Stogazovac
Stogazovac | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Upravni okrug | Zaječarski |
| Opština | Knjaževac |
| Stanovništvo | |
| — 2022. | 57 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 37′ 35″ S; 22° 10′ 14″ I / 43.6265° S; 22.1705° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 327 m |
.svg)  Stogazovac Stogazovac na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 019 |
| Registarska oznaka | KŽ |
Stogazovac je naselje u Srbiji u opštini Knjaževac u Zaječarskom okrugu. Udaljen je 10 km severozapadno od Knjaževca. Prema popisu iz 2022. bilo je 57 stanovnika (prema popisu iz 2011. bilo je 104 stanovnika).
Fizičko-geografske odlike[uredi | uredi izvor]
Reljef[uredi | uredi izvor]
Kroz selo protiče Zubetinačka reka koju njenim ulaskom u njegov atar nazivaju „Stogazovačka reka”. Ona je usekla klisuru Ždrelo koju mnogi nazivaju „Knjaževačkim Meteorima” jer njene stene konfiguracijski podsećaju na popularne grčke „Meteore”.[1] Klisura Ždrelo spada u fluvio-denudacione oblike reljefa. Nalazi se na samom izlazu iz sela, iz pravca Knjaževca. Njena dužina iznosi oko 300 m. Klisura je usečena u glinovite krečnjake i glince iz perioda donje krede. Sa njene desne strane nalazi se brdo Kulinja (540 m), a sa leve strane brdo Rudina (460 m). U klisuri, neposredno uz reku izdižu se krečnjačke stene specifičnih oblika do visine od 70 - 80 m. Najviše litice su Lisičiji i Zdravački kamen na desnoj strani klisure. Lisičiji kamen naziva se još „Momin kamen” ili „Devojački kamen”. Sa vrha ovog kamena pruža se predivan pogled na klisuru i selo. On se nalazi u središnjem delu klisure. Zdravački kamen izdiže se na samom ulazu u klisuru. Širina klisure u najužem delu, na samom dnu, iznosi 2 - 3 m. Ovo je bio jedini prolaz pre prosecanja puta kroz klisuru.
Na dnu klisure, u koritu reke, nalazi se izvor „svete vode” koga meštani nazivaju „Božja trpezica”. Smatra se da izvor nikada nije presušio i da ima lekovito dejstvo za očne bolesti. Pored njega pronađen je rimski žrtvenik. Dno izvora karakteristično je po velikom broju obrušenih blokova stena, preko kojih reka protiče u vidu slapova. Ovi blokovi doprineli su stvaranju velikih virova među kojima su poznati Sinji vir, Telči vir i najnizvodniji Petkovski vir. Telči vir dobio je ime tokom XIX veka kada su zbog velike suše stanovnici okolnih sela pojili stoku u njemu. Uzvodno od Telčeg vira nalazi se rupa u steni ispunjena rečnom vodom koja se naziva „bunar” i udubljenje u vidu kade u kamenom bloku kroz koje protiče reka u vidu slapa i spušta se u vir.[2]
Demografija[uredi | uredi izvor]
Prema poslednjem popisu iz 2022. godine u Stogazovcu je živelo 57 stanovnika što je za 47 manje u odnosu na 2011. kada je na popisu bilo 104 stanovnika. U naselju živi 55 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 62,24 godina (60,54 kod muškaraca i 63,77 kod žena).[3]
Prema podacima popisa iz 2022. u naselju ima 29 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 1,97 a prema istom popisu u naselju ima 68 stambenih jedinica od kojih je 30 naseljenih.[4]
Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 0 | 0 | ||
| 80+ | 2 | 4 | ||
| 75—79 | 12 | 17 | ||
| 70—74 | 7 | 16 | ||
| 65—69 | 12 | 4 | ||
| 60—64 | 2 | 1 | ||
| 55—59 | 5 | 5 | ||
| 50—54 | 5 | 4 | ||
| 45—49 | 3 | 4 | ||
| 40—44 | 1 | 1 | ||
| 35—39 | 1 | 3 | ||
| 30—34 | 6 | 0 | ||
| 25—29 | 2 | 3 | ||
| 20—24 | 1 | 1 | ||
| 15—19 | 1 | 1 | ||
| 10—14 | 0 | 1 | ||
| 5—9 | 3 | 2 | ||
| 0—4 | 2 | 0 | ||
| Prosek : | 56,1 | 61,5 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 60 | 7 | 43 | 9 | 1 | 0 |
| Ženski | 64 | 2 | 40 | 19 | 3 | 0 |
| UKUPNO | 124 | 9 | 83 | 28 | 4 | 0 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 21 | 8 | 0 | 2 | 5 |
| Ženski | 9 | 3 | 0 | 0 | 4 |
| UKUPNO | 30 | 11 | 0 | 2 | 9 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 0 | 1 | 0 | 0 | 3 |
| Ženski | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 0 | 1 | 1 | 0 | 3 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 |
| UKUPNO | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 0 | 0 | 0 | 1 | |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| UKUPNO | 0 | 0 | 0 | 1 | |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „KNJAŽEVAČKI METEORI: Raj za planinare u Stogazovcu”. tvi.
- ^ Sibinović, Mikica; Petković, Milan. „KLISURA ŽDRELO U SELU STOGAZOVAC” (PDF).
- ^ Starost i pol, podaci po naseljima - Popis stanovništva, domaćinstava i stanova. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2023. ISBN 978-86-6161-230-5.
- ^ Domaćinstva prema broju članova - Popis stanovništva, podaci po naseljima. Beograd: Republički zavod za statistiku. avgust 2023. ISBN 978-86-6161-232-9.
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
