Filota Fila

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Filota Fila
Datum rođenja1914.
Mesto rođenjaBitolj, Kraljevina Srbija
Datum smrti1983.
Mesto smrtiBitolj, SFR Jugoslavija
ObrazovanjePravni fakultet Univerziteta u Beogradu
Zanimanjeadvokat
SuprugaEli Sapundžić
DecaToma Fila
RoditeljiToma Fila
Atina Ana (rođ. Psariku)
RodbinaAntigona (sestra)
Fanica (sestra)
Kosta (brat)

Filota Fila (Bitolj, 1914 − Beograd, 1983) bio je jugoslovenski i srpski advokat, cincarskog porekla.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Filota Fila je rođen 1914. godine u cincarskoj porodici u Bitolju. Njegov otac Toma je zajedno sa bratom držao kujundžijsku radnju. Majka Atina Ana Psariku je poticala iz bogate bitoljske porodice.[1] Imali su četvoro dece: Antigonu, Fanicu, Kostu i Filotu.

Filota je završio grčku osnovnu školu i srpsku gimnaziju. Upisao je Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu, pošto je to bio jedini fakultet na kojem su studije bile besplatne, što je bilo značajno budući da je mlad ostao bez oca i stabilnih prihoda. Na studijama se upoznao sa Milovanom Đilasom i Lazarom Koliševskim, budućim visokim funkcionerima Komunističke partije Jugoslavije, od kojih je usvojio komunističke ideje. Diplomirao je 1937. godine, a 1939. godine je položio advokatski ispit.

Radio je u advokatskoj kancelariji Popović koja se nalazila u hotelu Moskva. Oženio se sa Elom, kćerkom beogradskog trgovca Nikole Sapundžića, 1940. godine. Potom je radio kao sudijski pripravnik u Resenu, Debru i rodnom Bitolju, gde mu se 29. jula 1941. godine rodio sin, kome su dali ime Toma, po dedi.[2] Iz Bitolja su ga proterale bugarske okupacione vlasti na početku Drugog svetskog rata.

Postao je sudijski pripravnik u Umci i kasnije advokatski pripravnik kod advokata Zdravka Isailovića iz Beograda. Porodicu je izmestio u Negotin, da bi se krajem prve ratne godine povezao sa partizanskim ilegalcima u Beogradu. Uhapšen je 1943. godine i ispitivan u Palati Ratnički dom, gde je bio zatvor Gestapoa. Prethodno je uhapšen partizanski kurir sa naredbom da se Fila prebaci u Kosmajski partizanski odred, što je dovelo i do njegovog hapšenja. Ubrzo je prebačen na Banjički logor i potom transportovan u koncentracioni logor Mauthauzen-Gusen.[3] Po oslobođenju je sa ostalim logorašima peške otišao za Beč. Tamo je ustanovljeno da boluje od tuberkuloze i da ima svega 40 kilograma.

Kada se vratio u Jugoslaviju, njegov drug sa studija Lazar Koliševski, predsednik Vlade Narodne Republike Makedonije, imenovao ga je za šefa policije za južnu Makedoniju. Ubrzo je napustio tu funkciju i otvorio advokatsku kancelariju u Bitolju, septembra 1945. godine. Branio je svoju tetku Olimpiju koja je pokušala da ilegalno prebegne u Grčku i na tom suđenju je izjavio da: „ne mogu nepismeni ljudi da vode državu”. Njegova tetka je streljana, a Filota je osuđen na zatvorsku kaznu i gubitak političkih i građanskih prava 1946. godine.[4] Kratko je tokom 1947. godine bio predsednik Arbitražnog suda u Bitolju.[2]

Po odsluženoj kazni se preselio sa porodicom u Beograd. Otvorio je advokatsku kancelariju u Grockoj, koja je tada imala i sud. Postao je jedan od najpoznatijih advokata u Jugoslaviji, a ubrzo je sa njim počeo da radi i njegov sin Toma Fila.

Filota je bio veliki protivnik smrtne kazne. Napisao je knjigu „Branio sam na smrt osuđene” 1970. godine, kao i knjigu „Istina o Šefki”, koja se bavi Šefkom Hodžić iz Jusića kod Zvornika, njegovim najpoznatijim klijentom. Svoju najpoznatiju knjigu „Protiv smrtne kazne” je objavio 1980. godine, o svom trošku.

Umro je 1983. godine u Beogradu.

Dela[uredi | uredi izvor]

  • Branio sam na smrt osuđene, Prosveta, Beograd 1970.
  • Istina o Šefki, Grafika-pres, Beograd.
  • Protiv smrtne kazne, Beograd 1980.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Fila, Toma (2017). Završna reč (Drugo izd.). Beograd: Vukotić media. str. 15—16. ISBN 978-86-89613-64-3. 
  2. ^ a b „Filota Fila 1914-1983”. Arhivirano iz originala 12. okt 2022. g. Pristupljeno 1. septembar 2020.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |archive-date= (pomoć)
  3. ^ „Biografija Filote File”. 
  4. ^ Fila, Toma (2017). Završna reč (Drugo izd.). Beograd: Vukotić media. str. 27. ISBN 978-86-89613-64-3. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Филота_Фила&oldid=27683153”