Hronologija Narodnooslobodilačke borbe jul 1943.
Hronološki pregled važnijih događaja vezanih za Narodnooslobodilačku borbu naroda Jugoslavije, koji su se desili tokom jula meseca 1943. godine:
| ← jun | Hronologija Narodnooslobodilačke borbe u 1943. | avgust → | ||||||||||||||||||||||||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
1. jul[uredi | uredi izvor]
- U Kladnju generalni sekretar KPJ i Vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito održao više sastanaka sa članovim Pokrajinskog komiteta KPJ za Bosnu i Hercegovinu i Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu na kojima je analizirana vojno-politička situacija u istočnoj Bosni i Vojvodini i doneta odluka o formiranju Glavnog štaba NOV i PO Vojvodine, kao i 16. vojvođanske i 17. istočnobosanske divizije. U sastav 16. vojvođanske divizije ušle su: Prva, Druga i Treća vojvođanska udarna brigada, dok su u sastav 17. istočnobosanske divizije ušle su: Šesta istočnobosanska brigada, Prva majevička brigada i Majevički partizanski odred.[1][2][3]
5. jul[uredi | uredi izvor]
- Prva proleterska udarna brigada i Druga vojvođanska udarna brigada zauzele Zvornik, prisilivši jedan bataljon 369. legionarske divizije, delove razbijene Prve ustaške brigade i domobranskog 15. pešadijskog puka, da se uz prihvat delova nemačke 104. lovačke divizije i Ruskog zaštitnog korpusa, povuku preko Drine u Srbiju. Među poginulima na partizanskoj strani nalazio se politički komesar Prve proleterske divizije Filip Kljajić Fića (1913—1941).[4][5]
12. jul[uredi | uredi izvor]
- Generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito obavestio Pokrajinski komitet KPJ za Bosnu i Hercegovinu da je odlukom Centralnog komiteta KPJ za političkog sekretara PK KPJ za Bosnu i Hercegovinu imenovan Đuro Pucar Stari.[6]
13. jul[uredi | uredi izvor]
- Po naređenju Vrhovnog štaba NOV i POJ u Sloveniji formirane Prva i Druga slovenačka divizija, koje su kasnije dobile naziv 14. i 15. slovenačka divizija NOVJ. U sastav Prve slovenačke divizije ušle su: Prva slovenačka brigada „Tone Tomšič”, Druga slovenačka brigada „Ljubo Šercer”, a u avgust 1943. Treća slovenačka brigada „Ivan Gradnik” i Sedma slovenačka udarna brigada „France Prešern”. U sastav Druge slovenačke divizije ušle su: Četvrta slovenačka brigada „Matija Gubec” i Peta slovenačka brigada „Ivan Cankar”, a u avgust 1943. i Šesta slovenačka brigada „Slavko Šlander”. Komandant i politički komesar Prve slovenačke divizije bili su Mirko Bračič i Jože Brilej, a Druge slovenačke divizije Predrag Jevtić i Viktor Avbelj. Obe divizije su 3. oktobra 1943. uključene u sastav Sedmog slovenačkog korpusa NOVJ.[1][6]
15. jul[uredi | uredi izvor]
- Na proširenoj sednici Politbiroa CK KPJ na kojoj je doneta odluka da se umesto Ivana Rukavine za komandanta Glavnog štaba NOV i PO Hrvatske postavi Andrija Hebrang, za zamenika komandanta Ivan Gošnjak, a za načelnika Štaba Srećko Manola. Vladimir Bakrić ostao je i dalje na funkciji političkog komesara Glavnog štaba. Ivan Rukavina i Savo Zlatić imenovani su tada za komandanta i političkog komesara Prvog hrvatskog narodnooslobodilačkog udarnog korpusa (kasnije Četvrti hrvatski korpus). Generalni sekretar KPJ Josip Broz Tito depešom je obavestio Centralni komitet KP Hrvatske i Glavni štab Hrvatske da Andrija Hebrang zadržava funkciju političkog sekretara CK KPH i preporučio da se za organizacionog sekretara CK KPH postavi Ivan Stevo Krajačić.[6]
16. jul[uredi | uredi izvor]
- U rejonu Kalesije, na putu iz Birča za Majevicu, Prva vojvođanska udarna brigada, sa delom ranjenika i bolesnika Centralne bolnice NOVJ, pokušala da pređe preko druma Tuzla—Zvornik, koji je bio blokiran. Usled slabe organizacije, prelaz nije uspeo, a u sukobu sa neprijateljskim snagama poginuo je novoimenovani politički komesar Glavnog štaba NOV i PO Vojvodine, a dotadašnji komesar Prve vojvođanske brigade Slobodan Bajić Paja (1916—1943), narodni heroj.[1][7]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Hronologija NOB 1963, str. 505.
- ^ Hronologija Tito 1978, str. 73.
- ^ Hronologija 2 1980, str. 189.
- ^ Hronologija NOB 1963, str. 507.
- ^ Narodni heroji 1 1982.
- ^ a b v Hronologija 2 1980, str. 191.
- ^ Narodni heroji 1 1982, str. 51.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Hronologija oslobodilačke borbe naroda Jugoslavije 1941—1945. Beograd: Vojnoistorijski institut. 1963. COBISS.SR 50018311
- Hronologija revolucionarne delatnosti Josipa Broza Tita. Beograd: Export-press. 1978. COBISS.SR 50094343
- Leksikon Narodnooslobodilačkog rata i revolucije u Jugoslaviji 1941—1945. tom I. Beograd—Ljubljana: Narodna knjiga—Partizanska knjiga. 1980. COBISS.SR 49291527
- Leksikon Narodnooslobodilačkog rata i revolucije u Jugoslaviji 1941—1945. tom II. Beograd—Ljubljana: Narodna knjiga—Partizanska knjiga. 1980. COBISS.SR 49300743
- Hronologija radničkog pokreta i SKJ 1919—1979. tom II 1941—1945. Beograd: Narodna knjiga; Institut za savremenu istoriju. 1980. COBISS.SR 49272583
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48700167
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
