Veljki Krtiš
| Veljki Krtiš Veľký Krtíš | |
|---|---|
 | |
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Slovačka |
| Kraj | Banskobistrički |
| Okrug | Veljki Krtiš |
| Regija | Novohrad |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2023 | 10.457[1] |
| — gustina | 702,04[2] st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 48° 12′ 54″ S; 19° 20′ 17″ I / 48.215° S; 19.338056° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 200 m |
| Površina | 15,03[3] km2 |
  Veljki Krtiš Veljki Krtiš na karti Slovačke | |
| Poštanski broj | 990 01 |
| Pozivni broj | +421-47 |
| Registarska oznaka | VK |
| Veb-sajt | |
| Zvanični veb-sajt } | |
Veljki Krtiš (slč. Veľký Krtíš, изговор Вељки Крћиш, mađ. Nagykürtös, nem. Veľký Krtíš) grad je u Slovačkoj, koji se nalazi u okviru Banskobistričkog kraja, gde je sedište istoimenog okruga Veljki Krtiš.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Veljki Krtiš je smešten u južnom delu države, blizu granice sa Mađarskom - 12 kilometara jugoistočno od grada. Glavni grad države, Bratislava, nalazi se 210 km zapadno od grada.
Reljef: Veljki Krtiš se razvio u oblasti južnih Tatri. Područje severno od grada je planinsko (planina Javorje), dok se južno pruža pobrđe do pogranične reke Ipelj. Grad je smešten na približno 200 m nadmorske visine.
Klima: Klima u Veljkom Krtišu je umereno kontinentalna.
Vode: Kroz Veljki Krtiš protiče par potoka, koji se svi ulivaju u reku Ipelj, oja protiče 15-ak kilometara južno od grada.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Ljudska naselja na ovom prostoru datiraju još iz praistorije. Naselje pod današnjim imenom prvi put se spominje 1245, kao mesto naseljeno Slovacima. Naselje je sledećih vekova bilo selo, da bi tek 1968. godine dobilo gradska prava.
Krajem 1918. Veljki Krtiš je postao deo novoosnovane Čehoslovačke. U vreme komunizma grad je naglo industrijalizovan, pa je došlo do naglog povećanja stanovništva. Posle osamostaljenja Slovačke grad je postao njeno značajno središte, ali je došlo do privrednih teškoća u vreme tranzicije.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Danas Veljki Krtiš ima oko 13.000 stanovnika i poslednjih godina broj stanovnika polako opada.
Etnički sastav: Po popisu iz 2001. sastav je sledeći:
Verski sastav: Po popisu iz 2001. sastav je sledeći:
- rimokatolici - 54,30%,
- ateisti - 21,6%%,
- luterani - 16,0%,
- ostali.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
- ^ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk). „Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne)”. www.statistics.sk. Pristupljeno 2024-03-28. Podešavanja: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ^ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk). „Hustota obyvateľstva - obce”. www.statistics.sk. Pristupljeno 2024-03-28. Podešavanja: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ^ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk). „Hustota obyvateľstva - obce”. www.statistics.sk. Pristupljeno 2024-03-28. Podešavanja: om7014rr_obc: AREAS_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).