Specijalni rezervat prirode Okanj bara
| Specijalni rezervat prirode Okanj bara | |
|---|---|
| Mjesto |  Srbija |
| Najbliži grad | Elemir, Novi Bečej, Zrenjanin |
| Površina | 5.480,94 ha |
| Osnovano | u procesu |
| Upravljačko tijelo | Srbija |
Specijalni rezervat prirode Okanj bara je rezervat prirode u Srbiji u Vojvodina. Nalazi se između naselja Elemir i Novi Bečej, na teritoriji grada Zrenjanina i opštine Novi Bečej[1].
Ovaj rezervat prirode je karakterističan po zaslanjenom zemljištu i slanim vodama. Obuhvata kompleks livadsko – stepske vegetacije, slatina i zaslanjenih bara na kojima su razvijeni jedinstveni panonski ekosistemi tipičnim za zaslanjene, muljevite bare, slatine i livade sa očuvanim biljnim vrstama i životinjskim svetom karakterističnim za slanu podlogu[1]. Specijalnim rezervatom prirode Okanj bara upravlja Društvo za zaštitu životne sredine „OKANj” iz Elemira[1].
Geografija[uredi | uredi izvor]
Specijalni rezervat prirode Okanj bara se nalazi da područjima katastarskih opština Elemir, Taraš, Melenci i Kumane. Geografske koordinate centralne tačke rezervata su: 45° 28’ 03” SGŠ i 20° 18’ 20” IGD[2]. Minimalna nadmorska visina iznosi 74 m n. v, a maksimalna 83 m n. v.[2] Ukupna površina rezervata obuhvata 5.480,94 ha, od čega je 1.947,76 ha u državnoj svojini, u društvenoj 2.200,46 ha, u privatnoj 1.251,92 ha i u zadružnoj 80,80 ha[1].
Ovaj rezervat obuhvata: područje Okanj bare, bare Crvenke, Čikoš bare, delove atara naselja Taraš, Kumane, Melenci i Elemir kao i postojeće depresije uz levu obalu reke Tise[1].
Staništa i živi svet[uredi | uredi izvor]
Specijalni rezervat prirode Okanj bara je karakterističan po zaslanjenom zemljištu i slanim vodama. Obuhvata kompleks livadsko – stepske vegetacije, slatina i zaslanjenih bara na kojima su razvijeni jedinstveni panonski ekosistemi tipičnim za zaslanjene, muljevite bare, slatine i livade sa očuvanim biljnim vrstama i životinjskim svetom karakterističnim za slanu podlogu[1]. Na području ovog rezervata nalazi se 39 tipova staništa koje je potrebno zaštititi[1].
Na području rezervata očuvane su slatinske zajednica koje se javljaju na vlažnim peskovima i isušenim slabo zaslanjenim barama i depresijama. U okviru livadsko - stepske vegetacije kontinentalnih slatina javljaju se potopljene jako slane livade i livadsko - stepska vegetacija slabo zaslanjenih zemljišta. Takođe je očuvana i močvarna vegetacija zaslanjenih staništa.[1]
Od biljaka su zastupljeni tipični panonski elementi flore panonski zvezdan i slatinska palamida. Prisutni su i panonski endemi i subendemi kao što su: švarcenbergova bokvica, vranjemil, bezbridnjača i žutenica
Od životinjskog sveta su dosta zastupljeni insekti vodenih staništa - vilini konjici, tvrdokrilci vodenih staništa i vrste vlažnih livada u poplavnom području. Prisutno je 8 vrsta vodozemaca od kojih se izdvajaju mala i velika zelena žaba, gatalinka. Gmizavci su zastupljeni sa 6 vrsta od kojih su najznačajnije barska kornjača, livadski gušter, smuk[1]. Zabeleženo je prisustvo 186 različitih vrta ptica[2] od kojih je najbitnija mešovita kolonija čaplji, patka kašikara i njorka[1]. Od strogo zaštićenih vrsta sisara na području rezervata nalaze se tekunice, hrčak i grupa slepih miševa[1].
Režimi zaštite[uredi | uredi izvor]
Specijalni rezervat prirode Okanj bara je zaštićen režimima zaštite I, II i III stepena.
Režim zaštite I stepena je ustanovljen na površini od 165,7 ha i čini 3% od ukupne površine rezervata. U prvi stepen zaštite spada lokalitet „Okanj bara”.
Režim zaštite II stepena je ustanovljen na površini od 3.160,8 ha i čini 58% od ukupne površine rezervata. U drugi stepen zaštite spadaju sledeće celine:
- „centralne slatine i bare“ (Kumanski vanj, Bara Crvenka, Žugalj bara) koje zauzimaju površinu od 2.642,4 ha
- „slatine oko Okanj bare“ koje zauzimaju površinu od 356,4 ha i
- „Blato“ koje zauzima površinu od 180 ha.
Režim zaštite III stepena je ustanovljen na površini od 2.154,4 ha i čini 39% od ukupne površine rezervata i obuhvata preostali deo rezervata koji nije zaštićen I i II stepenom zaštite.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z i j k (jezik: srpski) Uredba o proglašenju specijalnog rezervata prirode „Okanj bara“[mrtva veza] na sajtu Ministarstva prirodnih resursa, rudarstva i prostornog planiranja Republike Srbije
- ^ a b v (jezik: srpski) Specijalni rezervat prirode „Okanj bara“, predlog za stavljanje pod zaštitu kao zaštićeno područje I kategorije; studija zaštite[mrtva veza]; Pokrajinski zavod za zaštitu prirode, Novi Sad 2008.
