Divizija Garibaldi
| Divizija „Garibaldi“ | |
|---|---|
.svg) Jugoslovenska partizanska zastava | |
| Postojanje | 2. decembar 1943 — 8. mart 1945. Mesto formiranja: Pljevlja |
| Formacija | 4 brigade |
| Deo | Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije |
| Angažovanje | nemačke operacije zimi 1943/'44. u Sandžaku i Crnoj Gori Završne operacije JA |
| Odlikovanja | Orden bratstva i jedinstva |
| Komandanti | |
| Komandant | Đovani Batista Oksilija Lorenco Vivalda |
Divizija „Garibaldi“ je bila divizija NOVJ i italijanske vojske (posle 8. marta 1945) sastavljena od italijanskih oficira i vojnika, koji su prešli na stranu partizana posle kapitulacije Italije.
Pozadina[uredi | uredi izvor]
Posle kapitulacije Italije u septembru 1943, italijanska okupaciona divizija alpskih lovaca Taurineze je pokušala da se probije iz Nikšića i Danilovgrada do obale Jadranskog mora, ali su ih Nemci preduhitrili i razoružali oko polovine divizije. Ostatak divizije je prešao na stranu partizana. Od preostalih delova divizije Taurineze 11. oktobra 1943. je osnovana brigada Aosta, koju je činilo 800 boraca, raspoređenih u 4 bataljona. Od delova iste divizije 19. oktobra kod Kolašina je osnovana 2. italijanska partizanska brigada, koja je isto imala 800 boraca u 4 bataljona.
19. pešadijska divizija Venecija, čije je sedište bilo u Beranama, kolebala se da li da pređe na stranu partizana ili četnika. Posle razgovora sa Pekom Dapčevićem, divizija je prešla na stranu NOVJ 10. oktobra 1943. i na predlog štaba 2. udarnog korpusa pretvorena u 5 brigada. Te brigade je činilo oko 5.000 oficira i vojnika.
Ratni put divizije[uredi | uredi izvor]
U Pljevljima je 2. decembra 1943. od brigada divizija Taurinenze i Venecija osnovana partizanska divizija Garibaldi, sastavljena od 5.000 vojnika raspoređenih u 4 brigade, pod operativnu komandu štaba 2. udarnog korpusa NOVJ.
Divizija je reorganizovana 13. februara 1944. pri čemu je jedna od njene četiri brigade raspuštena, a vojnici su podeljeni među ostale tri, a nekoliko specijalaca je raspoređeno u druge partizanske odrede 2. korpusa. Uloga tih specijalista je bila obuka partizana za artiljerijce, veziste, inženjerce i druge zadatke.
Davizija se najviše boriza uz 3., 29. i 37. diviziju NOVJ, a najteže borbe je imala u završnim borbama u dolini Lima u Srbiji. Po oslobođenju Crne Gore i Hercegovine, divizija je prebačena u Dubrovnik, odakle je u martu 1945. po dogovoru Vrhovnog štaba NOVJ i italijanske vrhovne komande prebačena na Siciliju, gde je dočekala kraj rata.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Divizija Garibaldi
- Lando Manući: Divizija „Garibaldi” u Crnoj Gori
- Pljevlja: obilježena godišnjica formiranja divizije „Garibaldi“ – Sjećanje na italijanske partizane
