Filidorova odbrana

Ovaj članak koristi algebarsku šahovsku notaciju kako bi se opisali šahovski potezi.

Filidorova odbrana

a b c d e f g h 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 3 3 2 2 1 1 a b c d e f g h
Potezi	1. e4 e5 2. Sf3 d6
EHO	C41
Poreklo	XVIII vek, Fransoa-Andre Filidor
Nazvano po	Fransoa-Andre Filidor
Glavno	Otvorene igre

Filidorova odbrana je šahovsko otvaranje koje počinje potezima:

1. e4 e5 2. Sf3 d6

U novijim vremenima, pošto se vrlo razvilo umeće korišćenja razvojne prednosti i slobodnije igre koju Filidorova odbrana prepušta belom, preovladalo je mišljenje o ovoj odbrani kao teškoj i pasivnoj.

Istorijat

Otvaranje je dobilo ime po genijalnom francuskom šahisti Fransoa-Andre Filidoru, koji ga je prvi ozbiljno analizirao. On je smatrao potez 2. .. d6 najprincipijelnijim nastavkom. Fransoa-Andre Filidor, je ovu odbranu zagovarao kao alternativu uobičajenom 2 ... Sc6. Njegova prvobitna ideja bila je da izazove centar bijeloga potiskom pješaka ... f7 – f5. Danas je Filidor poznat kao solidan, ali pasivan izbor za crnoga, i rijetko je viđen u igri vrhunskog nivoa, osim kao alternativa teško analiziranim otvaranjima koji mogu nastati nakon normalnih 2 ... Sc6. Smatra se dobrim otvaranjem za amaterske igrače koji traže odbrambenu strategiju koja je jednostavnija i lakša za razumijevanje od složenih pozicija koje su rezultat otvaranja, poput francuske odbrane. Enciklopedija šahovskih otvaranja svrstava Filidorovu odbranu pod šifrom C41. Filidor se dogodio u jednoj od najpoznatijih igara koje su ikada odigrane, "Opera igre" odigrane 1858. između američkog šahovskog majstora Pol Morfi i dva jaka amatera, njemački plemić vojvoda Karl od Brunsvicka i francuski aristokrat grof Isouard. Igra se nastavila 3.d4 Lg4, što je odstupanje od modernih standardnih linija. Filidorovoj odbrani je pala popularnost kada je poziciona igra postala sve razvijenija, a skoro (potpuno) je nestao iz prvorazrednog šaha od strane Prvog svjetskog rata. Od 2017. nema najboljih igrača koji redovno igraju ovu odbranu, mada Eten Barkot i Liviu-Diter Nispanu povremeno eksperimentišu sa tim. Njegova popularnost u master igri ipak se lagano povećala u posljednjih 20 godina.

Glavna linija 3. e:d4

Najčešći odgovor crnoga je 3. e:d4 koji oslobađa centralnu napetost, iako odustaje od centra. Poslije 4. S:d4 Sf6 5. Sc3, crni normalno nastavlja Le7 i 0-0 (Antošinova varijanta) i postiže jak odbrambeni položaj. Primjer linije je: 4. S:d4 Sf6 5. Sc3 Le7 6. Lc4 0-0 7. 0-0 c5, i položaj je jednak. U ovom redu, crni takođe može fijanketirati svog svog lovca na g7, iako je to neuobičajeno. Bent Larsen pokušao je ovo u nekoliko partija, uključujući neriješenu partiju protiv Mihaila Talja 1969. Umjesto 4. S:d4, bijeli može igrati 4. D:d4, kao što je Pol Morfi favorizirao, namjeravajući 4. Sc6 5. Lb5 Ld7 6. L:c6 L:c6 7. Sc3 Sf6 8. Lg5 nakon čega slijedi 0-0-0. Ova linija se odigrala u mnogim igrama iz 19. vijeka.

Hanhamova varijanta

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Pozicija poslije 7...c6. Cilj crnoga u Hanhamu je jaka tačka odbrane e5.

Druga glavna opcija za crnoga je da održi centralnu napetost i usvoji postavku sa Sd7, Le7 i c6. Ovaj plan je nazvan Hanhamova varijanta, nazvano po američkom šahovskom majstoru Džejmsu Hanhamu a favorizovao ga je Aron Nimcovič. Uobičajena linija je: 3. Sf6 4. Sc3 Sbd7 5. Lc4 Le7 6. 0-0 (6.Sg5 je zanimljiva alternativa: nakon 6. 0-0 7.L:f7+ T:f7 8.Se6 De8 9.S:c7 Dd8 10.S:a8, bijeli ima više materijala (figura), ali crnu može razviti snažnu inicijativu nakon, na primjer, 10. b5 11. S:b5 Da5 +6. 0-0 7. a4 (da spriječi b5). Šahovski velemajstor Leri Kaufman napominje da Hanham varijanta ima za cilj da održi pješaka crnoga na e5, analogno zatvorenim linijama Ruj Lopez, i smatra da bi "bilo prilično popularano i ujednačeno sa glavnom odbranom do 1.e4, osim dosadnih detalja da crni zapravo ne može silom dostići Hanham poziciju." Kao alternativa na 4. Sc3 kao odgovor na crnove 3. Sf6, prema Kaufmanu i velemajstoru Kristijanu Baueru, bijeli zadržava određenu prednost sa: 4. d:e5! S:e4 5. Dd5! ( Relstabova varijanta; 5.Sbd2 je Sokolski varijanta.) 5. Sc5 6. Lg5 Le7 7. e:d6 D:d6 8. Sc3.

Reference

Literatura

• Bauer, Christian (2006). The Philidor Files. Everyman Chess. ISBN 1-85744-436-1..
• Hooper, David; Whyld, Kenneth (1996) [First pub. 1992]. The Oxford Companion to Chess (2nd izd.). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280049-7. 
• Kasparov, Gary; Keene, Raymond (1982). Batsford Chess Openings. American Chess Promotions. ISBN 978-0-7134-2112-5. 
• Kaufman, Larry (2004). The Chess Advantage in Black and White. McKay Chess Library. ISBN 0-8129-3571-3..
• Korn, Walter (1982). Modern Chess Openings (12th izd.). David McKay Company, Inc. ISBN 978-0-679-13500-5. 
• Matanović, Aleksandar, ur. (1981). Encyclopaedia of Chess Openings. C (2nd izd.). Yugoslavia: Chess Informant. ISBN. 
• Matanović, Aleksandar, ur. (1997). Encyclopaedia of Chess Openings. C (3rd izd.). Yugoslavia: Chess Informant. ISBN 978-86-7297-035-7. 

Vidi još

• Šahovska otvaranja
• Enciklopedija šahovskih otvaranja
• Šahovski informator
• Šah
• Šahovska notacija
• Pravila šaha

Spoljašnje veze

• (jezik: engleski) Vikišah — otvoreni projekat za šahovski repertoar
• (jezik: engleski) Šahovski informator
• (jezik: engleski) Chessgames.com — istražite šahovska otvaranja
• (jezik: engleski) Vodič za šahovska otvaranja
• (jezik: engleski) Onlajn baza podataka šahovskih otvaranja
• (jezik: engleski) Onlajn baza šahovskih otvaranja