Srpska pravoslavna crkva u Bačkoj Topoli

Srpska pravoslavna crkva u Bačkoj Topoli
Crkva Svetog proroka Ilije
Osnovni podaci
Tip	crkva
Jurisdikcija	Srpska pravoslavna crkva
Eparhija	Eparhija bačka
Osnivanje	1940.
Posvećen	Svetom proroku Iliji
Raspušten	1941.
Reosnovan	1945.
Arhitektura
Stil	neovizantijski stil
Rekonstruisan	1993—1998.
Lokacija
Mesto	Bačka Topola, Bačka Topola
Država	Srbija

Srpska pravoslavna crkva u Bačkoj Topoli pripada Eparhiji bačkoj Srpske pravoslavne crkve. Crkva posvećena Svetom proroku Ilije sagrađena je i osveštana 1940. godine, od strane episkopa bačkog Irineja.

Istorija

Parohija bačkotopolska je osnovana posle Prvog svetskog rata, kada su solunski dobrovoljci sa Dobrudže i Kajmakčalana, odlukom tadašnjih državnih vlasti počeli naseljavati predele u plodnoj i mirnoj Bačkoj, naročito u srezu bačkotopolskom. Sredivši svoje osnovne materijalne probleme, još ne priviknuti na nove uslove podneblja i života, izrazili su želju za osnivanjem crkve. Tadašnji episkop bački dr Irinej Ćirić, shvativši ovu želju kao opravdanu, postavlja 1921. godine za sveštenika novoosnovane parohije Georgija Ugrišića, koji počinje stvarati ovu parohiju i crkvenu opštinu u koju su ulazila sva kolonistička mesta okolo Bačke Topole.

U početku su se sveta bogosluženja služila u sali Građanske škole sve do 1932. godine kada je završena izgradnja zgrade Bogomolje što je sadašnji Svetosavski dom. Dolaskom za paroha bačkotopolskog Petra Dimitrijevića nastaje sređeniji rad na podizanju Crkve i parohijskog stana. Zahvaljujući njegovom zalaganju u ovom radu, a uz obilatu pomoć njegovih saradnika Miloja Stajića i Dimitrija Debeljevića kao i mnogih drugih, otpočela je i sa uspehom završena akcija sakupljanja dobrovoljnih materijalnih priloga.

Svetosavski dom i prvobitan hram

Veliko razumevanje u ovoj akciji pokazali su i pomogli ministri Zaharije Stanković i gospodin Bešlić, kao i Ban Dunavske banovine Svetislav Rajić, koji su obilnim novčanim prilozima uglavnom doprineli da se izgradi hram u Srpsko-vizantijskom stilu, nalik na trobrodnu baziliku.

Ikonostas je drveni, delimično rezbaren. Ikone za ikonostas radio je Aleksandar Džigurski iz Bečeja po uzoru na velikog srpskog slikara Uroša Predića.

Zidno slikarstvo je novijeg datuma, radove je izvodilo više umetnika na čelu sa Radoslavom Prokićem iz Kragujevca i Dimitrijem Riđičkim u periodu od 1993 do 1998. godine.

Sagrađena i osvećena crkva nije dugo služila svojoj svrsi. Za manje od godinu dana u njoj je utihnulo molitveno pojanje i svaka druga aktivnost. Nakon početka Drugog svetskog rata i ulaska Mađara u Jugoslaviju dolazi do totalne deportacije svih onih koji nisu bili rođeni u Bačkoj. Tako je ova tek osnovana parohija ostala bez svojih vernika. Vernici su bili iseljeni iz svojih kuća i deportovani u logore Šarvar, B.Topola i Baja ili prognani u Srbiju.

Novoizgrađeni srpski pravoslavni hram preuzimaju mesni rimokatolici i preuređuju u svoju bogomolju. U posedu rimokatolika bila je sve do oslobođenja 1. aprila 1945. godine kada je odlukom Episkopa bačkog dr Irineja Ćirića postavljen za sveštenika Miroslav Sadžakov dotadašnji paroh u Gardinovcima. Povratkom iz logora srpskoga življa, parohija nastavlja svoj život. Hram je generalna obnovljen od 1993. do 1998. godine.

Dolaskom za paroha bačkotopolskog Srbislava A.Stojanova, 1. decembra 2004. godine počelo se učestalije raditi na restauraciji, obnovi postojećih prostorija i podizanju novog parohijskog stana. Od tada do danas je urađeno: podignut je novi parohijski stan, obnovljena krovna konstrukcija, sanitarni čvor, deo unutrašnjih prostorija i fasada starog Svetosavskog doma , Crkva je obložena granitom, u njoj uvedena nova rasveta i postavljena klimatizacija.

Bačkotopolski parosi:

• od 1945 – 1979. Miroslav Sadžakov
• od 1979 - 2004. Milan Ostojić
• od 2004 – danas Srbislav A. Stojanov

Vidi još

• Eparhija bačka

Spoljašnje veze

• „Bogata istorija verskih objekata u Bačkoj Topoli”. Dnevnik. Pristupljeno 9. 11. 2020.