Pacifički planinski masiv
| Pacifički planinski masiv | |
|---|---|
| Pacific Coast Ranges | |
 Kanadski obalski masiv, Visler, Britanska Kolumbija | |
| Geografija | |
| Države |  SAD,  Kanada,  Meksiko |
| Masiv | Severno američki Kordileri |
Pacifički planinski masiv (po Americi: Pacific Mountain System,[1] a u Kanadi: Pacific Coast Ranges[2] ) planinski masiv је koji se prostire duž zapadne pacifičke obale severnoameričkog kontinenta.[3]
Pacifički planinski masiv je deo Severno američkih Kordiljera (koji se ponekad nazivaju Zapadnim Kordiljerima, ili u Kanadi, Pacifičkim Kordiljerima i/ili Kanadskim Kordiljerima), kojim su obuhvaćene Stenovite planine, Kolumbijske planine, Unutrašnje planine, Unutrašnji plato, planine Sijere Nevade, planinski lanci Velikog bazena, i drugi lanci i razni platoi i bazen.
Dezignacija Pacifički obalski masiv se međutim odnosi samo na Zapadni sistem Zapadnih Kordiljera,[4] koji se sastoji od planina Sent Elajasa, Obalskih planina, Insularne planine, Olimpijske planine, Kaskadne planine, Oregonski obalski lanac, Kalifornijski obalski lanci, Transverzni masiv, Peninsularni masivi, i Zapadna Sijera Madre.
Druge upotrebe[уреди | уреди извор]
Termin Obalski masiv ne koristi Geološki pregled Sjedinjih Država samo za opisivanje masiva istočno od Moreuza Huana de Fuke u Vašingtonu do Kalifornijsko-Meksičke granice; i samo za masive zapadno od Pjudžet Saunda, dolina Vilament, Sakramento i San Hoakin ili Kalifornijske centralne doline (time isključujući Sijeru Nevadu i Kaskadni masiv), i Mohave (visoku) i Sonoransku (nisku) pustinju.[5] i.e. Pacifičku graničnu provinciju. Isti termin se neformalno koristi u Kanadi za označavanje Obalskih planina i susednih ostrvskih lanaca kao što su Hazeltonske planine, i ponekad isto tako Sent Elajas planine.
Geografske karakteristike[уреди | уреди извор]
On se prostire od severa Britanske Kolumbije u Kanadi do severozapadnog Meksika, od tog nekih 7 250 km pripada Sjedinjenim Američkim Državama, a Kanadi još nekih 1 600 km.[3] Masiv se može podeliti na osam delova, i to od severa prema jugu;
- Obalske planine,
- Masiv ostrva Vankuver zajedno sa Masivom Kvin Šarlot
- Kaskadske planine (koje se pak mogu podeliti na severni, centralni i južni masiv) i protežu se od Britanske Kolumbije, preko Oregona, Vašingtona do Kalifornije
- Olimpijske planine i obalske planine Vašingtona
- Oregonske obalske planine,
- Masiv Klamat,
- Kalifornijske obalske planine i
- Masiv Transverse.
Pored toga u taj planinski sistem se često ubraja i Masiv Sijera Nevade u istočnoj Kaliforniji.[3]
Uzdizanje Pacifičkog planinskog masiva rezultat je kretanja tektonskih ploča. Zbog tog su se obalski planinski masivi nabirali rasedali i intrudirali sa rastopljenim stenama, od Ostrva kraljice Šarlote na severu do južne Kalifornije.[3] Najznačajnija je bila bočna aktivnost - pacifičke ploče na zapadu prema severnoameričkoj ploči prema istoku čiji je sudar doveo do uzdizanja masiva. Zbog tog je na severu u Britanskoj Kolumbiji, nastao transformni rased u okeanu - Rased Kvin Šarlot, dok se s druge strane u Kaliforniji to desilo duž Raseda San Andreasa.[3]
Danas se trenutno u oba područja, ne odvija nikakva - subdukcija (podvlačenje jedne litosferne ploče pod drugu). Ipak je seizmička aktivnost, posebno u Kaliforniji - poprilična, naročito duž raseda, pa je zbog toga Kalifornija nakon Aljaske, najtrusnije područje Severne Amerike.[3]
Na zapadu uz obale Oregona i Vašingtona, pacifička ploča se širi prema podmorskim grebenima - Gorda i Huan de Fuka. Pa se litosferna ploča Huan de Fuka, istočno od ovog centra ekspanzije, subducira (podvlači) pod severnoameričku ploču.[3] Rastopljene stene litosfere koje su posledica te subdukcije su odgovorne za velike vulkane u Kaskadskim planinama. Svi vulkanski planinski vrhunci Kaskadskih planina su nastali erupcijama, na to ukazuju njihove rastopljene stene, koje imaju visok procent silicijuma. [3]
Sve do erupcije planine Sent Helen u jugozapadnom Vašingtonu 1980, Lasen u severnoj Kaliforniji bio zadnji aktivni vulkan (1914 - 1917) u svih 48 američkih saveznih država. Erupcija vulkana Sent Helens, bila je toliko snažna da mu je raznela vrh, a magnituda potresa bila je veća od bilo koje druge erupcije u regiji, uporediva jedino sa onom pre 6 600 godina kad je raznesena planina Mazama i stvorena kaldera u kojoj se danas nalazi Kratersko jezero.[3]
Reference[уреди | уреди извор]
- ^ Physiographic regions of the United States, USGS
- ^ Merriam-Webster's collegiate encyclopedia, page 361 (Merriam-Webster, 2000).
- ^ а б в г д ђ е ж з „Pacific mountain system” (на језику: engleski). Encyclopædia Britannica. Приступљено 2. 11. 2013.
- ^ S. Holland, Landforms of British Columbia, BC Govt. 1976.
- ^ „Coast Ranges”. Geographic Names Information System. United States Geological Survey. Приступљено 30. 7. 2007.
Spoljašnje veze[уреди | уреди извор]
 |
Pacifički planinski masiv na Vikimedijinoj ostavi. |
