Anemija
| Anemija | |
|---|---|
 | |
| Ljudska krvi u slučaju anemije uzrokovane deficijencijom gvožđa | |
| Klasifikacija i spoljašnji resursi | |
| Specijalnost | Hematologija |
| MKB-10 | D50-D64 |
| MKB-9-CM | 280-285 |
| DiseasesDB | 663 |
| MedlinePlus | 000560 |
| eMedicine | med/132 emerg/808 emerg/734 |
| MeSH | D000740 |
Anemija ili malokrvnost je stanje koje se razvija zbog nedostataka crvenih krvnih zrnaca ili hemoglobina u krvi.[1] Ovo oboljenje može da ima veoma ozbiljan uticaj na život obolelih osoba i da dovede u najtežim oblicima do smrti.
Uticaji na telo[uredi | uredi izvor]
Krv se sastoji od 3 tipa ćelija (crvenih krvnih zrnaca, belih krvnih zrnaca i krvnih pločica) koje cirkulišu krvotokom. Eritrociti sadrže protein hemoglobin koji prenosi kiseonik iz pluća do svih ćelija u organizmu. Anemija je stanje nedostatka crvenih krvnih zrnaca. U tom slučaju, mali broj eritrocita (crvenih krvnih zrnaca) sadrži manje hemoglobina, zbog čega je dostava kiseonika organima kao što su mozak, srce i mišići smanjena i samim tim ćelije dobijaju manje hranjivih materija. Na taj način anemične osobe osećaju mentalnu i fizičku slabost. Kada je broj eritrocita smanjen, srce radi brže u pokušaju da većim proticanjem krvi nadoknadi manjak kiseonika u krvi siromašnoj eritrocitima.
Uzroci[uredi | uredi izvor]
Mogući uzroci anemije su:[1]
- Gubitak krvi
- Brojna oboljenja bubrega, zglobova, krvotvornih organa ...
- Neželjena dejstava lekova
- Neodgovarajuća ishrana i nedostaci vitamina i gvožđa.
Simptomi[uredi | uredi izvor]
Zbog manjka crvenih krvnih zrnaca, smanjeno je dopremanje kiseonika do svih ćelija u organizam i samim tim dolazi do ispoljavanja različitih simptoma. Ako je anemija blagog stepena, ne moraju da se ispolje znaci i simptomi bolesti. Ukoliko je anemija hroničnog tipa ( traje duže vreme ), telo može da se prilagodi novonastaloj situaciji i da kompenzuje promene. U ovom slučaju simptomi mogu da se pojave tek kad anemija postane težeg stepena.
Ona pogoršava tegobe koje stvaraju i druge bolesti ukoliko se međusobno udruži pa pospanost, slabost, malaksalost i drugi pokazatelji postaju veoma izraženi.[2]
Pokazatelji anemije mogu biti sledeći:
- Umor - pospanost
- Slabost - brzo zamaranje
- Vrtoglavica i nesigurnost
- Bledilo kože i sluznice usana, desni, konjunktiva, noktiju i dlanova
- Ubrzan srčani rad - tahikardija
- Osećaj hladnoće naročito ekstremiteta - ruku i nogu
- Bledilo
Teška anemija može da uključi i
- Bolove u grudima, anginu
- Vrtoglavice i nesvestice
Kako se simptomi lako mogu zameniti simptomima koji se javljaju i kod drugih oboljenjima važno je pregledati se kod lekara posebno ukoliko postoji osećaj neprestanog zamora i drugih navedenih tegoba.
Dijagnostika[uredi | uredi izvor]
Lekari utvrđuju postojanje anemije kroz razgovor sa pacijentom o njegovim tegobama, pregledom obolelog i izradom krvne slike.[3] Krvna slika se danas radi pomoću aparata koji daju informaciju broju eritrocita (RBC) leukocita (WBC) i trombocita (PLT). Na rezultatu krvne slike se često nalazi broj, veličina, oblik i opis još nekih fizičkih karakteristika ćelija krvi. RBC predstavlja broj eritrocita i predstavlja skraćenicu iz engleskog "red blood cells". Hemoglobin označen skraćenicom Hb, se nalazi u eritrocitima i učestvuje u prenosu kiseonika. Hematokrit ili Hct, je procenat uobličenih elemenata u krvotoku. Normalne vrednosti hemoglobina se kreću od u rasponu od 120 do 160 grama po litru za odrasle žene i 130 do 180 grama po litru za odrasle zdrave muškarce. Anemijom se smatra stanje kada nivoi hemoglobina i hematokrita padnu ispod normalnih vrednosti zbog čega se javlja poremećaj funkcije organa i sistema sa napred navedenim simptomima.
Lečenje[uredi | uredi izvor]
Lečenje anemije zavisi od težine i uzroka nastanka anemije. Ako je anemija blagog stepena, bez pratećih tegoba ili sa blagim simptomima, doktor će sprovesti dijagnostiku u okviru primarne zdravstvene ustanove. Ukoliko se pronađe uzrok, krenuće se sa odgovarajućom terapijom. Npr. ako je anemija blaga i povezana sa niskim nivoom gvožđa u krvi, onda će se u terapiju uključiti suplementi gvožđa i sprovesti detaljnija ispitivanja da se utvrdi kako je do toga i došlo na prvom mestu.
Sa druge strane ako je anemija povezana sa naglim gubitkom krvi kao posledicom povrede, hospitalizacija i transfuzija krvi su optimalna terapija da otklone tegobe i nadoknade izgubljenu krv.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 52. ISBN 86-331-2075-5.
- ^ eMedicineHealth > anemia article Author: Saimak T. Nabili, MD, MPH. Editor: Melissa Conrad Stöppler, MD. Last Editorial Review: 12/9/2008. Retrieved on 4 April 2009
- ^ „eMedicine – Anemia, Chronic : Article by Fredrick M Abrahamian, DO, FACEP”. Emedicine.com. 7. 12. 2009. Pristupljeno 24. 8. 2010.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Članak je velikim delom preuzet sa sajta www.stetoskop.info uz dozvolu koju možete videti ovde.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Anemija na sajtu www.stetoskop.info (jezik: srpski)
- www.anaemiaworld.com (jezik: engleski)
- National Anemia Action Council (USA)
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
