Narodna biblioteka Pirot
 Odeljenje za odrasle Narodne biblioteke Pirot | |
| Osnivanje | 1947. |
|---|---|
| Lokacija | Pirot Republika Srbija |
| Vrsta | javna biblioteka |
| Direktor | Bojana Ćirić |
| Adresa | Branka Radićevića 10 |
| Veb-sajt | http://www.nbpi.org.rs |
Narodna biblioteka Pirot je jedna od najstarijih institucija kulture u Pirotu.
Smeštena je na dve lokacije u samom centru grada. Većina službi i pozajmno odeljenje za decu preseljeni su početkom 2006. godine u zgradu Doma vojske, dok je pozajmno odeljenje za odrasle korisnike sa čitaonicom ostalo na staroj adresi, u ulici Branka Radičevića.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Čitaonica[uredi | uredi izvor]
Prvi pisani podatak o Čitaonici u Pirotu[1], objavljen je u listu „Istok“ 31. decembra 1878. godine (9. januara 1879. godine po novom kalendaru). Povod je bio priređivanje, na treći dan Božića, „prve besede sa igrankom, a u korist sirotnih đaka pirotskih“. Godine 1880, Čitaonica je imala 45 članova sa godišnjim ulogom od osam dinara. Članovi su mogli da čitaju srpske listove: „Videlo“, „Ratnik“, „Starmali“, „Javor“, „Tagblat“ i druge, a na raspolaganju im je bilo 348 knjiga. Fond je bio smešten u privatnoj kući. Godine 1881. godine Čitaonica prestaje sa radom.
Javna biblioteka[uredi | uredi izvor]
Prvi ozbiljniji napor za oživaljavanje čitaonice u Pirotu[2] učinjen je tokom 1908—1909. godine. Ukazom Kralja Petra I od 14. januara ustanovljena Javna biblioteka u Pirotu i Negotinu. Uprkos preduzetim opsežnim merama za nabavku i kupovinu potrebnih knjiga, časopisa i ostalog što je potrebno za rad biblioteke, Javna biblioteka u Pirotu je u svom radu nailazila na često nepremostive teškoće. U odgovoru Živka Joksimovića, knjižničara, na dopis Ministarstva prosvete stoji: „Rad još nije otpočet, niti će to uskoro biti, jer: 1) inventar još nije gotov; 2) bibliotekar još nije ispisao kartone; 3) Biblioteka je bez ogreva; 4) nema momka da pomogne bibliotekaru; 4) nema nikakvih pravila o davanju knjiga; 6) nema novčanih sredstava za podmirivanje tekućih potreba; 7) treba izabrati bibliotekara koji će imati dovoljno vremena za rad u Biblioteci; 8) treba odrediti stalnu godišnju pomoć; 9) uz Biblioteku treba otvoriti i Čitaonicu“. Rad Javne biblioteke u Pirotu potpuno je zamro u godinama balkanskih i Prvog svetskog rata kada su bugarski okupatori uništili fond spaljivanjem i prenošenjem knjiga u Sofiju. U periodu između dva svetska rata, kao ni za vreme Drugog svetskog rata, Javna biblioteka nije radila. Postojala je školska biblioteka u Gimnaziji sa većim fondom knjiga.
Gradska knjižnica[uredi | uredi izvor]
Gradski Narodni front Pirota 17. maja 1947. godine, je osnovao Gradsku knjižnicu sa čitaonicom. Prvi period po formiranju Biblioteke u Pirotu je značajan po angažovanju na popularizaciji knjige i čitanja. Da bi se stiglo i do najudaljenijih naselja u opštini, koristili su se motocikl, konji i mazge. Šezdesetih godina prošlog veka pirotska Biblioteka je imala vrlo razgranatu mrežu stacioniranih ogranaka u seoskim naseljima i jedan ogranak u industrijskoj zoni grada, dok je bibliobusom opsluživano 36 naselja. Biblioteka je postala centar kulturnih događanja u opštini, organizovane su književne večeri, tečajevi za učenje stranih jezika, radionice za likovne talente, postojalo je i malo lutkarsko pozorište, a izdavan je i dečji list „Glas najmlađih“.
Danas[uredi | uredi izvor]
Biblioteka raspolaže sa preko 60.000 knjiga, i fondom periodike od blizu 200 naslova kao i raznovrsnom neknjižnom građom. Stručna obrada knjižne građe je automatizovana, najpre po programskom paketu BIBLIO u periodu od 2000. do 2006. godine, a od februara 2007. godine je započela automatizaciju bibliotečko informacionog poslovanja na COBISS platformi.
Narodna biblioteka Pirot je od 1994. godine matična za područje Pirotskog okruga. Matične funkcije ostvaruje i u opštinama Babušnica, Bela Palanka i Dimitrovgrad. Pored osnovne delatnosti Biblioteka je organizator i mnogih književnih susreta, promocija, izložbi, tribina, okruglih stolova, seminara.
Dečje odeljenje je 2006. godine oformilo Radionicu koja okuplja talentovane đake pirotskih osnovnih škola.
Biblioteka izdaje Pirotski zbornik.
Nagrade[uredi | uredi izvor]
Za postignute rezultate u razvijanju bibliotečke delatnosti, Narodna biblioteka Pirot je dobila Sedmojulsku povelju 1963. godine i nagradu „Milorad Panić Surep“ 1980 godine.
Surepovu nagradu za unapređivanje bibliotečke delatnosti i razvoj bibliotekarstva dobio je 1971. godine i tadašnji direktor Biblioteke Siniša Jovanović.
Pored njegovog višedecenijskog upravljanja Bibliotekom, na čelu ove ustanove bili su i Slobodan Jončić, Dragana Jovanović-Đurđić, Momčilo Antić, Nadica Kostić i Bojana Ćirić.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Stamatović, Desanka. Čitališta u Srbiji u 19. veku. Beograd: Narodna biblioteka Srbije, 1984.
- ^ Kovijanić, Gavrilo. Tragom srpskih čitališta. Beograd: Biblioteka grada Beograda, 1986.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Zvanični sajt Biblioteke
- Digitalna kolekcija Biblioteke Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. avgust 2020)