Historijski zbornik. 46: 31—60.
- Čoralić, Lovorka (2017). „Ogranak humske velikaške obitelji Kosača u Mlecima: Tragom oporučnih spisa (16.-17. stoljeće)”. Zbornik Odsjeka za povijesne znanosti Zavoda za povijesne i društvene znanosti HAZU. 35: 145—155.
