Svjetska biciklistička unija

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Svjetska biciklistička unija
Union Cycliste Internationale
Logo organizacije
SkraćenicaUCI
Datum osnivanja14. jun 1900. god.; prije 123 godine (1900-06-14)
TipSportska federacija
SjedišteEgl, Švajcarska
Područje djelovanjaŠirom svijeta
PredsjednikDavid Lapartjen
Glavni organKongres
Međunarodno članstvoMeđunarodni olimpijski komitet
Veb-sajthttp://www.uci.ch/

Svjetska biciklistička unija (franc. Union Cycliste Internationale) (UCI) je vladajuće tijelo za biciklizam i nadgleda sva međunarodna biciklistička takmičenja. Sjedište organizacije je u Eglu u Švajcarskoj.

UCI izdaje licence biciklistima i sprovodi disciplinska pravila; takođe određuje klasifikacije trka, kao i sistem bodovanja u više disciplina, uključujući drumski, velodromski i brdski biciklizam i BMH, za muškarce i žene, amatere i profesionalce. Organizuje i Svjetsko prvenstvo u svim disciplinama.

Istorija[uredi | uredi izvor]

UCI je osnovan 1900. godine, u Parizu, od strane nacionalnih biciklističkih organizacija Belgije, Francuske, Italije, Švajcarske i Sjedinjenih Američkih Država. Nasljednik je Međunarodne biciklističke asocijacije (ICA), prve organizacije za biciklizam. ICA nije imala potpunu kontrolu i na Svjetskom prvenstvu 1900, britanski timovi (Engleska, Škotska, Irska, Vels, Australija i Južna Afrika) nastupili su odvojeno protiv čega je protestovala Francuska i na sastanku u Parizu osnovale su UCI. Britaniji nije bilo dozvoljeno članstvo do 1903. godine, jer nije bila na sastanku osnivača.[1]

Prvobitno je 30 država pristupilo uniji. Nisu imali istu moć prilikom glasanja, dok neki nisu uopšte imali pravo glasa. Glasovi su određivani na osnovu broja velodroma koje jedna država posjeduje. Francuska je imala najviše — 18, dok su Italija i Njemačka imale po 14. Britanija je imala 8, što je, po novinaru Bilu Milsu, bilo zbog toga što su uključivali prilično sumnjive velodrome, sa travom.[1]

Godine 1965, pod pritiskom Međunarodnog olimpijskog komiteta (s obzirom na to da su na Olimpijskim igrama tada učestvovali samo amateri), UCI je formirao dva ogranka: Svjetsku biciklističku uniju za amatere (franc. Fédération Internationale Amateur de Cyclisme; FIAC) i Svjetsku biciklističku uniju za profesionalce (franc. Fédération Internationale de Cyclisme Professionnel; FICP). UCI je upravljao sa oba ogranka. Sjedište FIAC-a bilo je u Rimu, FICP-a u Luksemburgu, a UCI-ja u Ženevi.

FIAC je bio veći od dvije organizacije, 127 država su bile članice, a dominirale su države Istočnog bloka, kojim su smatrane države koje su potpisale Varšavski pakt.[2][3] FIAC je državama članicama omogućavao učešće na Olimpijskim igrama; dok su biciklisti iz država članica FIAC-a rijetko vozili protiv biciklista iz država članica FICP-a. Godine 1992, UCI je ukinuo FIAC i FICP kao samostalne ogranke i vratio ih ponovo u UCI. Sjedište je pomjereno u Egl.

Godine 2004, UCI je izgradio velodrom dug 400 metara, u novom Svjetskom biciklističkom centru (franc. Centre Mondial du Cyclisme), centru za treniranje u Eglu, napravljenom 2002. godine, u znak proslave stogodišnjice UCI-ja.[4][5]

U septembru 2006. godine, objavljeno je da će UCI dodijeliti dotadašnji Pro tur status nekoj trci van Evrope, po prvi put; Pro tur status dobila je trka Tur Daun ander u Australiji.[6]

Godine 2013. Trejsi Gudri postala je prva žena kandidat za predsjednika UCI-ja.[7]

Svjetska prvenstva[uredi | uredi izvor]

