Legat Jovana Subotića
| Legat Jovana Subotića | |
|---|---|
 | |
| Osnivanje | 1975. |
| Lokacija | Beograd Srbija |
| Vrsta | Legat |
| Veb-sajt | http://www.mgb.org.rs/ |
Legat Jovana Subotića je reprezentativna zbirka materijalnih i kulturnih dobara koje je kao darodavac, Zavičajnom muzeju Zemuna, kao sastavnom delu Muzeja grada Beograda, legiro njegov unuk, Ivan V. Subotić.[1] Jovan Subotić je pripadao generaciji advokata, srpski pesnika, političara i diplomata i jedan od najvećih poligrafa među piscima, koji su živeli i stvarali sredinom 19 veka.
Život i karijera nosioca legat Jovana Subotića[uredi | uredi izvor]
Posle završene gimnazije u Sremskim Karlovcima i Segedinu, studieao je u Pešti, gde je doktorirao na filozofiji 1836. godine, a 1840. godine, apotom na pravu. Bavvio se advokaturom, od 1842. godine do 1847. godine je uređivao "Letopis Matice srpske", koji je tada još izlazio u Pešti.
Revolucionarne 1848. godine bio je inicijator i sazivač skupštine Srba u Pešti koja je imala zadatak da s obzirom na opšte političke prilike u Austriji, formuliše srpske zahteve. Iste godine, učestvovao je i na majskoj skupštini u Sremskim Karlovcima, na kojoj je ustanovljena Karlovačka patrijaršija i mitropolit Josif Rajačić.
Za vreme boravka u Zagrebu, kao dramski pisac bio je postavljen za upravitelja Zemaljskog kazališta, gde je uspešno sarađivao sa pozorišnim reformatorom, piscem i glumcem Josipom Frojdenrajhom. O toj saradnji ostavio je dragocena svedočanstva u svojoj "Avtobiografija", koju je izdala Matica srpska u Novom Sadu. Književno stvaralaštvo započeo je lirskim pesništvo romantične inspiracije, a više uspeha je pokazao u dramama sa nacionalno-istorijskom tematikom kakve su „Herceg-Vladislav“, „Nemanja“, „Miloš Obilić“ i „Zvonimir“. One su mu donele popularnost kakvu je kod Srba imao još jedino Sterija Popović.
U Novi Sad je prešao 1868. godine, gde se bavio advokaturom. Tu je bio biran za predsednika Matice srpske i pročelnika „Društva za Srpsko narodno pozorište“. Svojim delovanjem je uspešno povezivao srpske i hrvatske kulturne i političke centre kao što su Novi Sad, Zagreb, Osijek i Beograd, gde je, takođe, boravio neko vreme.
Pisao je lirske pesme, klasicističke ode i elegije, herojske pesme, romantične epove, sentimentalne pripovetke, kritike, radove iz teorije i istorije književnosti, članke razne sadržine, ogledao se u romanu, napisao opsežnu autobiografiju, sastavljao, uz to, članke antologije, školske udžbenike, dva puta bio urednik Srpskog letopisa. Od 1861. godine do kraja života učestvuje u političkom životu Ugarske, naročito Hrvatske i Vojvodine. Šezdesetih godina, u doba cvetanja romantične drame, on je jedan od njenih najplodnijih predstavnika. Pesme su mu pod jakim uticajem narodne poezije. Godine 1838. štampao je spev „Potopljena Pešta“.[2]
Istorijat legata[uredi | uredi izvor]
Zaostavština porodice Subotić, koja je poklonjena Muzeju 1975. godine, sastoji se od 56 predmeta koji su uglavnom vezani za ove tri ličnosti:
- dr Jovana Subotića — rodonačelnika porodice
- dr Vojislav Subotića — po profesiji hirurga, profesora medicine i jednog od osnivača Medicinskog fakulteta u Beogradu, i dobrovoljca u Prvom svetskom ratu kao i njegov sin Ivan.
- Dejana Subotića — najstarijeg Jovanovog sina, koji se školovao se na ruskim vojnim akademijama i dostigao čin general—leftenanda.
Posle smrti dr Anke Subotić, rođene Gođevac, njena ćerka Ružica i zet ing. Igor Pereplotsikov, predali su 1986. godine Muzeju dva albuma sa 300 porodičnih fotografija, genealogijama porodica dr Ivana Subotića i dr Anke Subotić, razna dokumenta vezana za obe porodice, minijature ordenja dr Ivana V. Subotića, diplome, pasoše i druge legitimacije dr Ivana Subotića, epolete dr Vojislava Subotića iz Prvog svetskog rata i drugo.
O Legatu[uredi | uredi izvor]
Legat čine:
- povelje urezane u srebru posvećene Dejanu Subotiću,
- odlikovanja dr Vojislava,
- porodični albumi,
- porodične fotografije (oko 300),
- srebrni ibrik, porodične fotografije,
- minijature ordenja dr Ivana V. Subotića,
- diplome, pasoši i druge legitimacije dr Ivana Subotića,
- epolete dr Vojislava Subotića iz Prvog svetskog rata i drugo.
Stalna postavka[uredi | uredi izvor]
Stalna postavke, soba rodonačalnika porodice Subotić, prvobitno je bila postavljena u Zavičajnom muzeju Zemuna, smešteom u nekadašnjoj kući vrlo imućnu i uticajnu porodicu Spirta, podignute sredinom 19. veka, kao sastavnom delu Muzeja grada Beograda. Trenutno je Muzej zatvoren zbog rekonstrukcije.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Muzeja grada Beograda, Legat Jovana Subotića Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. januar 2018)
- ^ Jugoslovenski književni leksikon (Novi Sad, 1984); Zoran Gluščević (priredio), Epoha romantizma (Beograd, 1972).
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Legat Jovana Subotića — na sajtu Muzeja grada Beograda.