Надувана риба
Надувана риба | |
---|---|
![]() | |
Белопега надувана риба (Arothron hispidus) | |
Научна класификација ![]() | |
Царство: | Animalia |
Тип: | Chordata |
Класа: | Actinopterygii |
Ред: | Tetraodontiformes |
Породица: | Tetraodontidae Bonaparte, 1832 |
Родови | |
Види текст |
Надуване рибе, надуваче или четворозупке (лат. Tetraodontidae) су породица морских и приобалних риба реда Tetraodontiformes. Научни назив (Tetraodontidae), потиче од четири велика зуба спојена у две „плоче“ које ова риба користи како би разорила свој плен; шкољке ракова и мекушце. Такође има способност да се „надува“, увећавајући своје тело и избацујући притом бодље (скривене у ненадувеном стању).
Постоји најмање 189 врста надуване рибе сврстаних у 29 родова. Најразличитији примерци могу се најчешће наћи у тропским, а ређе у умереним зонама; док их у хладним пределима уопште нема. Највише их има у Југоисточној Азији (25 врста), Јужној Африци (3 врсте) и Јужној Америци (1 врста). Малог су раста, мада неке врсте могу да достигну дужину и до 100 cm.
Ове рибе се сматрају једним од најотровнијих кичмењака на свету, одмах после златне отровне жабе. Неки органи попут јетре, јајника и коже, могу бити веома токсични уколико се поједу. Међутим, у Јапану, месо неких врста сматра се правим специјалитетом (Фугу - 河豚). Месо других врста које нису отровне, као што је северна надувача (Sphoeroides maculatus), присутна у Заливу Чесапик,[1] сматрају се деликатесом у другим земљама.[2]
Родови[уреди | уреди извор]
Породица надувача (Tetraodontidae) садржи око 200 врста смештених у 29 родова:[3][4]
- Amblyrhynchotes Troschel, 1856
- Arothron Müller, 1841
- Auriglobus Kottelat, 1999
- Canthigaster Swainson, 1839
- Carinotetraodon Benl, 1957
- Chelonodon Müller, 1841
- Chonerhinos Bleeker, 1854
- Colomesus Gill, 1884
- Contusus Whitley, 1947
- Dichotomyctere Duméril, 1855
- Ephippion Bibron, 1855
- Feroxodon Su, Hardy et Tyler, 1986
- Guentheridia Gilbert et Starks, 1904
- Javichthys Hardy, 1985
- Leiodon Swainson, 1839
- Lagocephalus Swainson, 1839
- Marilyna Hardy, 1982
- Monotrete Bibron, 1855
- Omegaphora Whitley, 1934
- Pelagocephalus Tyler & Paxton, 1979
- Polyspina Hardy, 1983
- Pao Kottelat, 2013
- Reicheltia Hardy, 1982
- Sphoeroides Anonymous, 1798
- Takifugu Abe, 1949
- Tetractenos Hardy, 1983
- Tetraodon Linnaeus, 1758
- Torquigener Whitley, 1930
- Tylerius Hardy, 1984
Врсте[уреди | уреди извор]
- [Arothron caeruleopunctatus]] Matsuura, 1994
- [Arothron carduus]] (Cantor, 1849)
- [Arothron diadematus]] (Rüppell, 1829)
- [Arothron firmamentum]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Arothron hispidus]] (Linnaeus, 1758)
- [Arothron immaculatus]] (Bloch & Schneider, 1801)
- [Arothron inconditus]] Smith, 1958
- [Arothron manilensis]] (Marion de Procé, 1822)
- [Arothron mappa]] (Lesson, 1831)
- [Arothron meleagris]] (Anonymous, 1798)
- [Arothron multilineatus]] Matsuura, 2016
- [Arothron nigropunctatus]] (Bloch & Schneider, 1801)
- [Arothron reticularis]] (Bloch & Schneider, 1801)
- [Arothron stellatus]] (Anonymous, 1798)
- [Auriglobus amabilis]] (Roberts, 1982)
- [Auriglobus modestus]] (Bleeker, 1850)
- [Auriglobus nefastus]] (Roberts, 1982)
- [Auriglobus remotus]] (Roberts, 1982)
- [Auriglobus silus]] (Roberts, 1982)
- [Canthigaster amboinensis]] (Bleeker, 1864)
- [Canthigaster axiologus]] Whitley, 1931
- [Canthigaster bennetti]] (Bleeker, 1854)
- [Canthigaster callisterna]] (Ogilby, 1889)
- [Canthigaster capistrata]] (Lowe, 1839)
- [Canthigaster compressa]] (Marion de Procé, 1822)