UCI organizuje Svjetska prvenstva u biciklizmu, čije održavanje se daje nekoj od država članica. Prva organizovana prvenstva bila su drumska i na pisti. Organizovanje prvenstava prvobitno je dodjeljivano ukrug, državama članicama koje su bile konkurentne, što je garantovalo prodaju ulaznica.[1] Domaćin prvenstva dužan je da Svjetskoj biciklističkoj uniji plati 30% od prodaje ulaznica za prvenstva na pisti i 10% za drumska prvenstva. Od toga, UCI zadržava 30%, dok 70% daje državama učesnicima, srazmjerno broju događaja u kojima su učestvovale. Najveći zarađeni novac u periodu prije rata je 600.000 franaka u Parizu 1903. godine.[8]

Prvobitno je osnovano pet prvenstava: sprint za amatere i profesionalce, drumska trka za amatere i profesionalce i vožnju iza motora.[9] Drumska trka je uglavnom bila trka sa grupnim startom, uz neke izuzetke. Britanija je organizovala svoje prvenstvo prije rata kao hronometar. Biciklistički savez je smatrao da je bolje organizovati trku protiv sata i bez publiciteta prije starta, da izbjegnu pažnju policije. Prvenstva u Kontinentalnoj Evropi bila su sa grupnim startom, po kružnoj stazi, ograđenoj u finišu, da bi se naplatilo učešće.

Rekordi[uredi | uredi izvor]

Prvobitni rekordi koji su ostvareni na pisti bili su: neprekidno, ljudski tempo i mehanički tempo. Bili su postavljeni za tri različite kategorije bicikala: solo, tandem i neobični bicikl, kao što je na primjer danas ležeći bicikl, koji vozač vozi u horizontalnom položaju tijela. Distance su bile carske i metričke, od 440 jardi i 500 metara, do 24 sata.[1] UCI je zabranio upotrebu ležećih bicikala u takmičenjima i pokušaje obaranja rekorda od 1. aprila 1934. godine. Kasnije promjene uključivale su i zabranu vožnje u takvom položaju.

Majica duginih boja[uredi | uredi izvor]

Pobjednik UCI svjetskog prvenstva dobija majicu duginih boja, sa pet različitih boja na predjelu grudi, koju nosi na svim trkama u toj disciplini do narednog Svjetskog prvenstva. Bivšim šampionima dozvoljeno je da nose znak u obliku duginih boja na odjeći.[10]

Predsjednici[uredi | uredi izvor]

Prvi predsjednik UCI-ja bio je Belgijanac Emil de Bukeler, koji je na funkciji bio od 1900. do smrti 1922.[11] Holanđanin Hajn Verburgen bio je na funkciji od 1991. do 2005. godine,[12] nakon čega je dobio zvanje počasnog predsjednika.[13] Naslijedio ga je Irac Pet Mekejd, koji je na funkciji bio do 2013. godine.[14] U petak, 27. septembra 2013, na izborima za predsjednika, Mekejd i Brajan Kukson bili su jedini kandidati; izbori su održani na kongresu u Firenci. Kukson je pobijedio sa 24 glasa, dok je Mekejd dobio 18 glasova. Mekejd je odlučio da ne pokrene pravnu tužbu, zbog toga što su glasovi došli od strane ruskih članova borda, koji su htjeli da maknu Mekejda..[15]

Brajan Kukson je na čelu unije proveo samo jedan mandat, od septembra 2013.[16] do septembra 2017. godine, kada je na izborima izgubio od Francuza Davida Lapartjena, koji je pobijedio sa 37 glasova, prema 8 glasova koliko je dobio Kukson.[17]

Emil de Bekeler, prvi predsjednik UCI-ja
Predsjednici[18]
# Ime Država Period
1. Emil de Bekeler  Belgija 1900–1922
2. Leon Breton  Francuska 1922–1936
3. Maks Burgi   Švajcarska 1936–1939
4. Alban Kolignon  Belgija 1939–1947
5. Akil Žonar  Francuska 1947–1958
6. Adrijano Rodoni  Italija 1958–1981
7. Luis Puig  Španija 1981–1990
8. Hajn Verbrugen  Holandija 1991–2005
9. Pet Mekejd  Irska 2005–2013
10. Brajan Kukson  Ujedinjeno Kraljevstvo 2013–2017
11. David Lapartjen  Francuska 2017–

