Vlaški romski jezik
| vlaški romski jezik | |
|---|---|
| Vlax Romani | |
| Govori se u | Bosna i Hercegovina, Rumunija, Srbija, Albanija, Mađarska, Izrael i druge države |
Broj govornika | 538.480 (2002—2014.) |
indoevropski
| |
| Zvanični status | |
Priznati manjinski jezik u | |
| Jezički kodovi | |
| ISO 639-1 | rmy |
| ISO 639-2 | vlax1238 |
| ISO 639-3 | – |
 | |
Vlaški romski jezik je dijalekatska grupa romskog jezika. Romi uglavnom govore vlaškim romskim varijantama u jugoistočnoj Evropi.[1] Vlaški romski se takođe može označiti kao samostalan jezik ili kao jedan dijalekt romskog jezika.[2] Vlaški romski je druga najrasprostranjenija dijalekatska podgrupa romskog jezika širom sveta, posle balkanskog romskog.
Naziv[uredi | uredi izvor]
Naziv jezika vlaški romski je skovao britanski naučnik Bernard Gilijat Smit u svojoj studiji o bugarskom romskom jeziku 1915. godine, u kojoj je prvi podelio romske dijalekte na vlaške i nevlaške.[3][4] Vlaški Romi, podgrupa romskog naroda koji govore vlaški romski jezik, vode poreklo od nekadašnjih romskih robova u kneževinama Moldaviji i Vlaškoj, sadašnje Rumunije.[5]
Klasifikacija[uredi | uredi izvor]
Viktor Elšik[6] je klasifikovao vlaški romski jezik u dve grupe: Vlaški I ili Severni Vlaški (uključujući Kalderaše i Lovar) i Vlaški II ili Južni Vlaški.[7]
| Podgrupa | Dijalekt | Mesto |
|---|---|---|
| Ukrajinski vlaški | — | Ukrajina |
| Severni Vlaški | Romi čergari | Mađarska |
| Mađarski Lovari | ||
| Slovačka | ||
| Austrijski Lovari | Austrija | |
| Poljski Lovari | Poljska | |
| Norveški Lovari | Norveška | |
| Srpski Kalderaš | Srbija | |
| Italijanski Kalderaš | Italija | |
| Ruski Kalderaš | Rusija | |
| Tajkon Kalderaš | Švedska[8] | |
| Američki Vlasi | Sjedinjene Američke Države | |
| Južni Vlaški | Valahian | Rumunija |
| Ihtiman | Bugarska | |
| Gurbet | Srpski i bošnjački Gurbeti | |
| Korča | Albanija | |
| Italijanske Ksorakane | Italija | |
| Agija Varvara | Grčka |
Pravopis[uredi | uredi izvor]
Pravopis Vlaškog romskog jezika je sastavljen od romskog alfabeta, pretežno latiničnim pismom sa nekoliko dodatnih znakova. Na prostoru bivšeg Sovjetskog Saveza, međutim, može se pisati i ćiriličnim pismom.[9]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Norbert Boretzky and Birgit Igla. Kommentierter Dialektatlas des Romani. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag 2004. Teil 1: Vergleich der Dialekte.
- ^ „Romani, Vlax”.
- ^ Yaron Matras (2002). Romani: A Linguistic Introduction. Cambridge University Press. str. 219. ISBN 9781139433242.
- ^ Bernard Gilliath-Smith as „Petulengro“: Report on the Gypsy Tribes of North-East Bulgaria. In: Journal of the Gypsy Lore Society. New series, volume 9, 1915/1916, p. 1 ff. and 65 ff., especially p. 65: „In making a comprehensive survey of the Gypsy dialects of the whole Balkan Peninsula one would probably begin by distinguishing two great divisions — (1) the non-Vlach Dialects; (2) the Vlach Dialects.“
- ^ Hancock, Ian (1997). „A Glossary of Romani Terms”. The American Journal of Comparative Law. 45 (2): 329—344. JSTOR 840853. doi:10.2307/840853.
- ^ Elšík, Viktor (1999). „Dialect variation in Romani personal pronouns” (PDF). str. 2. Pristupljeno 17. 9. 2013.
- ^ Norbert Boretzky and Birgit Igla. Kommentierter Dialektatlas des Romani. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag 2004. Teil 1: Vergleich der Dialekte.
- ^ Hansen, Björn; de Haan, Ferdinand (2009). Modals in the Languages of Europe. Walter de Gruyter: p. 307 ISBN 978-3-11-021920-3.
- ^ „Journey of Besieged Languages” (PDF). ilholocaustmuseum.org. Arhivirano iz originala (PDF) 2018-03-16. g. Pristupljeno 2018-03-15.
