Rinoskopija
| Rinoskopija | |
|---|---|
 Nosna klešta za prednju rinoskopiju | |
| OPS-301 code | 1-612 |
Rinoskopija je neinvazivna dijagnostička medota u otorinolaringologiji kojom se utvrđuje stanje unutrašnjih struktura nosa.
Opšte informacije[uredi | uredi izvor]
Rinoskopski pregledi se obično rade na dva načina — pomoću nosnih klešta (prednja rinoskopija) i Kilanoovog spekuluma za nos (zadnja rinoskopija).
Prednja rinoskopija[uredi | uredi izvor]
Prednja rinoskopija se izvodi uz pomoć nosnih klešta (kojima se vrši širenje nozdrva) i čeonog ogledala koje usmerava svetlosni zrak u nosni kanal, kako bi lekar golim okom mogao da obavi pregled prednjeg dela nosne šupljine. Radi se o frontalnoj rinoskopiji.[1]
Tokom pregleda nosni spekulum (klešta) se drži u levoj a desna ruka se stavlja na teme ispitanika. Spekulum se stavlja u vestibulum u zatvorenom stanju tako da je njegov vrh usmeren bočno, potom se lagano otvara, pazeći da se ne dodirnete septum, jer to može da uzrokuje bol kod pacijenta.
Tokom pregled obraća se pažnja na izgled kože vestibuluma i otkrivaju eventualne promene u tom području.[2] Potom ispitivač gleda prohodnost oba nosna hodnika i izgled i priustvo sekreta. Zatim desnom rukom koja je na temenu pacijenta, pomera njegovu glavu nagore ili nadole, u levu ili desnu stranu, prati izgled septuma i uočava njegove eventualne deformitete. Onda se gleda bočni zid nosnog hodnika i nosne školjke.
Prednja rinosopija je odlična za vizualizaciju prednjih delova nosa, dok zadnje partije nije moguće videti, što zahteva druge dijagnostičke preglede.
Zadnja rinoskopija[uredi | uredi izvor]
Zadnja rinoskopija se izvodi uz pomoć Kilanovog spekuluma za nos. Lekar držeći spekulum u jednoj ruci, drugom rukom fiksira glavu pacijenta kako je on ne bi pomerao tokom pregleda i nakon pažljivog uvlačenja spekuluma u vestibulum nosa, golim okom obavlja pregled zadnjeg dela nosne šupljine.[3]
Zadnja rinoskopija omogućava pregled epifarinksa i hoana, sticanje uvida u veličinu adenoida, pregled ušća Eustahijeve tube, i utvrđivanje promena epifarinksa.
Njeno mesto danas sve više zauzima fiberendoskopija nosa i epifarinksa.
Endoskopija nosa[uredi | uredi izvor]
Kako se prednjom rinoskopijom često ne mogu videti zadnje partije nosne šupljine kao i ušća sinusa, neke promene ili oboljenja mogu biti neprepoznate. Ovaj problem velikim delom rešila je endoskopija nosa, koja se u praksi primenjuju u dva tipa endoskopa: rigidni i fleksibilni.
- Rigidni endoskopija
Rigidna endoskopija zasniva se na primeni kompektne endoskopske cevi, od kojih se najčešče koristi endoskopi od 0°. Standardna debljina ovih enodskopa za odrasle je 4 mm, a za decu se koriste tanji endoskopi od 2,7 mm.
- Fleksibilna endoskopija
Fleksibilna rinoskopija je brza, ambulantna procedura koja se koristi za pregled cele nosne šupljine. Prosečno traje manje od 2 minuta i većina pacijenata je dobro podnosi.
Ona omogućava mnogo bolju dijagnostiku ali i terapijsku intervenciju, s obzirom da je vrh fiberendoskopa savitljiv, što omogućava bolji uvid u sve delove nosnog kavuma, pod različitim uglom (0°, 30°, 45° i 70°).[4]
Pregled započinje lokalnom anestezijom, umetanjem komadića vate natopljene 2% lidokain adrenalinom u nosne hodnike. Nakon par minuta vata se uklanja i endoskop se lagano uvodi u nosni kavum. Pregled počinje tako što se prvo vrši procena prohodnosti nosnog hodnika, odnosno da li je moguće uvesti endoskop u dublje partije nosa. Uvođenje endoskopa mora biti bez otpora, jer se u protivnom javlja bol i krvarenje kao posledica oštećenja sluznokože nosa. Nakon što se obavi pregleda septuma pregleda se spoljna strana nosa i traže ušća paranazalnih sinusa (u prvom redu ušće maksilarnog sinusa koje je iznad donje nosne školjke, 1 cm iza prednjeg pola srednje nosne školjke). Ako se pregledom utvrdi slivanje gnojnog sekreta iz maksilarnog ušća, to je siguran znak bakterijskog sinusitisa i nisu potrebna dodatna radiološka snimanja, već se odmah može započeti sa terapijom. Potom se endoskop uvodi između septuma i srednje nosne školjke, i na prednjem zidu sfenoidnog sinusa pokušava se pronaći otvor sinusa koji se nalazi na oko 16 mm iznad krova epifarinksa. Sledi pregled epifarinksa, u kome se na zadnjem zidu kod dece uočavaju adenoidne vegetacije, i procenjuje njihova veličina, odnosno odnos prema hoanama (AH odnos). Taj odnos se može označiti u procentima (60% - znači da su hoane toliko zatvorene adenoidima), trećinama (1/3, 2/3 ili 3/3) ili četvrtinama zavisno od njihovog odnosa prema otvoru Eustahijeve tube.
Na kraju sledi pregled ušća Eustahijevih tuba, procena njihov izgled i prisustvo sekreta.
Terapijski postupci u rinoskoppiji[uredi | uredi izvor]
Endoskopi, posebno oni fleksibilni, pored dijagnostike omogućava i neke terapijske postupke:
- Odstranjenje stranog tela iz nosa.[5]
- Odstranjenje rinolita (nosnih kamena ili konkremenata).[6]
- Biopsija sluokože nosa.
- Elektrokauterizaciju krvnih sudova.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Prednja rinoskopija U:Rinologija (jezik: hrvatski)
- ^ Stoney, P., Bingham, B., Okuda, I., Hawke, M. (1991) Diagnosis of rhinoliths with rigid endoscopy. J Otolaryngol, 20(6): 408-11
- ^ Stražnja rinoskopija U:Rinologija (jezik: hrvatski)
- ^ Kameswaran M. Fibre-optic endoscopy in atrophic rhinitis. J Laryngol Otol 1991; 105:1014.
- ^ Udovički, J. (1993) Retke bolesti u otorinolaringologiji. Novi Sad: Visio Mundi Academic Press
- ^ Buljčik, M. M., Savović, S. N., Krnojelac, D., Čović, S., Nikolić, O., & Lemajić, S. N. [2004]. Rinolitijaza. Medicinski pregled, 57(9-10), 493-497.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Andrić P.V., Nikolovski D.: Otorinolaringologija za studente medicine i stomatologije. Prosveta, Niš, 1999. godine
- Andrić Pavle Vukašin : Otorinolaringoloija za studente medicine i stomatologije. Tipo štampa, Beograd, 2006. godine
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
