Memorijalni muzej 11. oktobar

Memorijalni muzej „11. oktobar“
Memorijalni muzej „11. oktobar“
Меморијален музеј „11. октомври“
	Muzej „11. oktobar“, Prilep
Osnivanje	11. oktobar 1961. (1. maj 1952)
Lokacija	Prilep; Severna Makedonija
Vrsta	muzej
Adresa	Ilindenska b.b.

Memorijalni muzej „11. oktobar“ (mkd. Меморијален музеј „11. октомври“) nalazi se u centru grada Prilepa. Postav muzeja većinom je posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi u ovom kraju.

Istorijat[uredi | uredi izvor]

Zgrada u kojoj se danas nalazi muzej izgrađena je početkom 20. veka. Za vreme bugarske okupacije (1941–1944) u ovoj zgradi nalazila se policijska stanica. Dana 11. oktobra 1941. godine, borci Prilepskog partizanskog odreda „Goce Delčev“ izvršili su napad na nekoliko važnih zgrada u gradu, uključujući i policijsku stanicu, što je obeležilo početak oružanog ustanka makedonskog naroda protiv fašističke okupacije.

Prvi muzej uređen u ovim prostorijama nosio je ime Muzej „NOB u Prilepu“, a bio je otvoren 1. maja 1952. godine. Povodom 20. godišnjice ustanka naroda Makedonije 11. oktobra 1961. godine otvorena je stalna muzejska postavka. Na 30. godišnjicu NOB-a Makedonije, dotadašnja postavka je proširena i obogaćena novim fotografijama. Počwtkom 1980-ih izvršeno je renoviranje zgrade, što je obezbedilo uslove za uređenje sasvim nove muzejske postavke, koja je svečano otvorena za javnost 10. oktobra 1983. godine.

Zgrada Memorijalnog muzeja „11. oktobar“ proglašena je 2003. godine za spomenik kulture Severne Makedonije. Povodom 70. godišnjice ustanka, zgrada je renovirana 2011. godine.^[1]

U pomen na početak ustanka u Makedoniji, svake se godine u saradnji ARM i građana Prilepa 11. oktobra priređuje rekonstrukcija napada prilepskih partizana na zgradu muzeja, odnosno bivše bugarske policijske stanice.

Sadržaj muzeja[uredi | uredi izvor]

Muzejska postavka, koja se sastoji od fotografija, dokumenata, mapa, skica, predmeta i partizanske opreme smeštena je u prostoru površine 236 m² i to u Salama 1, 2 i 3.

U Sali 1 prikazana je istorija Prilepa i okolice do 1940. godine, a obuhvata period Preobraženjskog ustanka, Ilindanskog ustanka, Balkanskih ratova, Prvog svetskog rata i period između dva svetska rata.
U Sali 2 postavka je posvećena razdoblju nakon Aprilskog rata, okupaciji Jugoslavije i pripremama za ustanak do 11. oktobra 1941. godine.
U Sali 3 postavka svedoči o događajima 11. oktobra 1941. s galerijom boraca Prilepskog partizanskog odreda koji su učestvovali u napadu na grad, a u njoj se nalazi i popis 154 prvoborca-nosioca Partizanske spomenice 1941. iz Prilepa i okolice. Na zapadnom zidu Sale 3 dominira freska s temom narodne borbe makedonskog naroda, čiji je autor prilepski likovni umetnik Borko Lazeski.