Kontroverze[uredi | uredi izvor]

Upotreba kaciga u drumskom biciklizmu[uredi | uredi izvor]

Cijelu deceniju profesionalni drumski biciklisti odbijali su da nose kaciga. Prvi ozbiljniji pokušaj UCI-ja da uvede kacige bio je na Pariz—Nici 1991, zbog čega su vozači protestovali i UCI je odustao od ideje.[19]

Nakon smrti Andreja Kivileva na Pariz—Nici 2003. godine, UCI je objavio nova pravila 5. maja 2003,[20] koja su počela da se primjenjuju od Điro d’Italije 2003. Pravila uspostavljena 2003 dozvoljavala su skidanje kacige na poslednjem usponu na etapi, ako je dug minimum 5 km.[21] Pravila su kasnije promijenjena i upotreba kaciga postala je obavezna svo vrijeme tokom trke.

Mito i doping[uredi | uredi izvor]

Sjedište Svjetske biciklističke unije u Eglu.

UCI je optužen za primanje mita tokom 1990-ih, da uvede kerin, biciklističku trku na pisti, na Olimpijske igre. U istrazi koju je sprovodio BBC, tvrdi se da je UCI primio oko 3 miliona dolara iz japanskih izvora da doda trku u program Olimpijskih igara, što je UCI porekao.[22]

Kada je Flojd Landis priznao da je koristio doping tokom karijere, 2010. godine, optužio je UCI da su primili mito od Lensa Armstronga, da prikriju pozitivan uzorak na EPO tokom Tur de Svis trke 2001.[23]

U diskusiji oko dopinga 2012. godine, predsjednik UCI-ja — Pet Mekejd, izjavio je da je biciklizam prvi sport koji je uveo testiranje na EPO (doping krvlju).[24]

U novembru 2013, kompanija AIC je tužila Armstronga, tražila je nazad 3 miliona dolara, koliko je platila bonusa Armstrongu za osvajanje Tur de Fransa u periodu od 1999. do 2001. Suma za koju je Armstrong tužen nije objavljena, tužba je podnesena dan prije zakazanog svjedočenja Armstronga pod zakletvom. U zakletvi, Armstrong je istakao da nije platio ili nudio da plati nekome da prikriva njegov ili doping drugih vozača. Ipak, Armstrong je u nekim prilikama obezbijedio beneficije ili je pomogao mnogim ljudima i institucijama, od kojih su neke bile upoznate ili su sumnjale da Armstrong koristi droge za poboljšanje performansi i zabranjena sredstva.[25][26]

Doping i tužbe za klevetu[uredi | uredi izvor]

UCI je tužio ili je prijetio da će tužiti nekoliko biciklista, novinara i pisaca, zbog kleveta i narušavanja ugleda, nakon što su ovi optužili UCI za korupciju i druge metode povezane sa dopingom.[27] Mnogi slučajevi, ali ne svi, održani su u Ist Vedou, sudu u Veveu u Švajcarskoj.[28]

Godine 2002, UCI je tužio jednog od ljudi iz biciklističkog tima Festina — Vilija Vuea, zbog tvrdnji u svojoj knjizi Lomeći lanac.[29] Vue je knjige objavio nakon velikog doping skandala — afera Festina, kada se cijeli tim Festine sistematski dopingovao, zbog čega su izbačeni sa Tur de Fransa 1998; [30] Rišar Virenk je Tur napustio u suzama.[31] UCI je slučaj dobio 2004. godine,[32] dok je 2006 žalba Vuea odbijena.[32] Vue je iznio i nekoliko tvrdnji povezanih sa doping slučajem Lorana Brošana na Svjetskom prvenstvu 1997.[33]

Godine 2006, UCI je kontaktirao Grega Lemonda, nakon što je ovaj u intervjuu za francuskiLekip govorio o Izvještaju Vrihman, koji se bavio antidoping uzorcima Lensa Armstronga sa Tur de Fransa 1999. i operaciji Puerto, velikom doping skandalu 2006, prilikom čega je nazvao UCI korumpiranim.[27] UCI je Lemondu prijetio tužbom, ali je sud u Švajcarskoj to odbio jer nije nadležan za Lemonda.[27]

