Opsada Moskve (1606)
| Opsada Moskve (1606) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo ustanka Bolotnjikova | |||||||
 Ustanici u boju. | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
| Rusko carstvo | Pobunjeni seljaci, kozaci i vlastela | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
|
Vasilij IV Mihail Skopin-Šujski |
Ivan Bolotnjikov Ilejka Muromec Istoma Paškov Prokopij Ljapunov | ||||||
| Jačina | |||||||
| oko 30.000[1] | oko 35.000-80.000[1] | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| Teški | Teški | ||||||
Opsada Moskve (1606) bio je sastavni deo ustanka Bolotnjikova u Rusiji.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Vezivanje seljaka za zemlju u Rusiji krajem 16. veka, velika glad 1601-1603. kao i bezvlašće i poljska intervencija posle smrti Borisa Godunova 1605. doveli su do stihijskog ustanka seljaka na jugu Rusije 1606.[1]Smrt Lažnog Dimitrija bila okidač, i legalni izgovor, za masovnu pobunu svih slojeva u Rusiji: kako među porobljenim i gladnim seljacima, tako i među osiromašenom sitnom vlastelom, nezadovoljnom boljarskim carem Vasilijem.[2] Pod vođstvom Ivana Bolotnjikova, vojska sastavljena od seljaka, kozaka i sitne vlastele uništila je carsku vojsku avgusta 1606. kod Krome, a zatim ponovo u septembru kod Kaluge. Udruživši se sa odredima vlastele iz Tule i Rjazanja, pod komandom vojvoda Istome Paškova i Prokopija Ljapunova, ustanici su ponovo razbili carsku vojsku kod Kolomne i 7. oktobra 1606. opseli Moskvu.[1]
Opsada[uredi | uredi izvor]
Moskvu je opsađivalo, verovatno, oko 35.000 ustanika (neki izvori navode čak 80.000 ljudi). Car Vasilije raspolagao je približno istim snagama oslonjenim na jaka utvrđenja Moskve. Bolotnjikov je planirao potpuno okruženje i podizanje ustanka u samom gradu, ali redovi ustanika nisu bili jedinstveni. Većinu su činili pobunjeni kmetovi, ali bilo je i kozaka, strelaca i siromašnih plemića. Raznolikost socijalnog sastava vojske negativno se odrazila na njenu organizaciju: u osnovi skup samostalnih odreda, koji su često odbijali da se potčine Bolotnjikovu[1], bivšem kmetu koji se nazivao "vojvodom cara Dimitrija".[2] Privučeni obećanjima cara Vasilija i uplašeni ustankom seljaka, odredi plemića izdali su Bolotnjikova. Najpre je 15. novembra 1606. na carevu stranu prešao Ljapunov, a zatim 2 nedelje kasnije i Paškov. Odlučujaća borba vođena je 2. decembra: ojačana izdajnicima, carska vojska je razbila opsadu Moskve i nakon trodnevne bitke, uz pomoć artiljerije, zauzela utvrđeni logor ustanika u selu Kolomenskom.[1]
Posledice[uredi | uredi izvor]
Ustanici su se povukli u Kalugu i izdržali tromesečnu opsadu, a zatim u proleće 1607. uz pomoć Zaporoških kozaka zauzeli Tulu. Okupivši oko 30.000 ljudi, Bolotnjikov je u maju 1607. ponovo krenuo na Moskvu, ali je početkom juna 1607. potučen na reci Vosmi. Oko 10.000 preživelih ustanika zatvorilo se u Tulu, koja je osvojena nakon 4 meseca opsade.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Gažević, Nikola (1974). Vojna enciklopedija. Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 505—506.
- Fajfrić, Željko (2008). Ruski carevi (1. izd.). Sremska Mitrovica: Tabernakl. str. 237—238. ISBN 9788685269172. OCLC 620935678.