- [Canthigaster coronata]] (Vaillant & Sauvage, 1875)
- [Canthigaster criobe]] Williams, Delrieu-Trottin & Planes, 2012
- [Canthigaster cyanetron]] Randall & Cea-Egaña, 1989
- [Canthigaster cyanospilota]] Randall, Williams & Rocha, 2008
- [Canthigaster epilampra]] (Jenkins, 1903)
- [Canthigaster figueiredoi]] Moura & Castro, 2002
- [Canthigaster flavoreticulata]] Matsuura, 1986
- [Canthigaster inframacula]] Allen & Randall, 1977
- [Canthigaster investigatoris]] (Annandale & Jenkins, 1910)
- [Canthigaster jactator]] (Jenkins, 1901)
- [Canthigaster jamestyleri]] Moura & Castro, 2002
- [Canthigaster janthinoptera]] (Bleeker, 1855)
- [Canthigaster leoparda]] Lubbock & Allen, 1979
- [Canthigaster margaritata]] (Rüppell, 1829)
- [Canthigaster marquesensis]] Allen & Randall, 1977
- [Canthigaster natalensis]] (Günther, 1870)
- [Canthigaster ocellicincta]] Allen & Randall, 1977
- [Canthigaster papua]] (Bleeker, 1848)
- [Canthigaster petersii]] (Bianconi, 1854)
- [Canthigaster punctata]] Matsuura, 1992
- [Canthigaster punctatissima]] (Günther, 1870)
- [Canthigaster pygmaea]] Allen & Randall, 1977
- [Canthigaster rapaensis]] Allen & Randall, 1977
- [Canthigaster rivulata]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Canthigaster rostrata]] (Bloch, 1786)
- [Canthigaster sanctaehelenae]] (Günther, 1870)
- [Canthigaster smithae]] Allen & Randall, 1977
- [Canthigaster solandri]] (Richardson, 1845)
- [Canthigaster supramacula]] Moura & Castro, 2002
- [Canthigaster tyleri]] Allen & Randall, 1977
- [Canthigaster valentini]] (Bleeker, 1853)
- [Carinotetraodon borneensis]] (Regan, 1903)
- [Carinotetraodon imitator]] Britz & Kottelat, 1999
- [Carinotetraodon irrubesco]] Tan, 1999
- [Carinotetraodon lorteti]] (Tirant, 1885)
- [Carinotetraodon salivator]] Lim & Kottelat, 1995
- [Carinotetraodon travancoricus]] (Hora & Nair, 1941)
- [Chelonodontops laticeps]] (Smith, 1948)
- [Chelonodontops patoca]] (Hamilton, 1822)
- [Chonerhinos naritus]] (Richardson, 1848)
- [Colomesus asellus]] (Müller & Troschel, 1849)
- [Colomesus psittacus]] (Bloch & Schneider, 1801)
- [Colomesus tocantinensis]] Amaral, Brito, Silva & Carvalho, 2013
- [Contusus brevicaudus]] Hardy, 1981
- [Contusus richei]] (Fréminville, 1813)
- [Dichotomyctere erythrotaenia]] (Bleeker, 1853)
- [Dichotomyctere fluviatilis]] (Hamilton, 1822)
- [Dichotomyctere kretamensis]] (Inger, 1953)
- [Dichotomyctere nigroviridis]] (Marion de Procé, 1822)
- [Dichotomyctere ocellatus]] (Steindachner, 1870)
- [Dichotomyctere sabahensis]] (Dekkers, 1975)
- [Ephippion guttifer]] (Bennett, 1831)
- [Feroxodon multistriatus]] (Richardson, 1854)
- [Geneion honckenii]] (Bloch, 1785)
- [Guentheridia formosa]] (Günther, 1870)
- [Javichthys kailolae]] Hardy, 1985
- [Lagocephalus cheesemanii]] (Clarke, 1897)
- [Lagocephalus gloveri]] Abe & Tabeta, 1983
- [Lagocephalus guentheri]] Miranda Ribeiro, 1915
- [Lagocephalus inermis]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Lagocephalus laevigatus]] (Linnaeus, 1766)
- [Lagocephalus lagocephalus]] (Linnaeus, 1758)
- [Lagocephalus lunaris]] (Bloch & Schneider, 1801)
- [Lagocephalus sceleratus]] (Gmelin, 1789)
- [Lagocephalus spadiceus]] (Richardson, 1845)
- [Lagocephalus suezensis]] Clark & Gohar, 1953
- [Leiodon cutcutia]] (Hamilton, 1822)
- [Leiodon dapsilis]] (Whitley, 1943)
- [Leiodon pleurospilus]] (Regan, 1919)
- [Marilyna darwinii]] (Castelnau, 1873)
- [Marilyna meraukensis]] (de Beaufort, 1955)
- [Marilyna pleurosticta]] (Günther, 1872)
- [Omegophora armilla]] (Waite & McCulloch, 1915)
