Koređo

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Koređo (višeznačna odrednica).

Antonio Alegri da Koređo
Antonio Alegri da Koređo
Lični podaci
Datum rođenja	oko 1489.
Mesto rođenja	Koređo, Ređo Emilija, Modensko vojvodstvo
Datum smrti	3. maj 1534.(1534-05-03) (44/45 god.)
Mesto smrti	Koređo, Ređo Emilija, Modensko vojvodstvo
Umetnički rad
Pravac	Visoka renesansa u Italiji manirizam
Epoha	renesansa
Uticaji od	Andree Mantenje Leonarda Mikelanđela Rafaela
Uticao na	slikarstvo baroka i rokokoa
Najvažnija dela	Mistično vjenčanje sv. Katarine

Koređo (ital. Correggio), pravo ime Antonio Alegri (ital. Antonio Allegri) (rođen u avgustu 1489. godine, Koređo – umro 5. marta 1534. godine, Koređo), najznačajniji renesansni slikar škole iz Parme, čija su kasna djela uticala na mnoge umjetnike baroka i rokokoa. Koređo pripada posebnom pravcu manirizma u kom su primenjene određene odlike baroka, tako da bi se mogao nazvati stilom protobaroka. Njegova prva važna djela su za tavanice manastira sv. Pavla u Parmi (oko 1519), alegorije humanističke tematike; freske u crkvi sv. Jovana Krstitelja, takođe u Parmi (1520–23); i djela za katedralu Parme (1526–30). Mistično vjenčanje sv. Katarine iz oko 1526. godine je njegovo najistančajnije pozno poetsko djelo. Koređevo najznačajnije djelo je Uspenje Bogorodice u kupoli katedrale u Parmi, remek-djelo iluzionističke perspektive, širok, osvjetljen prostor ispunjen likovima koji lebde.

Detinjstvo, mladost i djelo

Antonijev otac je bio Pelegrino Alegri, trgovac iz Koređa, malog gradića čije ime je preuzeo kao svoj nadimak. Nije bio samouki umjetnik kako se nekada tvrdilo. Njegovo rano djelo pobija slične teorije pošto je u njemu vidljivo da je bio upoznat sa optikom, perspektivom, arhitekturom, skulpturom i ljudskom anatomijom. Njegovo prvi učitelj je vjerovatno bio njegov stric Lorenco Alegri, slikar skromnih sposobnosti. Oko 1503. godine učio je slikarstvo u Modeni, a kasnije u Mantovi, gdje je pristigao nešto ranije nego što je, 1506. godine, preminuo veliki ranorenesansni slikar Andrea Mantenja. Vjeruje se da je Koređo dovršio dekoraciju kapele Mantenjine porodice u crkvi sv. Andreja iz Mantove, nakon umjetnikove smrti. Dvije kružne slike (tondi) Sahrana Hristova i Bogorodica sa svetiteljima, izgleda da je za kapelu naslikao mladi Koređo. Iako su njegova rana djela pod uticajem Mantenje, njegov umjetnički temperament je bio bliži Leonardu, koji je uticao na skoro sve slikare sa sjevera Italije. Tamo gdje je Mantenja koristio čvrsto kontrolisanu liniju za opis forme, Koređo, kao Leonardo, koristi kjaroskuro, suptilnu manipulaciju svjetla i sjene kojom omekšava konture stvarajući atmosferu u slici. Takođe se misli da je kao mladić posjetio Rim i bio pod uticajem freski Mikelanđela i Rafaela.

Literatura

Uspenje Bogorodice, detalj

• Janson, H. W. (1975). Istorija umetnosti – Pregled razvoja likovnih umetnosti od praistorije do danas (Umetnost). Beograd, Jugoslavija: Prosveta. 
• Roberto Longhi, Il Correggio e la Camera di San Paolo a Parma, Genova 1956
• Roberto Longhi, Le fasi del Correggio giovine e l'esigenza del suo viaggio a Roma, in "Paragone", maggio 1958, pp. 34–53, ripubbl. in Da Cimabue a Morandi, saggi di storia della pittura italiana scelti e ordinati da Gianfranco Contini, Milano 1978, pp. 711–726
• M. Di Giampaolo - A. Muzzi, Correggio. I disegni, Torino 1988.
• P.Piva, E. Dal Canto, Dal Correggio a Giulio Romano. La committenza di Gregorio Cortese, Mantova 1989
• D. Ekserdjian, Correggio, Silvana Editoriale, Milano 1997.
• Pierluigi De Vecchi ed Elda Cerchiari, I tempi dell'arte, volume 2, Bompiani, Milano 1999. ISBN 978-88-451-7212-0
• M. Di Giampaolo, Correggio disegnatore, Milano 2001
• E. Riccomini, Sette saggi sul Correggio, Milano 2003
• F. Tonelli, Per Correggio, Parmigianino, Anselmi, Bedoli e l'architettura, in Parmigianino e la scuola di Parma, atti del convegno, Viadana 2004
• M. Spagnolo, Correggio, geografia e storia di una fortuna, Correggio 2005
• E. Riccomini, Correggio, Milano 2005
• Giuseppe Adani, Correggio pittore universale, Silvana Editoriale, Correggio 2007. ISBN 9788836609772
• AA.VV, Correggio e le sue cupole, Parma 2008
• P. Mendogni, Antonio Allegri Il Correggio, Parma 2008
• AA.VV., Aurea Parma, Parma 2009, n.1
• Correggio e l'antico, catalogo della mostra a cura di A. Coliva, Roma Galleria Borghese, Milano 2008.
• Correggio, catalogo della mostra a cura di L. Fornari Schianchi, Parma Galleria Nazionale, Milano 2008.
• M.C. Chiusa, Gli affreschi di Correggio, Milano 2009

Spoljašnje veze

• Koređova biografija na italijanskom Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. jul 2014)
• Art UK – Koređova biografija
• Veb galerija umjetnosti – Koređova biografija