Tri kraljevine (Koreja)
Kogurjo, Pekče i Sila 백제(Baekje), 신라(Silla), 고구려(Goguryeo) Tri kraljevine | |||
---|---|---|---|
Tri kraljevine u 5. veku, na vrhuncu moći kraljevstva Kogurjo. | |||
Geografija | |||
Kontinent | Azija | ||
Regija | istočna Azija | ||
Zemlja | Koreja | ||
Društvo | |||
Službeni jezik | korejski | ||
Religija | budizam | ||
Politika | |||
Oblik države | monarhija | ||
Istorija | |||
— Osnivanje | 57. p. n. e. | ||
— Ukidanje | 668. n.e. | ||
Zemlje prethodnice i naslednice | |||
Prethodnice: | Naslednice: | ||
Tri kraljevine (engl. Three Kingdoms of Korea, korej. 삼국시대) označava period korejske istorije od 57. p. n. e. do 668. n.e, kada su Korejskim poluostrvom vladale kraljevine Pekče (engl. Baekje, korej. 백제, 百濟), Sila (engl. Silla, korej. 신라, 新羅), i Kogurjo (engl. Goguryeo, korej. 고구려, 高句麗). Kogurjo je kasnije prozvan Korjo (engl. Goryeo, korej. 고려, 高麗), od čega je nastalo moderno ime Koreja. U isto vreme potojalo je oko 78 plemenskih državica u južnom delu Korejskog poluostrva, i veće države Okjo, Bujo i Dongje u severnom delu Koreje i Mandžuriji.[1][2][3][4]
Kraljevine Pekče i Sila dominirale su južnom polovinom Korejskog poluostrva i ostrvom Čedžu (Tamna), dok je Kokurjo vladao severnom polovinom Koreje, poluostrvom Ljaodong i polovinom Mandžurije. Pekče i Korjo dele osnivački mit, koji je najverovatnije poreklom iz države Bujo. Period pre formiranja kraljevina često se naziva Pred-Tri kraljevine (engl. Proto–Three Kingdoms period).[5]
U 7. veku (668) kraljevstvo Sila je u savezu sa Kinom dinastije Tang ujedinilo Korejsko poluostrvo po prvi put u istoriji, stvorivši prvu ujedinjenu korejsku naciju. Posle pada Pekče i Kokurjo-a, dinastija Tang je nakratko okupirala delove Korejskog poluostrva, ali je kineska vojska 676. proterana iz Koreje u ratu Sile i Tanga (670-676). Naredni period poznat je kao Ujedinjena Sila ili Kasnija Sila (668–935).[6]
Krajem 7. veka, Go od Balhe, bivši general Kogurjo-a, osnovao je državu Balhe (698–926) na ranijoj teritoriji Kokurjo-a, pobedivši dinastiju Tang u bici kod Tianmenlinga (698).[7]
Glavni izvor za ovaj period je Knjiga Veja (kin: 魏書, odeljak Istočni varvari - 東夷傳) iz Anala Tri kraljevstva (engl. Records of the Three Kingdoms) u Kini.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Kneževina Čoson, prva korejska država, i pored dvogodišnjeg otpora (109-107. p. n. e.) podlegla je velikoj (50.000 ljudi) i dobro organizovanoj vojsci kineskog cara Kuang Vu-tija (Kuang Wu-ti) iz dinastije Han. Teritoriju kneževine Čoson Kuang Vu-ti je podelio u četiri okruga, na čije čelo je postavio Kineze, ali kontrola Kine nad osvojenom Korejom vremenom je oslabila. Sredinom 1. veka bila je samo nominalna, i u Koreji se u to vreme razvijaju tri kraljevine: najpre Kogurjo (Koguryŏ) na severozapadu, a potom Pekče (Paekche) u dolini reke Hana, i Sila (Silla) na jugoistoku poluostrva. Iako nezavisne, bile su pod jakim uticajem Kine. Njihovo društveno uređenje bilo je u prelaznoj etapi-od robovlasničkog ka feudalnom društvu. Organizacija vojske, naoružanje i taktika bili su vezani neposredno za razvoj kineske vojske. Kraljevine su neprestano međusobno ratovale i kraljevina Sila, oslanjajući se na moćnu kinesku dinastiju Tang, pobedila je 668. u toj borbi, ali je Kina nametnula svoju vlast čitavoj Koreji. Kraljevina Sila krajem 7. veka ujedinila je Koreju pod svojom vlašću u borbi protiv kineske dominacije, i Kina je 735. primorana da se odrekne vlasti nad Korejom. Ujedinjena (Kasnija) Sila vladala je čitavom Korejom punih 200 godina.[8]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Yi, Ki-baek (1984). A New History of Korea (na jeziku: engleski). Harvard University Press. str. 23—24. ISBN 9780674615762. Pristupljeno 21. 11. 2016.
- ^ Walker, Hugh Dyson (novembar 2012). East Asia: A New History (na jeziku: engleski). AuthorHouse. str. 104. ISBN 9781477265161. Pristupljeno 21. 11. 2016.
- ^ Kim, Jinwung (5. 11. 2012). A History of Korea: From "Land of the Morning Calm" to States in Conflict (na jeziku: engleski). Indiana University Press. str. 35. ISBN 978-0253000781. Pristupljeno 11. 10. 2016.
- ^ Yu, Chai-Shin (2012). The New History of Korean Civilization (na jeziku: engleski). iUniverse. str. 27. ISBN 9781462055593. Pristupljeno 22. 7. 2016.
- ^ The National Folk Museum of Korea (South Korea) (2014). Encyclopedia of Korean Folk Literature: Encyclopedia of Korean Folklore and Traditional Culture Vol. III (na jeziku: engleski). 길잡이미디어. str. 41. ISBN 9788928900848. Pristupljeno 10. 9. 2017.