Godine 2008, Hejn Verbrugen je podnio tužbu protiv prvog čovjeka Svjetske antidoping agencije, Dika Paunda, zbog svojih negativnih komentara o UCI-ju i dopingu.[34] Ročišta su održana iz više djelova 2009. godine. Na kraju su postigli dogovor o prekidu tužbe, dok je Paund izjavio da UCI radi sve što je u njihovoj moći da iskorijeni varanje u biciklizmu.[35]

Godine 2011, UCI je tužio Flojda Landisa sudu u Švajcarskoj, nakon što je Landis optužio UCI za nekoliko nedjela, uključujući i navodno prikrivanje dopinga Lensa Armstronga na Tur de Svis trci 2001; naredne godine, sud je presudio u korist Svjetske biciklističke unije.[36]

Godine 2012, tadašnji predsjednik UCI-ja Pet Mekejd, bivši predsjednik — Hejn Verbrugen, kao i UCI, tužili su novinara Pola Kimaža za klevete. Kimaž je bivši biciklista, koji se bavio dipingom u sportu, o čemu je napisao i knjigu. U člancima koje je napisao za Sandej tajms i Lekip, Kimaž je govorio o dopingu i Svjetskoj biciklističkoj uniji; sve tri strane su tražile po 8.000 franaka odštete.[37] Greg Lemond,[38] Dejvid Valš i drugi, osnovali su fond za prikupljanje sredstava za odbranu Kimaža.[39][40][41]

Dopuštanje kršenja međunarodnog prava[uredi | uredi izvor]