- [Omegophora cyanopunctata]] Hardy & Hutchins, 1981
- [Pao abei]] (Roberts, 1998)
- [Pao baileyi]] (Sontirat, 1985)
- [Pao barbatus]] (Roberts, 1998)
- [Pao bergii]] (Popta, 1905)
- [Pao brevirostris]] (Benl, 1957)
- [Pao cambodgiensis]] (Chabanaud, 1923)
- [Pao cochinchinensis]] (Steindachner, 1866)
- [Pao fangi]] (Pellegrin & Chevey, 1940)
- [Pao hilgendorfii]] (Popta, 1905)
- [Pao leiurus]] (Bleeker, 1850)
- [Pao ocellaris]] (Klausewitz, 1957)
- [Pao palembangensis]] (Bleeker, 1851)
- [Pao palustris]] (Saenjundaeng, Vidthaynon & Grudpun, 2013)
- [Pao suvattii]] (Sontirat & Soonthornsatit, 1985)
- [Pao turgidus]] (Kottelat, 2000)
- [Pelagocephalus marki]] Heemstra & Smith, 1981
- [Polyspina piosae]] (Whitley, 1955)
- [Reicheltia halsteadi]] (Whitley, 1957)
- [Sphoeroides andersonianus]] Morrow, 1957
- [Sphoeroides angusticeps]] (Jenyns, 1842)
- [Sphoeroides annulatus]] (Jenyns, 1842)
- [Sphoeroides dorsalis]] Longley, 1934
- [Sphoeroides georgemilleri]] Shipp, 1972
- [Sphoeroides greeleyi]] Gilbert, 1900
- [Sphoeroides kendalli]] Meek & Hildebrand, 1928
- [Sphoeroides lispus]] Walker in Walker & Bussing, 1996
- [Sphoeroides lobatus]] (Steindachner, 1870)
- [Sphoeroides maculatus]] (Bloch & Schneider, 1801)
- [Sphoeroides marmoratus]] (Lowe, 1838)
- [Sphoeroides nephelus]] (Goode & Bean, 1882)
- [Sphoeroides nitidus]] Griffin, 1921
- [Sphoeroides pachygaster]] (Müller & Troschel in Schomburgk, 1848)
- [Sphoeroides parvus]] Shipp & Yerger, 1969
- [Sphoeroides rosenblatti]] Bussing in Walker & Bussing, 1996
- [Sphoeroides sechurae]] Hildebrand, 1946
- [Sphoeroides spengleri]] (Bloch, 1785)
- [Sphoeroides testudineus]] (Linnaeus, 1758)
- [Sphoeroides trichocephalus]] (Cope, 1870)
- [Sphoeroides tyleri]] Shipp, 1972
- [Sphoeroides yergeri]] Shipp, 1972
- [Takifugu alboplumbeus]] (Richardson, 1845)
- [Takifugu basilevskianus]] (Basilewsky, 1855)
- [Takifugu bimaculatus]] (Richardson, 1845)
- [Takifugu chinensis]] (Abe, 1949)
- [Takifugu chrysops]] (Hilgendorf, 1879)
- [Takifugu coronoidus]] Ni & Li, 1992
- [Takifugu exascurus]] (Jordan & Snyder, 1901)
- [Takifugu flavidus]] (Li, Wang & Wang in Cheng et al., 1975)
- [Takifugu niphobles]] (Jordan & Snyder, 1901)
- [Takifugu oblongus]] (Bloch, 1786)
- [Takifugu obscurus]] (Abe, 1949)
- [Takifugu ocellatus]] (Linnaeus, 1758)
- [Takifugu orbimaculatus]] Kuang, Li & Liang, 1984
- [Takifugu pardalis]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Takifugu plagiocellatus]] Li in Su & Li, 2002
- [Takifugu poecilonotus]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Takifugu porphyreus]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Takifugu pseudommus]] (Chu, 1935)
- [Takifugu radiatus]] (Abe, 1947)
- [Takifugu reticularis]] (Tian, Cheng & Wang in Cheng et al., 1975)
- [Takifugu rubripes]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Takifugu snyderi]] (Abe, 1988)
- [Takifugu stictonotus]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Takifugu variomaculatus]] Li & Kuang in Su & Li, 2002
- [Takifugu vermicularis]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Takifugu xanthopterus]] (Temminck & Schlegel, 1850)
- [Tetractenos glaber]] (Fréminville, 1813)
- [Tetractenos hamiltoni]] (Richardson, 1846)
- [Tetraodon duboisi]] Poll, 1959
- [Tetraodon lineatus]] Linnaeus, 1758
- [Tetraodon mbu]] Boulenger, 1899
- [Tetraodon miurus]] Boulenger, 1902
- [Tetraodon pustulatus]] Murray, 1857
- [Tetraodon schoutedeni]] Pellegrin, 1926
- [Torquigener albomaculosus]] Matsuura, 2014
