Momčilo Ranković
| momčilo ranković maksa | |
|---|---|
 Momčilo Ranković Maksa | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1922. |
| Mesto rođenja | Rajac,  Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 1943. |
| Mesto smrti | Negotin,  Srbija. |
Momčilo Ranković Maksa (Rajac, 1922 — Negotin,1943), član KPJ i rukovodilac SKOJ-a.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1922. godine u Rajcu od oca Ilije i majke Kate Ranković. Kako je bio sin jedinac, njegov otac je nameravao da ga zadrži na selu nakon završetka osnovne škole, ali je pod uticajem učitelja dopustio da mu sin nastavi školovanje u gimnaziji u Negotinu. Za sve vreme školovanja bio je najbolji učenik u svom razredu, pa je školsku 1941−1942. godinu završio veliku maturu sa odličnim uspehom.[1]
Politička karijera[uredi | uredi izvor]
Pod uticajem oca koji je još od 1920. pratio rad Komunističke partije, ali i profesora Predraga Kostića, Momčilo je postao član SKOJ−a i i odmah pošao na teren kao politički radnik povezujući se sa naprednim omladincima. U vreme formiranja Krajinskog partizanskog odreda bio je učenik, a nakon razbijanja odreda 1941.godine jedno vreme ostaje u svom selu, gde je januara 1942. formirao partijsku ćeliju.[2] Jula 1942. godine Momčilo u svom selu formira pet borbenih grupa sa oko 20 omladinaca.
Krajem 1942. i početkom 1943. u Negotinsku krajinu dolaze iskusni članovi KPJ, Branko Popović, Vojkan Jeremić i Nata Jocić iz Okružnog komiteta KPJ u Zaječaru od kojih Momčilo dobija zadatak da osim u Rajcu skojevsku organizaciju oformi i u drugim selima. Član KPJ postaje januara 1943. kada je u Rajcu formirao partijsku organizaciju. Te godine postaje i član Sreskog povereništva partije za srez Negotin, a nakon pogibije Vere Radosavljević Nade 1943. postaje i rukovodilac SKOJ−a za celu Krajinu.
Pogibija[uredi | uredi izvor]
U decembru 1943. u redovima krajinskih partizana dolazi do teških gubitaka kada u Krivoj Luci gine Stanoje Gačić, član Sreskog komiteta za severnu Krajinu.[3] Momčilo zakazuje sastanak sa rukovodiocima SKOJ−a u Badnjevu kod Negotina gde je trebalo da se formira novi komitet SKOJ−a za Negotin. Na putu do Badnjeva Momčila, ali i Dimitrija Belivakića i Voju Čurića presreli su četnici. Momčilo je poslednjim metkom, da ne bi pao u ruke neprijatelju oduzeo sebi život. Četnici su Momčilovo telo izrešetali kuršumim i na njemu ostavili cedulju sa porukom „Ovako će svako od komunista proći!”[4]
Ime Momčila Rankovića nosi osnovna škola u njegovom rodnom selu Rajac, kao i jedna ulica u Negotinu. Na mestu gde je okončao svoj život, na Badnjevu kod Negotina, podignut je spomenik Dimitriju Belivakiću, Voji Čuriću i Momčilu Rankoviću, a u dvorištu škole u Rajcu, koja nosi njegovo ime i spomen bista.[5]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Grupa autora (1970). Među prvima 4. Zaječar: Novinska ustanova Timok. str. 218.
- ^ Perić, Milan (1969). Hronologija radničkog i narodnooslobodilačkog pokreta u Krajini, Ključu i Poreču od 1871. do 1945. Negotin, Zaječar: Istorijski arhiv Negotin, Kladovo, Majdanpek i Novinska ustanova Timok. str. 62.
- ^ Blagojević, Božidar (1984). Negotin i Krajina u ratu i revoluciji od 1941. do 1944. Negotin: Istorijski arhiv Krajine, Ključa i Poreča. str. 22.
- ^ Grupa autora (1970). Među prvima 4. Zaječar: Novinska ustanova Timok. str. 223.
- ^ Plavšić, Nikola (2014). Krajinska spomenica žrtava u ratovima Srbije 19. i 20. veka. Negotin: Istorijski arhiv. str. 288. ISBN 978-86-84187-36-1.