Filaret Denisenko

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Patrijarh ukrajinski Filaret
(Denisenko)
Patrijarh Kijevski i sve Rusije-Ukrajine
Lični podaci
Datum rođenja(1929-01-23)23. januar 1929.
Mesto rođenjaBlagodatnoe, Donjecka oblast,  SSSR
Patrijarh Kijevski i sve Rusije-Ukrajine
Redosled3.
Godine1995—danas.
PrethodnikVladimir Romanjuk
Svjatejši i blaženi, Filaret, arhiepiskop i mitropolit Kijeva, majke Ruskih i Galickih gradova, svještenoanhimandrit Sveto-Uspenjskih Kijevsko-Pečerske i Počajevske Lavre

Filaret (svetovno Mihail Denisenko; Blagodatnoe kod Amvrosijivke, Donjecka oblast, 23. januar 1929) poglavar je nekanonskog Kijevskog patrijarhata, na čijem se čelu nalazio od 1995. do 2018. godine, a zatim ponovo od sredine 2019. godine do danas.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Na funkciji mitropolita kijevskog bio je od 1960. do 1992, kada je lišen čina (anatemisan) i predat prokletstvu od strane Ruske pravoslavne crkve.

Dana 9. jula 1990. godine, u episkopiji Ukrajinske pravoslavne crkve, jednoglasno je izabran za poglavara. Istovremeno, ukrajinski episkopat podnio je zahtev za autonomiju Pravoslavne crkve u Ukrajini. Sveti Arhijerejski Sinod Ruske pravoslavne crkve od 25. do 27. oktobra 1990. godine pretvorio je Ukrajinski egzarhat u Ukrajinsku pravoslavnu crkvu i dodjelio joj nezavisnost i široku autonomiju upravljanja. Poglavar Ukrajinske pravoslavne crkve primio je titulu "Mitropolit Kijeva i sve Ukrajine"; unutar ove crkve naslovljen je kao "Blažnjejši". U tekstu Patrijarhške povelje od 27. oktobra 1990. uključuje se blagoslov Filaretu da bude vrhovni poglavar Ukrajinske pravoslavne crkve.

Od 1995. vrhovni je poglavar Ukrajinske pravoslavne crkve Kijevskog patrijarhata.

Ušao je u evharistijsku zajednicu sa bugarskim "alternativnim sinodom", Crnogorskom pravoslavnom crkvom i Makedonskom pravoslavnom crkvom, a sa mitropolitom Mihailom (Mirašem Dedeićem) je bogoslužio u više navrata u Kijevu, te prilikom posjete Crnoj Gori i Cetinju.

Tokom događaja od decembra 2013. do januara 2014, on je više puta izrazio podršku za Evromajdan . Tokom krimske krize 2014, on je oštro kritikovao Vladimira Putina, upoređujući njegove akcije sa djelovanjem Adolfa Hitlera.

Odlukom Svetog sinoda Vaseljenske patrijaršije od 11. oktobra 2018. vraćen je u crkveno opštenje i sa njega i Makarija Maletiča (poglavara Ukrajinske autokefalne pravoslavne crkve) skinuta je anatema.

Prilikom ujedinjenja UPC-KP sa Ukrajinskom autokefalnom pravoslavnom crkvom u jesen 2018. godine, odlučeno je da se Filaretu Denisenku, kao dotadašnjem poglavaru UPC-KP, ostavi naslov počasnog patrijarha kijevskog, a mitropolit Epifanije Dumenko se kao novi poglavar objedinjene Pravoslavne crkve Ukrajine obavezao da će se u svim ključnim pitanjima iz oblasti unutrašnje crkvene uprave konsultovati sa Filaretom. Međutim, već tokom proleća 2019. godine, između Epifanija i Filareta došlo je do niza sporova oko raznih pitanja koja su se odnosila na uređenje unutrašnje crkvene uprave i promenu statusa dotadašnjih eparhija u dijaspori. Usled produbljivanja krize, u junu iste godine izbio je unutrašnji raskol, nakon čega je struja oko Filareta Denisenka izvršila obnavljanje Kijevskog patrijarhata, čime je označen početak brojnih sporova koji se između dve organizacije vode ne samo oko crkvenih pitanja, već i oko imovinskih i drugih prava.[1][2][3][4]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „SPC (2019): „Patrijarh“ Filaret se protivi propisu Tomosa”. Arhivirano iz originala 20. 11. 2019. g. Pristupljeno 27. 10. 2019. 
  2. ^ „SPC (2019): Velikodostojnik Carigrada s „patrijarhom“ Filaretom”. Arhivirano iz originala 27. 05. 2019. g. Pristupljeno 27. 10. 2019. 
  3. ^ „SPC (2019): Filaret obnovio Kijevsku Patrijaršiju”. Arhivirano iz originala 09. 08. 2021. g. Pristupljeno 27. 10. 2019. 
  4. ^ „SPC (2019): „Patrijarh“ Filaret pozvao na prosteste protiv mitropolita Epifanija”. Arhivirano iz originala 12. 08. 2019. g. Pristupljeno 27. 10. 2019. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Malьcev, Vladislav Aleksandrovič. Kievskiй patriarhat-2: perezagruzka // NG-Religii. — 17.06.2015.
  • Ukraїnsьka pravoslavna cerkva — Kiїvsьkiй patrіarhat». Kiїv: Vidavničiй vіddіl UPC KP, 2011, str. 5—89. (юbileйnoe illюstrirovannoe izdanie, posvящёnnoe 50-letiю arhiereйskoй hirotonii Filareta)

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Filaret Denisenko na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Филарет_Денисенко&oldid=27035569”