Ričard Helms

Ričard Helms
Lični podaci
Datum rođenja	(1913-03-30)30. mart 1913.
Mesto rođenja	Filadelfija, Pensilvanija, SAD
Datum smrti	22. oktobar 2002.(2002-10-22) (89 god.)
Mesto smrti	Vašington, SAD
Profesija	Političar
Mandati Direktor CIA 30. jun 1966 — 2. februar 1973. Prethodnik Vilijam Raborn Naslednik Džejms R. Šlezinger

Ričard Helms (Filadelfija, 30. mart 1913 – 22. oktobar 2002) bio je osmi direktor CIA na dužnosti između 1966. i 1973. godine i ambasador SAD u Iranu od 1973. do 1976.

Helmsova mladost

Helms se rodio u Filadelfiji 1913. godine, a u svojoj 22 godini života završio je fakultet u Viliamstaunu, Masačusets. Nakon studija otišao je na putovanje u Evropu gde je tokom Olimpijade 1936. godine u svojstvu američkog novinara intervjuisao je Adolfa Hitlera. Potom Ričard Helms odlazi u Švajcarsku gde svom znanju nemačkog dodaje i znanje francuskog jezika.

Rad u CIA

Nakon ulaska SAD u rat 1941. godine Ričard Helms je završio u ratnoj mornarici do trenutka kada je njegovo znanje stranih jezika bilo primećeno od OSS organizacije koja će kasnije biti pretvorena u CIA. Gotovo odmah po završetku Drugog svetskog rata u svojoj 33 godini Helms je bio unapređen u šefa američke tajne službe na području Austrije, Nemačke i Švajcarske gde dolazi do zastoja njegove karijere sve do neuspeha u invaziji SAD na Kubu 1962. godine nakon čega dolazi do velikog "čišćenja" kadrova CIA i njegovog unapređenja na položaj šefa Odeljenja za specijalne aktivnosti (CIA). Tokom sledeće 4 godine pod njegovim upravljanjem Odeljenje za specijalne aktivnosti je izvršavalo uspešne državne udare u Iraku (1962), Južnom Vijetnamu (1963), Brazilu (1964), a nakon onog zadnjeg u Indoneziji 1965. godine Helms je bio unapređen prvo na položaj zamenika direktora CIA, a potom i na mesto direktora 30. juna 1966.

Direktor CIA i vreme posle toga

Krajem šezdesetih i početkom sedamdesetih politika pučeva u Latinskoj Americi i Indokini se nastavlja bez promene dok se s druge strane pojavljuje CIA teorija Južnog štita u Europi po kojoj su fašističke diktature u južnoj Evropi u američkom interesu. U skladu s tom teorijom u Grčkoj dolazi do puča 1967]]. godine i do pokušaja konfuznog puča u Italiji 1970. godine. Do iznenadnog prekida Helmsove direktorske karijere u CIA došlo je 2. februara 1973. godine nakon što je odbio predlog predsednika Ričarda Niksona da CIA preuzme krivicu za aferu Votergejt. Da bi bio dodatno ponižen Helms je smenjen samo mesec dana pre nego što bi po pravilima CIA stekao pravo za penziju. Nakon smene Helms je bio maknut iz Vašingtona poslan je u Iran i tamo bio ambasador SAD od 5. aprila 1973. do 27. decembra 1976.

Votergejt afera kao i afera o ulozi CIA u puču protiv čileanskog predsednika Salvador Aljendea u kojoj je sam Helms odigrao veliku ulogu početkom sedamdesetih je izazvala zgražavanje stanovnika SAD protiv agencije CIA što je na kraju dovelo do kongresne istrage u kojoj je Ričard Helms lagao, zbog čega je bio kažnjen, ali istovremeno on je potom i zadobio još veće poštovanje od svoje bivše agencije.

Tokom njegovih zadnjih 15 godina života reputacija Ričarda Helmsa bila je potpuno obnovljena i među političarima, tako da je u slučajevima potrebe bivao pozivan kao savetnik od kasnijih direktora CIA i ostalih američkih službi bezbednosti. Ričard Helms je preminuo 22. oktobra2002. godine u Vašingtonu. Sahranjen je na Nacionalnom groblju u Arlingtonu.

Spoljašnje veze

• Uloga u postavljanju Sadama Huseina na vlast
• dokumenti s kojih je skinuta oznaka tajnosti