Peta vojvođanska udarna brigada

Peta vojvođanska brigada NOVJ
Jugoslovenska partizanska zastava
Osnivanje	15. novembar 1943. Mesto formiranja: Ratkovići
Formacija	tri pešadijska bataljona
Deo	NOVJ
Angažovanje	Druga tuzlanska operacija NOVJ Operacija Hakflajš Operacija Ribecal Operacija Cirkus Beogradska operacija NOVJ Sremski front Virovitički mostobran Bolmanski mostobran Završne operacije JA
Odlikovanja
Komandanti
Komandant	Stevan Bikić
Politički komesar	Arso Mijović

Peta vojvođanska narodnooslobodilačka udarna brigada formirana je 15. novembra 1943. u selu Ratkovićima na Majevici. Prilikom formiranja brigada je imala 835 boraca (733 druga i 102 drugarice). Formaciju su sačinjavali:

• Štab brigade:
  • komandant: Stevan Bikić
  • zamenik komandanta: Milan Korica - Kovač
  • politički komesar: Arso Mijović
  • zamenik političkog komesara: Ljubica Đorđević
• Prvi bataljon - štab:
  • komandant: Pera Jovanović
  • zamenik komandanta: Jova Lužajić
  • politički komesar: Đura Vojvodić
  • zamenik političkog komesara: Dušan Grujić-Joja
• Drugi bataljon - štab:
  • komandant: Vasilije Krstić-Vale
  • zamenik komandanta: Branko Jović-Sepika
  • politički komesar: Obrad Obradović
  • zamenik političkog komesara: Branko Krnjaja
• Treći bataljon - štab:
  • komandant: Marko Stepanov
  • zamenik komandanta: Zdravko Mirčetić - Ciga
  • politički komesar: Radovan Ostojić

Nakon velikih uspeha u borbama u istočnoj Bosni od juna do oktobra 1943. i osvajanja znatne količine opreme i naoružanja, stekli su se uslovi za prihvat većeg broja dobrovoljaca u jedinice. Posebno je veliki bio priliv dobrovoljaca iz Srema. Oni su popunili prethodno formirane vojvođanske brigade, a krajem novembra u Petu vojvođansku brigadu je stupilo još 317 novih boraca iz Srema. 27. februara u sledećoj većoj popuni u Brigadu je stiglo još 240 boraca iz Srema.

Brigada je od osnivanja do marta 1944. bila u sastavu Šesnaeste vojvođanske divizije. 3. marta 1944. formirana je 36. vojvođanska divizija, i Peta vojvođanska brigada ušla je u njen sastav, u kojem je ostala do kraja rata.

Istočna Bosna je od jeseni 1943. bila poprište neprekidnih obostranih intenzivnih borbenih dejstava, i u njima je učestvovala i Peta vojvođanska brigada. Tokom jula i avgusta 1944. učestvovala je u sastavu svog korpusa u složenim i iscrpljujućim borbama protiv nemačkih neprekidnih operacija u cilju sprečavanja prodora u Srbiju. U septembru učestvovala je u razbijanju operacije Cirkus, u oktobru u Beogradskoj operaciji. Na Sremskom frontu bila je angažovana u desantu 68. korpusa Crvene armije kod Vukovara početkom decembra 1944. Tokom 1945. učestvovala je u borbama na Virovitičkom i Bolmanskom mostobranu.

Odlikovana je Ordenom partizanske zvezde sa zlatnim vencem i Ordenom zasluga za narod sa zlatnom zvezdom.

Narodni heroji Pete vojvođanske brigade

• Milan Korica Kovač, zamenik komandanta brigade
• Sulejman Omerović, komandant brigade

Literatura

• Nikola Mraović. Peta vojvođanska brigada. , Novi Sad 1985. godina.
• Petnaest vojvođanskih brigada. Pokrajinski odbor Saveza boraca Vojvodine, Novi Sad 1953. godina.