Bitka kod Askalona (1099)
 |
| Bitka kod Askalona | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Prvog krstaškog rata | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
| Kraljevstvo Jerusalim | Fatimidi | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Gotfrid Bujonski | Al Afdal Šahanšah | ||||||
| Jačina | |||||||
| moguće 10.000[traži se izvor] | moguće 50.000[traži se izvor] | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| nepoznato | oko 10.000-12.000 | ||||||
Bitka kod Askalona odigrala se 12. avgusta 1099. i često se smatra poslednjom bitkom Prvog krstaškog rata.
Vojska fatimidskog Egipta je krenula da preotme Jerusalim od krstaša. Daleko brojnija fatimidska vojska je teško poražena. Zbog svađe među vođama krstaša sam Askalon je ostao u rukama Fatimida kao odskočna daska za invazije tokom sledećih 50 godina.
Posle te bitke većina krstaša se vratila u Evropu, jer je ostvaren cilj Prvog krstaškog rata.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Krstaši su pregovarali sa Fatimidima tokom marša prema Jerusalimu, ali nije se s njima mogao postići zadovoljavajući kompromis. Fatimidi su pristajali da krstašima predaju Siriju, ali ne i Palestinu, što je krstašima neprihvatljivo, jer njihov cilj je oslobađanje Svetog groba u Jerusalimu. Krstaši su oslobodili Jerusalim 15. jula 1099. nakon duge opsade. Fatimidska armija je krenula iz Egipta da povrati Jerusalim.
Gotfrid Bujonskije imenovan 22. jula Čuvarom Svetog Groba, a Arnulf Čokski je imenovan 1. avgusta patrijarhom Jerusalima. Arnulf Čokski otkriva 5. avgusta relikviju Istinski krst, na kome je bio razapet Hrist. Petar Pustinjak je predvodio procesije katolika i pravoslavaca kroz Jerusalim.
Gotfrid Bujonski ide u susret fatimidskoj vojsci[uredi | uredi izvor]
Fatimidski ambasadori dolaze u Jerusalim zahtevajući od krstaša da napuste Jerusalim. Gotfrid Bujonski je odveo krstaše 10. avgusta prema Askalonu ususret fatimidskoj vojsci. Sa Gotfridom su pošli Robert Flandrijski i latinski patrijarh Arnulf Čokski. Remon Tuluski i Robert Normandijski su ostali, a Gotfridu se pridružuju tek na potvrdu dolaska egipatske fatemidske vojske. Blizu Ramale sreću Tankreda Galilejskog i Eustasija Bujonskog.
Na čelu krstaške vojske patrijarh Arnulf Čokski nosio je Istinski krst.
Bitka[uredi | uredi izvor]
Brojno stanje[uredi | uredi izvor]
Fatimide je predvodio vezir Al Afdal Šahanšah, koji je predvodio verovatno 50.000 vojnika (postoje procene od 20.000 do 200.000). U toj vojsci su se nalazili Turci Seldžuci, Arapi, Persijanci, Jermeni, Kurdi i Etiopljani. Nameravali su da opsedaju krstaše u Jerusalimu, iako su pošli bez opsadnih sprava.
Ne zna se tačan broj krstaša, ali Remon Agiljerski je naveo da je bilo 1.200 vitezova i 9.000 pešadinaca.
Fatimidska vojska nije svesna da su krstaši krenuli prema njima[uredi | uredi izvor]
Vezir Al Afdal je postavio logor u dolini van Askalona, pripremajući se da nastavi prema Jerusalimu i da opseda krstaše u Jerusalimu, nesvestan da su krstaši na putu prema njegovoj vojsci.
Krstaši nalaze 11. avgusta volove, ovce, kamile i koze, namenjene ishrani fatimidske vojske. Našli su ih kako pasu oko grada. Prema onome što su rekli zarobljenici, životinje su tu dopremljene da bi se krstaši ohrabrili da krenu okolo u pljačku, čime bi oslabili Jerusalim. Ipak vezir Al Afdal još uvek nije znao da su krstaši blizu i nije ih ni očekivao.
Ujutro 12. avgusta izviđači su izvestili gde se nalazi fatimidska vojska i krstaši su krenuli u susret fatimidskoj vojsci. Krstaši su se organizovali u 9 grupa. Gotfrid Bujonski je predvodio levo krilo, Remon desno, a Tankred, Eustak, Robert Normandijski i Gaston su bili u centru.
Velika pobeda krstaša nad daleko brojnijom vojskom[uredi | uredi izvor]
Prema većini izvora, i krstaških i muslimanskih, Fatimidi su bili uhvaćeni nespremni za bitku i bitka je kratko trajala.
Dve strane su se najpre borile strelama, dok nisu prišli blizu jedni drugima. Etiopljani su napali centar krstaške borbene linije, a fatimidska prednja linija je uspela zaobići krstaške bokove i opkoliti zadnje redove, dok nije došao Gotfrid Bujonski i spasio ih.
Uprkos tome što su bili daleko brojniji od krstaša, vojska vezira Al Afdala nije bila jaka i opasna kao Seldžučka vojska, koju su krstaši ranije sretali. Bitka je već bila gotova, a da fatimidska teška konjica još nije ni ušla u bitku.
Vezir i njegova vojska su pobegli do dobro utvrđenog grada. Remon je potisnuo deo njih u more, a drugi su pobegli na drveće, gde su skinuti strelama. Mnogi su stradali pri begu do Askalona. Vezir Al Afdal je ostavio logor i blago u njemu, koje su zarobili Robert i Tankred. Ne znaju se krstaški gubici, a Egipćani su izgubili oko 10.000 do 12.000 vojnika.
Posledice[uredi | uredi izvor]
Krstaši su proveli celu noć u napuštenom logoru, spremajući se za drugi napad, ali sledeće jutro su saznali da se Fatimidi povlače u Egipat.
Vratili su se u Jerusalim 13. avgusta, a posle proslave pobede i Gotfrid Bujonski i Remon Tuluski polažu pravo na Askalon. Kad je garnizon u Askalonu saznao za svađu, odbijaju predaju. Posle bitke većina krstaša se vraća kući, jer je obavljen glavni cilj krstaškog rata. U Jerusalimu je ostalo samo nekoliko stotina vitezova do kraja godine.
Posle su počeli ponovo dolaziti novi vitezovi inspirisani uspehom prvog krstaškog rata.
Askalon je ostao u rukama Fatimida i ubrzo je dopunjen novom vojskom. Askalon je postao baza za operacije protiv Jerusalimskog kraljevstva i mnoge bitke su se tu vodile, dok nije konačno zauzet 1153.