- [Torquigener altipinnis]] (Ogilby, 1891)
- [Torquigener andersonae]] Hardy, 1983
- [Torquigener balteus]] Hardy, 1989
- [Torquigener brevipinnis]] (Regan, 1903)
- [Torquigener flavimaculosus]] Hardy & Randall, 1983
- [Torquigener florealis]] (Cope, 1871)
- [Torquigener gloerfelti]] Hardy, 1984
- [Torquigener hicksi]] Hardy, 1983
- [Torquigener hypselogeneion]] (Bleeker, 1852)
- [Torquigener marleyi]] (Fowler, 1929)
- [Torquigener pallimaculatus]] Hardy, 1983
- [Torquigener parcuspinus]] Hardy, 1983
- [Torquigener paxtoni]] Hardy, 1983
- [Torquigener perlevis]] (Ogilby, 1908)
- [Torquigener pleurogramma]] (Regan, 1903)
- [Torquigener randalli]] Hardy, 1983
- [Torquigener squamicauda]] (Ogilby, 1910)
- [Torquigener tuberculiferus]] (Ogilby, 1912)
- [Torquigener vicinus]] Whitley, 1930
- [Torquigener whitleyi]] (Paradice in Paradice & Whitley, 1927)
- [Tylerius spinosissimus]] (Regan, 1908)
Опис[уреди | уреди извор]
Оне су обично мале до средње величине, мада неколико врста може достићи и дужину већу од 100 cm (39 in).[5]
Дистрибуција[уреди | уреди извор]
Најразноврсније су у тропима, релативно неуобичајене у умереној зони и потпуно одсутне у хладним водама.[5]
Галерија слика[уреди | уреди извор]
Извори[уреди | уреди извор]
- ^ McClane, A.J. (1977). The Encyclopedia of Fish Cookery
. Holt, Rinehart and Winston. стр. 511 (p. 249). ISBN 978-0-03-015431-7. »the encyclopedia of fish cookery.«
- ^ Shao, K.; Liu, M.; Hardy, G.; Jing, L.; Leis, J.L. & Matsuura, K. (2014). „Sphoeroides maculatus”. Црвена листа угрожених врста IUCN. IUCN. 2014: e.T190246A1945870. doi:10.2305/IUCN.UK.2014-3.RLTS.T190246A1945870.en
.
- ^ Froese, R.; D. Pauly (ур.). „Family Tetraodontidae – Puffers”. FishBase. Приступљено 23. 8. 2017.
- ^ Eschmeyer, WN; Fong, JD, ур. (31. 7. 2017). „Species by family/subfamily in the Catalog of Fishes”. California Academy of Sciences. Приступљено 23. 8. 2017.
- ^ а б Keiichi, Matsura & Tyler, James C. (1998). Paxton, J.R. & Eschmeyer, W.N., ур. Encyclopedia of Fishes. San Diego: Academic Press. стр. 230–231. ISBN 978-0-12-547665-2.
Литература[уреди | уреди извор]
- Arreola, V.I.; Westneat, M.W. (1996). „Mechanics of propulsion by multiple fins: kinematics of aquatic locomotion in the burrfish (Chilomycterus schoepfi)”. Proceedings of the Royal Society of London B. 263 (1377): 1689—1696. doi:10.1098/rspb.1996.0247.
- Ebert, Klaus (2001): The Puffers of Fresh and Brackish Water, Aqualog, ISBN 3-931702-60-X.
- Gordon, M.S.; Plaut, I.; Kim, D. (1996). „How puffers (Teleostei: Tetraodontidae) swim”. Journal of Fish Biology. 49 (2): 319—328. doi:10.1006/jfbi.1996.0157.
- Plaut, I.; Chen, T. (2003). „How small puffers (Teleostei: Tetraodontidae) swim”. Ichthyological Research. 50 (2): 149—153. doi:10.1007/s10228-002-0153-3.
Спољашње везе[уреди | уреди извор]

- Fugu sequencing project на сајту Wayback Machine (архивирано март 22, 2009)
- Tetraodon sequencing project
- EMedicine Article about the Toxicity of Tetrodotoxin
- FishBase listing for Tetraodontidae
- A Library of Puffer Fish DNA: Smithsonian Institution's Ocean Portal
- Fisheries Western Australia – Common blowfish Fact Sheet
- Underwater crop circles from Japan are an amazing form of biological art
- Puffer has hook removed from mouth by scuba diver
- Dolphins 'getting high' on puffer fish, zoologist Rob Pilley says Архивирано на сајту Wayback Machine (21. октобар 2016) news.com.au, 30 December 2013.
- How Puffer fish protect itself на сајту Wayback Machine (архивирано март 7, 2014) Video on How puffer fishes blow up