Bonifacije od Monferata

Bonifacije Monferatski
Bonifacije kao vođa Četvrtog krstaškog rata
Lični podaci
Datum rođenja	1150.
Mesto rođenja	Pijemont, Italija
Datum smrti	4. septembar 1207.
Mesto smrti	Komotini, Grčka
Porodica
Supružnik	Margareta Ugarska
Potomstvo	Vilijam VI od Monferata, Beatriče od Savone, Agnes od Monferata, Dimitrije Monferatski
Roditelji	Vilijam V od Monferata Judita od Babenberga
Dinastija	Aleramiči
markiz od Monferata i solunski kralj
Period	1192–1207
Prethodnik	Konrad od Monferata
Naslednik	Vilijam VI od Monferata

Bonifacije Monferatski (ital. Bonifacio del Monferrato; grč. Βονιφάτιος Μομφερρατικός) je bio markiz Monferata, izabran 1201. kao jedan od vođa Četvrtog krstaškog rata na umesto grofa Šampanje Teobalda III. Bonifacije je bio rođak francuskog kralja Filipa II Avgusta, sin Vilijama V od Monferata i Judite od Babenberga, rođen nakon očevog povratka iz Drugog krstaškog rata. Takođe je bio mlađi brat Vilijama, grofa od Jafe i Askalona i Konradom Jerusalimskim. Posle osvajanja Carigrada 1204. godine predloženo je da bude car novoosnovanog Latinskog carstva sa Balduinom Flandrijskim, ali je njegov zahtev je odbijen.

Nakon izbora cara, Bonifacije Monferatski je dobio azijske teritorije carstva, ali je zamenio ih za Solun i kopnene oblasti Grčke, na čijim teritorijama je osnovao Solunsku kraljevinu.

Dana 4. septembra 1207. kralja Bonifacija su u zasedi ubili Bugari, a njegova glava je poslata caru Kalojanu.

Biografija

Bonifacije je bio treći sin Vilijama V od Monferata i Judite Babenberg. Rođen je nakon povratka njegovog oca iz Drugog krstaškog rata. Imao je mlađeg brata Vilijama "Dugog mača", grofa Jafe i Askalona, kao i jerusalimskog kralja Konrada I. U izvorima se prvi put javlja 1170-tih godina u jednom pismu markiza od Valena. Bonifacije, kao i većina njegovih rođaka, podržao Fridriha I Barbarosu u njegovom ratu protiv italijanskih gradova Lombardske lige. Bonifacijev stariji brat Vilijam umro je 1177. godine, nedugo nakon što se oženio Sibilom, naslednicom jerusalimskog kralja. Vizantijski car Manojlo I Komnin je 1179. godine ponudio ruku svoje ćerke Marije Porfirogenite jednom od sinova Vilijama starijeg. Bonifacije je, kao i njegov stariji brat Konrad, tada već bio oženjen. Za vizantijsku princezu oženio se njegov najmlađi brat Rajnero, koji je kasnije ubijen, nakon Andronikove uzurpacije vizantijskog prestola.

Bonifacijev nećak Balduin V krunisan je 1183. godine savladarem Jerusalimske kraljevine. Vilijam je otišao u Svetu zemlju u poseti unuku, ostavljajući Konrada i Bonifacija u Monferatu. Konrad je 1187. godine takođe otišao na istok. Vizantijski car Isak II Anđeo ponudio je ruku svoje sestre Teodore Bonifaciju, kako bi obnovio savez Vizantijskog carstva i ove moćne francuske porodice. Bonifacije se, međutim, već bio po drugi put oženio, dok je Konrad bio udovac. Od 1191. godine Bonifacije je u dugogodišnjem ratu za svojim susedima. Pridružio se Kremonskoj ligi u borbi protiv Milanske lige. Bonifacije je porazio grad Montiđio juna iste godine, ali se dalji tok rata vodio na štetu njegove dinastije. Primirje je potpisano 1193. godine. Nakon smrti svoga oca (1191), Bonifacije je postao markiz Monferata. Konrad, njegov stariji brat, izabran je za kralja Jerusalima. Nema podataka da je Konradova ćerka Marija, jerusalimska kraljica i supruga Jovana Brijena, nikada ispoljavala pretenzije nad Markizatom. Bonifacije je 1194. godine bio jedan od vođa vojske Henrika VI na Siciliju. Borbe u Italiji se nastavljaju i traju sve do kraja 12. veka.

