Mongolski jezik

mongolski
Монгол хэл, ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠬᠡᠯᠡ
Sojombo simboli
Govori se u	Mongolija
Broj govornika	5,2 miliona (2005)
Jezička porodica	altajski (kontroverzno) mongolski mongolski
Pismo	ćirilica mongolsko pismo
Zvanični status
Službeni jezik u	Mongolija Kina (Unutrašnja Mongolija)
Reguliše	Državno jezičko veće (Mongolija) Veće za jezik i književnost (Unutrašnja Mongolija)
Jezički kodovi
ISO 639-1	mn
ISO 639-2	mon
ISO 639-3	Ili: khk – halha mongolski mvf – periferni mongolski
Rasprostranjenost mongolskog jezika u Aziji (označeno crvenom bojom)

Mongolski jezik (Монгол хэл, ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ
ᠬᠡᠯᠡ) je službeni jezik u Mongoliji i najpoznatiji jezik iz mongolske porodice jezika. Koristi ga oko 5,7 miliona ljudi. Osim u Mongoliji (90% stanovništva), ovaj jezik se govori u Autonomnom regionu Unutrašnjoj Mongoliji na severu Kine. Standardni jezik je zasnovan na halha dijalektu.

Klasifikacija

Mongolski jezik spada u mongolsku porodicu jezika, koja se neretko, zajedno sa turkijskim i tunguskim jezicima (povremeno i sa japanskim i korejskim jezikom), svrstava u altajsku jezičku makro-porodicu.

Pismo

U Mongoliji se za zapisivanje koristi ćirilično pismo, dok se u Kini koristi tradicionalni mongolski alfabet.

Osobine

Mongolski jezik je aglutinativan, a da bi izrazio različite odnose u rečenici, uglavnom se koristi sufiksima. Osnovni red reči je subjekat-objekat-predikat.

Prisutno je osam padeža.

Poznaje samoglasničku harmoniju.

Prisutno je sedam samoglasnika i 34 suglasnika (neki suglasnici su prisutni samo u stranim rečima).

Samoglasnici:

	Prednji	Centralni	Zadnji
zatvoreni	i i:		u u:
poluzatvoreni			ʊ ʊ:
srednji	e e:	ɵ	o:
poluotvoreni			ɔ ɔ:
otvoreni		a a:

Svaki samoglasnik može biti dug i kratak; drugim rečima, dužina samoglasnika je distinktivna, kao i u srpskom (zanimljivo je da je kratka varijanta glasa o zapravo centralni samoglasnik [ɵ]).

Prema pravilima samoglasničke harmonije, samoglasnici se dele u dve grupe:

Prednji	Zadnji	Neutralni
e, u, o	a, ʊ, ɔ	i

Suglasnici:

		usneni		zubni		prednjonepčani	zadnjonepčani		resični
		„Obični“	palatalizovani	„Obični“	Palatalizovan		Palatalizovan	„Obični“
Nazal		m	mʲ	n	nʲ			ŋ
Ploziv	bezvučni aspirovani	(pʰ)	(pʲʰ)	tʰ	tʲʰ		(kʲʰ)	(kʰ)
	bezvučni	p	pʲ	t	tʲ
	zvučni suglasnik						ɡʲ	ɡ	ɢ
Afrikat	bezvučni aspirovani			tsʰ		tʃʰ
	bezvučni			ts		tʃ
Frikativ		(f)		s		ʃ	xʲ	x
Lateralni frikativ				ɮ	ɮʲ
Vibrant				r	rʲ
Aproksimant		w̜	w̜ʲ			j

Suglasnici u zagradama se sreću samo u stranim rečima.

Spoljašnje veze

• ĆIRILICA U AZIJI: Država na Dalekom istoku ima slično pismo (Nportal, 26. novembar 2022)