Sava Banković
| Sava Banković | |
|---|---|
 Fotografija Save Bankovića iz dosijea u mitrovačkom zatvoru (1955) | |
| Osnovni podaci | |
| Pomesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Manastir | Manastir Vrdnik |
| Čin | protojerej-stavrofor |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1905. |
| Mesto rođenja | Baljkovac, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 1997. |
| Mesto smrti | SR Jugoslavija |
Sava Banković (Baljkovac, 1905—1997) bio je protojerej-stavrofor Srpske pravoslavne crkve i politički zatvorenik SFRJ.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1905. godine u kragujevačkom selu Baljkovac. Aprilski rat 1941. godine ga je zatekao na mestu veroučitelja u Aleksincu. Njegov otac je streljan oktobra 1941. godine u Kragujevcu.[1]
Prota Sava je uhapšen u novembru 1944. godine u Vrnjačkoj Banji, pošto ga je prethodno Ozrenski partizanski odred osudio na smrt, jer je odbio da im se pridruži. Ponovo je uhapšen 16. decembra 1944. godine i odveden u Niš, gde mu je vojni sud 3. maja 1945. godine izrekao smrtnu presudu zbog saradnje sa Jugoslovenskom vojskom u Otadžbini.[2] Potom je Viši vojni sud u Kragujevcu preinačio presudu i 21. maja 1945. godine ga osudio na 15 godina robije. Kaznu je izdržavao u Sremskoj Mitrovici, zajedno sa dr Stevanom Moljevićem, dr Đurom Đurovićem, dr Vojinom Andrićem, Borislavom Pekićem, Antonijem Đurićem…
Po izlasku iz zatvora, služio je kao sveštenik u Beški. Ponovo je uhapšen 1973. godine i osuđen na šest godina zatvora, zbog navodne saradnje sa neprijateljskom emigracijom i širenja neprijateljske propagande. Nakon odslužene kazne, živeo je kao monah u manastiru Mala Ravanica na Fruškoj gori.
Umro je 1997. godine. Njegove zapise i sećanja iz zatvora, objavila je izdavačka kuća Catena Mundi, a pogovor knjizi je napisao mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Sava Banković”. U ime naroda. 25. decembar 2017.
- ^ „Sinovi govore, prota Sava Banković”. U ima naroda. Pristupljeno 25. 1. 2022.
- ^ Banković, Sava (2018). U predvorju pakla. Beograd: Catena mundi. ISBN 978-86-6343-096-9.