- ^ Korea's Three Kingdoms Arhivirano 2011-05-16 na sajtu Wayback Machine. Ancientworlds.net (2005-06-19). Retrieved on 2015-11-15.
- ^ „Kings and Queens of Korea”. KBS World Radio. Korea Communications Commission. Arhivirano iz originala 28. 8. 2016. g. Pristupljeno 7. 10. 2016.
- ^ Gažević, Nikola (1972). Vojna enciklopedija (knjiga 4). Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 596.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Best, J.W. (2003). „Buddhism and polity in early sixth-century Paekche”. Korean Studies. 26 (2): 165—215. JSTOR 23719761. doi:10.1353/ks.2004.0001.
- Lee, K. (1984) [1979]. A New History of Korea. Tr. by E.W. Wagner & E.J. Schulz. Seoul: Ilchogak. str. 518. ISBN 9780674615762.
- Na, H.L. (2003). „Ideology and religion in ancient Korea”. Korea Journal. 43 (4): 10—29. Arhivirano iz originala 14. 6. 2011. g.
- Nelson, Sarah M. (1993). The archaeology of Korea. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521407830.
- Pearson, R; Lee, J.W.; Koh, W.Y.; Underhill, A. (1989). „Social ranking in the Kingdom of Old Silla, Korea: Analysis of burials”. Journal of Anthropological Archaeology. 8 (1): 1—50. doi:10.1016/0278-4165(89)90005-6. Scopus: 2-s2.0-38249024295.
- Beckwith, Christopher I. (2007). Koguryo: The Language of Japan's Continental Relatives: An Introduction to the Historical-Comparative Study of the Japanese-Koguryoic Languages, with a Preliminary Description of Archaic Northeastern Middle Chinese (Second izd.). BRILL. ISBN 978-90-474-2028-6.
- Mohan, Pankaj (2011), „Contending Perspectives on Koguryo: A Fresh Look at China's Northeast Project”, The Dong Gook Sa Hak, 50: 53—93.
- Pozzi, Alessandra; Janhunen, Juha Antero; Weiers, Michael, ur. (2006). Tumen Jalafun Jecen Aku: Manchu Studies in Honour of Giovanni Stary. 20 of Tunguso Sibirica. Giovanni Stary (Contributor). Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 978-3447053785. Pristupljeno 1. 4. 2013.
- Yoon, Hwy-tak (2004), „China's Northeast Project: Defensive or Offensive Strategy?” (PDF), East Asian Review, 16 (4): 99—121, Arhivirano iz originala (PDF) 2012-11-14. g., Pristupljeno 2013-01-10.
- Asmolov, V. Konstantin. (1992). The System of Military Activity of Koguryo, Korea Journal, v. 32.2, 103–116, 1992.
- Beckwith, Christopher I. (avgust 2003), „Ancient Koguryo, Old Koguryo, and the Relationship of Japanese to Korean” (PDF), 13th Japanese/Korean Linguistics Conference, Michigan State University, Pristupljeno 2006-03-12
- Byeon, Tae-seop (1999). 韓國史通論 (Outline of Korean history), 4th ed. Unknown Publisher. ISBN 978-89-445-9101-3.
- Byington, Mark (2002), „The Creation of an Ancient Minority Nationality: Koguryo in Chinese Historiography” (PDF), Embracing the Other: The Interaction of Korean and Foreign Cultures: Proceedings of the 1st World Congress of Korean Studies, III, Songnam, Republic of Korea: The Academy of Korean Studies, Arhivirano iz originala (PDF) 07. 07. 2022. g., Pristupljeno 08. 07. 2023
- Byington, Mark (2003). A History of the Puyo State, its People, and its Legacy (PhD). Havard University.
- Byington, Mark (2004b), The War of Words Between South Korea and China Over An Ancient Kingdom: Why Both Sides Are Misguided, History News Network (WWW), Arhivirano iz originala 2007-04-23. g.
- Chase, Thomas (2011), „Nationalism on the Net: Online discussion of Goguryeo history in China and South Korea” (PDF), China Information, 25 (1): 61—82, S2CID 143964634, doi:10.1177/0920203X10394111, Arhivirano iz originala (PDF) 2012-05-13. g.
- Lee, Peter H. (1992), Sourcebook of Korean Civilization 1, Columbia University Press
- Rhee, Song nai (1992) Secondary State Formation: The Case of Koguryo State. In Aikens, C. Melvin (1992). Pacific northeast Asia in prehistory: hunter-fisher-gatherers, farmers, and sociopolitical elites. WSU Press. ISBN 978-0-87422-092-6.
- Sun, Jinji (1986), Zhongguo Gaogoulishi yanjiu kaifang fanrong de liunian (Six Years of Opening and Prosperity of Koguryo History Research), Heilongjiang People's Publishing House
- Unknown Author, Korea, 1-500AD, Metropolitan Museum
- Unknown Author, Koguryo, Britannica Encyclopedia, Arhivirano iz originala 2007-02-12. g.
- Unknown Author (2005), „Korea”, Columbia Encyclopedia, Bartleby.com, Pristupljeno 2007-03-12
- ScienceView, Cultural Development of the Three Kingdoms, ScienceView (WWW), Arhivirano iz originala 2006-08-22. g.
- Wang, Zhenping (2013), Tang China in Multi-Polar Asia: A History of Diplomacy and War, University of Hawaii Press
- Xiong, Victor (2008), Historical Dictionary of Medieval China, United States of America: Scarecrow Press, Inc., ISBN 978-0810860537