Ovčarstvo

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Ovce u Patagoniji, Argentina
Ovan
Mladunče ovce - jagnje

Ovčarstvo je grana stočarstva koja se bavi uzgojem ovaca i njihovim iskorišćavanjem radi dobijanja vune, mleka i mesa. U tom pogledu izdavaja se uzgajanje jagnjadi radi mesa i ovaca radi vune.

Najpoljovniji tereni za ovčarstvo su pašnjaci i livade, sa dosta izvora pitke vode. Države sa najvećim brojem ovaca su Australija, Novi Zeland, Kina, Rusija, Argentina, Južnoafrička Republika i dr. U Srbiji, ovčarska proizvodnja je mala i odvija se kod seljaka u malim stadima. Ukupan broj ovaca u Srbiji se kreće oko 2 miliona grla.[traži se izvor]

Ovce vode poreklo od muflona,stepske arkar ovce i argali ovce. Što se tiče samih morfoloških promena, jedna od najznačajnijih razlika između domaće ovce i njenih prethodnika ili rodonačelnika jeste u promeni dlake u vunsko vlakno.

Kada su u pitanju morfološke karakteristike sama podela se vrši:

  • Prema dužini i formi repa se dele na: kratkorepe, dugorepe, masnorepe i maskotrične rase.
  • Prema osobinama vune se dele na:rase sa finom vunom, srednje finom, srednje grubom i grubom vunom.

Proizvodni tipovi ovaca[uredi | uredi izvor]

Prema proizvodnim karakteristikam razlikujema rase za proizvodnju vune,mleka mesa,krѕna,visoko plodne rase i rase kombinovanih dvojnih i trojnih proizvodnih karakteristika.

U okviru vrste ovaca postoji 7 kategorija:

  • Jagnje- mladunče od rođenja do zalučenja
  • Šilježe- podmladak,uzrasta od 6 do 12 meseci
  • Dviska- žensko grlo od 12 meseci do prvog jagnjenja
  • Dvizak- muško grlo od druge godine života do prvog parenja
  • Ovca- žensko priplodno grlo posle prvog jagnjenja
  • Ovan- muško priplodno grlo
  • Škopac- muško kastrirano grlo

Tip ovaca za proizvodnju vune[uredi | uredi izvor]

Ove ovce odlikuje dobro razvijen kostur i slabo izražene širinske i dubinske mere trupa. Glava je najvećim delom obrasla vunom,vrat je srednje dužine i dosta tanak.

Telesna masa ovaca je 60 kg,a ovnova 80 kg.

Spadaju u srednjostesane rase.

Godišnje se od ovaca dobije 6kg vune,a od ovnova 8kg.

Predstavnici ove vrste su merino rase : rambuje,američki rambuje,australijski merino,stavropoljski merino,merino arl i dr.

Tipovi ovaca za proizvodnju mesa[uredi | uredi izvor]

Odlikuju ih ranostasnost i dobre tovne sposobnosti. Izražene su im dubinske i širinske telesne mere. Tipični predstavnici su engleske tovne rase duge i kratke vune. Rase za proizvodnju mesa duge vune su: lester, linkol, kocvold, romni marš, ševiot. Telesna masa ovih ovaca je 100kg a ovnova 160kg.

Rase ovaca za proizvodnju mesa kratke vune su: sautdaun, hempšir i šrompšir. Telesna masa ovih ovaca je 70kg, a ovnova 100kg.

Tipovi ovaca za proizvodnju mleka[uredi | uredi izvor]

Ovčiji sir-proizvod dobijen preradom ovčijeg mleka

Ove rase imaju slabu aklimatizacionu sposobnost.

Najznačajniji predstavnici su: istočnofrizijska i avasi ovca.

Tip ovaca trojnih proizvodnih svojstava[uredi | uredi izvor]

To su kasnorasne rase sa niskom proizvodnjom. Odlikuje ga snažan kostur sa slabo razvijenim mišićima. Glava je duga i uzana.

Tipičan predsstavnik je pramenka.

Tip ovaca za prozvodnju mesa i vune[uredi | uredi izvor]

Pripadaju raznostranim rasama. Dobre su im izražene širinske mere glave,vrata,leđa,slabina,šapi i grudnog koša. Vunska vlakna su malo slabijeg kvaliteta negoli kod ovaca za proizvodnju vune, isključivo.

Njihovi najznačajniji predstavnici su: merino prekos, virtemberg i il d frans.

Tip ovaca za proizvodnju krzna[uredi | uredi izvor]

Ove ovce su masnorepe i kasnostasne. Za proizvodnju krzna se koriste tek ojagnjena jagnjad.

Karakul ovca je najznačajniji predstavnik ovog tipa.

Tip visoko plodnih ovaca[uredi | uredi izvor]

Imaju sposobnost da ojagnje u jednom jagnjenju i preko 4 jagnjeta.

Prestavnici ove visoko plodne vrste su: romanovska i finska ovca.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Nikolić D, Simović B. : Opšte stočarstvo Naučna knjiga,Beograd (1989)
  • Mastilo, Natalija (2005): Rečnik savremene srpske geografske terminologije, Geografski fakultet, Beograd
  • Stemić Milomir, Jaćimović Bratislav (2006): Osnovi agrarne geografije, Jantar grupa, Zemun
  • Carlson, Alvar Ward (1969). „New Mexico's Sheep Industry: 1850–1900, Its Role in the History of the Territory”. New Mexico Historical Review. 44 (1). 
  • Dick, Everett. Vanguards of the Frontier: A Social History of the Northern Plains and Rocky Mountains from the Fur Traders to the Sod Busters (1941) pp. 497–508; 1880s-1920s
  • Fraser, Allan HH. „Economic aspects of the Scottish sheep industry.”. Transactions of the Royal Highland and Agricultural Society of Scotland. 51 (1939): 39—57. .
  • Hawkesworth, Alfred (1900). Australasian Sheep & Wool.: A Practical and Theoretical Treatise. W. Brooks & co., ltd. 
  • Jones, Keithly G. "Trends in the US sheep industry" (USDA Economic Research Service, 2004). online
  • Minto, John (1902). „Sheep Husbandry in Oregon. The Pioneer Era of Domestic Sheep Husbandry”. The Quarterly of the Oregon Historical Society. 3 (3): 219—247. JSTOR 20609532. 
  • Perkins, John (1992). „Up the Trail from Dixie: Animosity Toward Sheep in the Culture of the U.S. West”. Australasian Journal of American Studies. 11 (2): 1—18. JSTOR 41053646. 
  • Witherell, William H (1969). „A comparison of the determinants of wool production in the six leading producing countries: 1949–1965”. American Journal of Agricultural Economics. 51 (1): 138—158. JSTOR 1238311. doi:10.2307/1238311. .

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Овчарство&oldid=27542712”