Četvrti krstaški rat i osnivanje Solunske kraljevine

Prvi vođa Četvrtog krstaškog rata, Teobald III od Šampanje, umro je 1201. godine. Bonifacije je tada izabran za novog vođu planiranog pohoda. Suočen sa porazima u Italiji, Bonifacije je kao iskusan vojnik pokušao u krstaškom pohodu povratiti ugled sopstvene dinastije. Bonifacijeva porodica je bila dobro poznata na istoku. Njegov nećak Balduin, kao i brat Konrad, birani su za jerusalimske kraljeve, dok je njegova nećaka Marija bila naslednica jerusalimske krune. Bonifacijev rođak Filip Švapski oženio se Irinom Angelinom, ćerkom svrgnutog vizantijskog cara Isaka II Anđela i nećakom Konradove druge žene Teodore. Bonifacije je sa Filipom proveo zimu 1201. godine u Hagenou. Tamo je upoznao Aleksija Anđela, Isakovog sina, koji je pobegao iz zarobljeništva Aleksija III Anđela, svog ujaka i ubice Isaka II. Bonifacije je podržao Aleksijeva prava da svog ujaka svrgne sa prestola. Bonifacije i Aleksije otputovali su u Rim, gde im je podršku i blagoslov dao papa Inoćentije III. Bonifacije je tada navodno obećao da neće ratovati protiv hrišćana, uključujući i Vizantince.

Krstaška vojska je, međutim, pala u dugove prema mletačkom duždu koji im je dao svoju flotu. Stoga su krstaši za njegov račun napali pobunjene gradove Trst i Zadar, pre nego što je trebalo da otplove za Kairo. Bonifacije je, uz Enrika Dandola, bio ključna figura Četvrtog krstaškog rata, dok je Aleksije davao krstašima razna obećanja i bio glavni finansijer napada na Carigrad. Tako je krstaški rat preusmeren na vizantijsku prestonicu, što je kulminiralo krstaškim osvajanjem Carigrada i prvim padom Vizantije. Bonifacije nije izabran za prvog vladara Latinskog carstva. On osniva novu Solunsku kraljevinu 1205. godine. Svoja prava temeljio je na činjenici da je njegov mlađi brat Rajnero 1180. godine dobio Solun na upravu preko braka sa Marijom Komninom.

Bonifacije je ubijen u ratu sa Bugarima 4. septembra 1207. godine. Njegova glava je odnesena caru Kalojanu. Na mestu markiza od Monferata nasledio ga je najstariji sin Vilijam VI, dok je Solunsku kraljevinu nasledio njegov mlađi sin Dimitrije, iz braka sa ćerkom ugarskog kralja Bele III.

Potomstvo

Bonifacije se ženio dva puta. Sa prvom suprugom, Jelenom Bosko, imao je troje dece:

• Vilijam VI (oko 1173. - 17. septembar 1226.), markiz od Monferata.
• Beatriče, markiza Savone, druga od tri supruge Enrika Kareta.
• Agnesa od Monferata (umrla 1207.), udata za Henrika Flandrijskog, latinskog cara.

Bonifacijeva druga supruga bila je Margareta Ugarska, ćerka ugarskog kralja Bele III i Agnese Antiohijske (ćerke antiohijskih vladara Renea i Konstance) i udovice Isaka II Anđela. Sa njom je imao jednog sina:

• Dimitrije (rođen oko 1205. godine), solunski kralj.

Margareta će vladari Solunskom kraljevinom kao regent njihovog maloletnog sina. Kasnije će se preudati za Nikolu od Sent Omera.

Porodično stablo

Vilijam IV od Monferata

Rajnero od Monferata

Olga Aglie

Vilijam V od Monferata

Vilijam I od Burgundije

Gizela od Burgundije, markiza Monferata

Stefanija Burgundska

Bonifacije od Monferata

Leopold II, markgrof Austrije

Leopold III, markgrof Austrije

Ida od Formbah-Ratelnberga

Judita od Babenberga

Henrik IV

Agnesa od Nemačke

Berta Savojska

Literatura

• Harris, Jonathan (2003). Byzantium and the Crusades. Hambledon Continuum. 
• Lock, Peter (2015). The Franks in the Aegean: 1204-1500. Routledge. 
• Cognasso, Francesco (1968). Il Piemonte nell’Età Sveva. Turin. 
• Haberstumpf, Walter (1995), Dinastie europee nel Mediterraneo orientale. I Monferrato e i Savoia nei secoli XII–XV, Torino, Arhivirano iz originala 31. 12. 2005. g., Pristupljeno 10. 01. 2020 
• Linskill, Joseph (1964). The Poems of the Troubadour Raimbaut de Vaqueiras. 
• Magoulias, Harry J. (transl.) (1984). O City of Byzantium, Annals of Niketas Choniates. ISBN 978-0-8143-1764-8. 
• Queller, Donald E.; Thomas F. Madden (1999). The Fourth Crusade: The Conquest of Constantinople'. ISBN 978-0-8122-1713-1. 
• Runciman, Steven (1951—1954), A history of the Crusades, Cambridge: Cambridge University Press 
• Savignac, David. „The Medieval Russian Account of the Fourth Crusade - A New Annotated Translation”. 
• Usseglio, Leopoldo (1926). I Marchesi di Monferrato in Italia ed in Oriente durante i secoli XII e XIII. 
• Vaqueiras, Raimbaut de. The Epic Letter (external link to bilingual text)
• Villehardouin, Geoffrey de (1963). „The Conquest of Constantinople”. Chronicles of the Crusades. ISBN 978-0-14-044124-6.