Uz odobrenje Svjetske biciklističke unije, održava je Slobodna daunhil trka na Krimu, u maju 2015. godine.[42] Krim je međunarodna teritorija u Ukrajini, koja je aneksirana od strane Rusije u martu 2014.[43] Po zvaničnom nadgledanju međunarodnih takmičenja sa ruskom licencom na ukrajinskom poluostrvu, UCI je prvo međunarodno sportsko tijelo koje je osporilo teritorijalni integritet Ukrajine. Zbog posljedica tog sportskog skandala i ugrožavanja međunarodnog prava[44] UCI je pregovarao sa biciklističkim savezom Ukrajine i u novembru 2015. godine, objavljeno je da je trka zvanično uklonjena iz kalendara Svjetske biciklističke unije.[45]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g The Bicycle, 16 September 1942, p6
  2. ^ Hirsch, Donald; Kett, Joseph F.; Trefil, James S. (2002). The New Dictionary of Cultural Literacy. Houghton Mifflin Harcourt. str. 316. ISBN 978-0-618-22647-4. 
  3. ^ Satyendra, Kush (2003). Encyclopaedic dictionary of political science. Sarup & Sons. str. 65. ISBN 978-81-7890-071-1. 
  4. ^ „The World Cycling Centre”. Union Cycliste Internationale. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  5. ^ „UCI's World Cycling Centre celebrates 10th anniversary”. Cyclingnews.com. Immediate Media Company. 21. 5. 2012. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  6. ^ Weislo, Laura (28. 9. 2007). „ProTour Heads Down Under”. Cyclingnews.com. Immediate Media Company. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  7. ^ „Gaudry Q&A: Reflecting on the UCI vote with its first female vice president”. VeloNews.com. 2. 10. 2013. Arhivirano iz originala 03. 03. 2016. g. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  8. ^ The Bicycle, 16 September 1942, p7
  9. ^ H Weidner (15. 1. 2006). „Championships” (PDF). Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  10. ^ „UCI Road World Championships – The magical rainbow jersey”. Union Cycliste Internationale (UCI). 9. 9. 2015. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  11. ^ „Cycling and Olympism” (PDF). la84foundation.org. Arhivirano iz originala (PDF) 08. 12. 2010. g. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  12. ^ „Hein Verbruggen (1941)” (na jeziku: holandski). NOC NCF. Arhivirano iz originala 28. 04. 2019. g. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  13. ^ „UCI honorary president Hein Verbruggen rejects 'misleading' article that he defended Lance Armstrong”. telegraph.co.uk. 18. 10. 2012. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  14. ^ „Pat McQuaid loses presidency of world cycling union”. Irish Time Online. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  15. ^ „Pat McQuaid defeated in cycling's presidential election”. theguardian.com. 27. 9. 2013. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  16. ^ „Brian Cookson elected as UCI president”. BBC Sport. Pristupljeno 27. 9. 2013. 
  17. ^ Benson, Daniel (21. 9. 2017). „David Lappartient elected UCI President”. cyclingnews.com. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  18. ^ „UCI Presidents”. uci.ch. Arhivirano iz originala 13. 6. 2011. g. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  19. ^ „Death of cyclist Andrei Kivilev: declaration by the International Cycling Union”. uci.ch. Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  20. ^ „Mandatory wear of helmets for the elite category” (Saopštenje). Union Cycliste Internationale. 2. 5. 2003. Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  21. ^ „Article 1.3.031” (PDF). Union Cycliste Internationale. 2. 5. 2003. Arhivirano iz originala (PDF) 26. 06. 2016. g. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  22. ^ McGrath, Matt (27. 7. 2008). „Cycling cash linked to Olympics”. bbc.co.uk. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  23. ^ Johnson, Greg (20. 5. 2010). „Landis confesses to doping, implicates Armstrong and Bruyneel”. Cyclingnews.com. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  24. ^ Weislo, Laura (26. 7. 2012). „McQuaid disavows UCI responsibility in Armstrong case”. Cyclingnews.com. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  25. ^ Schrotenboer, Brent (10. 4. 2014). „Lance Armstrong named names under oath”. USA Today. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  26. ^ „Lance Armstrong Reveals Names in Lawsuit”. New York Times. 10. 4. 2014. Pristupljeno 24. 7. 2018. 
  27. ^ a b v Benson, Daniel; Westemeyer, Susan (4. 10. 2012). „UCI's failure to silence LeMond”. cyclingnews.com. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  28. ^ Benson, Daniel (28. 9. 2012). „Vaughters defends Kimmage ahead of UCI case”. cyclingnews.com. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  29. ^ „UCI wants damages from Voet”. autobus.cyclingnews.com. 25. 10. 2000. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  30. ^ „A bleak future for Virenque”. bbc.co.uk. 23. 9. 2006. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  31. ^ „Stage 7 Brief”. autobus.cyclingnews.com. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  32. ^ a b Tan, Anthony (20. 5. 2006). „UCI wins legal battle against Voet”. cyclingnews.com. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  33. ^ Coyle and Hamilton 2012, str. 94.
  34. ^ „Cycling boss reignites doping row”. bbc.co.uk. 23. 9. 2006. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  35. ^ Pelkey, Charles (17. 12. 2009). „Verbruggen, Pound end lawsuit”. velonews.com. Arhivirano iz originala 14. 11. 2016. g. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  36. ^ „Swiss court finds in UCI's favour in Landis defamation case”. cyclingnews.com. 4. 10. 2012. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  37. ^ „Cycling chiefs spin the wheels of justice”. independent.ie. 4. 10. 2012. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  38. ^ „Sport Saturday Greg LeMond interview”. media.newstalk.ie. 6. 10. 2012. Arhivirano iz originala 9. 10. 2012. g. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  39. ^ „UCI provides clarification regarding its case against Kimmage”. cyclingnews.com. 2. 10. 2012. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  40. ^ Benson, Daniel (23. 9. 2012). „Kimmage humbled by defense fund support”. cyclingnews.com. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  41. ^ „Kimmage receives UCI subpoena”. cyclingnews.com. 20. 9. 2012. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  42. ^ „Poslezavtra v Krыmu startuet mirovaя gonka FreeRate DH”. ru24news.ru. 19. 5. 2015. Arhivirano iz originala 25. 9. 2015. g. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  43. ^ „Merkelova: Rusija anektirala Krim”. b92.net. 11. 3. 2014. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  44. ^ Trubetskoy, Denis (23. 9. 2015). „Radrennen auf der Krim. Stille Annexion”. faz.net. Pristupljeno 26. 7. 2018. 
  45. ^ „Russia was not given to “Annex” the Yalta race”. allsportsbook.ru. 12. 11. 2015. Arhivirano iz originala 08. 12. 2015. g. Pristupljeno 26. 7. 2018. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Svjetska biciklistička unija na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Свјетска_бициклистичка_унија&oldid=24237697”