Bilećko jezero
| Bilećko jezero | |
|---|---|
 Bilećko jezero | |
| Lokacija | Istočna Hercegovina |
| Koordinate | 42° 50′ 00″ S; 18° 26′ 00″ I / 42.83333° S; 18.43333° I |
| Tip | vještačko |
| Zemlje basena |  Bosna i Hercegovina,  Crna Gora Republika Srpska |
| Maks. dužina | 18 km |
| Maks. širina | 3-4 km |
| Površina | 27,64 km2 |
| Maks. dubina | 104 m |
| Zapremina | 1,280 km3 |
| Nad. visina | 400 m |
  Bilećko jezero | |
| Vodena površina na Vikimedijinoj ostavi | |
Bilećko jezero je jezero koje se nalazi na teritoriji opštine Bileća, istočna Hercegovina, Republika Srpska, BiH i teritoriji opštine Nikšić, Crna Gora. Nastalo je izgradnjom brane Grančarevo na reci Trebišnjici blizu grada Bileće 1968. godine.[1] Brana je visoka 123 metra, a široka u vrhu 439 m.[2][3]
Bilećko jezero spada među najveće veštačke akumulacija na Balkanu, dužine 18 km i širine 3–4 km. Površina jezera je oko 33 km², u zavisnosti od vodostaja (od toga je 82,74 % površine jezera u Bileći, a 17,26 % u Nikšiću)[4]. Na dnu jezera se nalazi napušteno selo, koje je evakuisano prilikom gradnje hidroelektrane Trebinje I. Najveća dubina Bilećkog jezera je 104 metra, a nalazi se na oko 400 m nadmorske visine. Zapremina jezera je 1 280 miliona m³ a korisna zapremina je 1 100 miliona m³.[5]
Podizanjem vode potopljene su kuće i imanja iz sela Panik, Orah, Čepelica, Zadublje i Miruše. Potopljen je i manastir Kosijerevo, kao i mnogi kulturno-istorijski spomenici.[6] Najpoznatiji i najznačajniji su, svakako, manastir Dobrićevo i manastir Kosijerevo, koji je nakon formiranja jezera premešten na novu lokaciju, u selo Petrovići u Banjanima. Pored njih, poznati su Perovića most i rimsko naselje u Paniku sa luksuznim građevinama, kupatilima, termama, i bogatim mozaicima.[7]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Jezera u Republici Srpskoj
- Rimsko naselje Leusinijum u Paniku
- Naselja i kulturna baština na dnu Bilećkog jezera
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Čuvari mirnog sna, Politika, 16. mart 2009
- ^ 40 godina hidroelektrane Trebinje 1 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. septembar 2015), Glas Trebinja, tema broja, 29. mart 2008.
- ^ Hercegovina, Moja (2017-07-09). „Bilećko jezero i njegove tajne”. Moja Hercegovina (na jeziku: bošnjački). Pristupljeno 2023-01-27.
- ^ Nikšić može ostvariti prihode od Bilećkog jezera
- ^ „Elektroprivreda Republike Srpske”. Arhivirano iz originala 1. 8. 2013. g. Pristupljeno 27. 12. 2013.
- ^ Istorija na dnu jezera, Novosti, 1. novembar 2009.
- ^ ISTORIJA, SVETINjE I ARHEOLOŠKO BLAGO na dnu jezera – još jedna PRIČA O POTAPANjU, Hronograf 22.09.2017
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2. Nedostaje ili je prazan parametar
|title=(pomoć) - Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Flora oko jezera -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
