Vlko Červenkov

Vlko Červenkov
Lični podaci
Datum rođenja	(1900-09-06)6. septembar 1900.
Mesto rođenja	Zlatica, Kneževina Bugarska
Datum smrti	21. oktobar 1980.(1980-10-21) (80 god.)
Mesto smrti	Sofija, NR Bugarska
Porodica
Supružnik	Elena Dimitrova
Politička karijera
Politička stranka	Bugarska komunistička partija
Mandati premijer Bugarske 3. februar 1950 — 18. april 1956. Prethodnik Vasil Kolarov Naslednik Anton Jugov generalni sekretar Bugarske komunističke partije 2. jul 1949 — 4. mart 1954. Prethodnik Georgi Dimitrov Naslednik Todor Živkov

Vlko Velev Červenkov (bug. Вълко Велев Червенков; Zlatica, 6. septembar 1900 — Sofija, 21. oktobar 1980) bio je bugarski političar, sekretar Bugarske komunističke partije (1949–1954) i premijer Bugarske (1950–1956).

Biografija

Rođen je 1900. godine u mestu Zlatica. Komunističkoj partiji Bugarske pristupio je 1919. godine, te je učestvovao u aktivnostima komunističke omladine i u uređivanju novinskih glasila. Učestvovao je u neuspešnom Septembarskom ustanku 1923, zbog čega su ga vlasti osudile na smrt, ali mu je bilo dopušteno da ode u egzil u Sovjetski Savez.

Do 1925. je otišao u Sovjetski Savez gde se školovao u školi Marks-Lenjin u Moskvi, čiji je uskoro postao direktor. Podupirao je Staljina i bio dobar poznavalac komunističke teorije. NKVD ga je regrutovao za svog agenta, te je bio poznat pod pseudonimom Spartak. Tokom Drugog svetskog rata bio je urednik radio-stanice koja je emitovala prokomunističke i antifašističke emisije bugarskom narodu.

Nakon što su jedinice Crvene armije 1944. oslobodile Bugarsku, Červenkov se vratio kući po zadatku svog šogora Georgija Dimitrova. Postao je član nove bugarske vlade, ministar kulture od 1947. i zamenik premijera od 1949. godine. Iste je godine preminuo Georgi Dimitrov i privremeno ga je nasledilo kolektivno rukovodstvo u kojem je Červenkov postao sekretar BKP, a Vasil Kolarov premijer. Kolarov je umro 1950, nakon čega je Červenkov uspeo da preuzme dve najmoćnije funkcije u državi, i to uz odobrenje Sovjeta.

Vođa Bugarske

Tokom njegove šestogodišnje vladavine bila je pokrenuta intenzivna industrijalizacija zemlje i kolektivizacija, u kulturi je nametnut socijalistički realizam, a iz BKP je isključeno 100.000 od 460.000 članova, kako bi si Červenkov osigurao potpunu podršku. Bugarska je do 1953. prekinula gotovo sve veze sa Zapadom i 90% njenog uvoza i izvoza išlo je na Sovjetski Savez.

Iako je prvih godina na vlasti gradio Bugarsku po staljinističkom modelu, Červenkov je još pre Staljinove smrti počeo da napušta tu politiku. Godine 1953. su obnovljeni diplomatski odnosi s Jugoslavijom i Grčkom, te oslobođen određen broj političkih zatvorenika. Nakon 1953. se našao u nesigurnoj situaciji, te je popustio stegu režima kako bi zadobio više podrške: odstupio je s funkcije sekretara BKP, smanjio sovjetski ekonomski uticaj, olabavio proces kolektivizacije i ostalo. Uprkos tome, na talasu Hruščovljeve politike destaljinizacije, članstvo BKP je osudilo staljinizam, a time i Červenkovljevu politiku tih godina. Dao je ostavku na sve funkcije iste godine, a do 1969. je isključen iz partije i penzionisan.

Privatni život i priznanja

Červenkov se 1926. oženio Elenom Dimitrovom, najmlađom sestrom Georgija Dimitrova. Imali su dvoje dece: Vladimir (1935–1965) i Irina (1931–2014).

Odlikovan je sa četiri Ordena Lenjina.