Hram Svetog oca Nikolaja u Borči
| Hram Svetog oca Nikolaja | |
|---|---|
 | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Borča |
| Religija | Hrišćanstvo |
| Grad | Beograd |
| Opština | Palilula |
| Država |  Srbija |
| Arhitektonski opis | |
| Osnivač | Srpska pravoslavna crkva |
| Osnivanje | 1798. godine |
Crkva Svetog Luke je hram Srpske pravoslavne crkve koji se nalazi u naselju Borča u beogradskoj opštini Palilula.
Opšte informacije[uredi | uredi izvor]
Crkva se nalazi u beogradskom naselju Borča, a pripada eparhiji banatskoj.[1]
Dvadeset sedam ribarskih porodica koje su se nastanile iz Pančeva u Borču podigle su 1798. godine mali hram posvećen Prenosu moštiju Svetog Nikolaja Čudotvorca.[2] Hram je podignut prilozima dobrih ljudi iz Borče i okoline, kao i velikim ktitorima Gligoriju Romanu i Lazaru Stojkoviću zemunskom trgovcu.[1] Osvećenje hrama bilo je 10. maja (po starom kalendaru) 1798. godine, u vreme kada je službovao episkop vršački Josif.[3]
Prvi sveštenoslužitelj novog hrama bio je protojerej Stevan Berić, rođen 1756. godine.[3] On je rukopoložen 2. februara 1797. godine i zaveo je prve crkvene matrikule. U 19. veku, meštani Borče su se stalno iseljavali i doseljavali zbog stalnog izlivanja Dunava. Celo mesto je bilo više puta poplavljeno, sem crkvene porte borčanskog hrama. Hram je više puta renoviran i menjan mu je spoljašni izgled, tako da nema tačnih podataka kako je prvobitni hram izgledao.[1] Prvo veliko renoviranje iz temelja bilo je posle Drugog svetskog rata, jer se krov urušio, a zvonik do temelja srušio.[3][4]
Hram je po drugi put osvećen 29. oktobra 1961. godine za vreme sveštenika Borisa Jakovljenskog, od strane episkopa moravičkog dr Save Vukovića, vikara patrijarha srpskog Germana.[1] Dana 20. septembra 1966. godine, izgorela je krovna konstrukcija i urušili su se zidovi u oltarskom delu, pala su dva zvona i hram je bio totalno van svake upotrebe. Odmah su meštani, zajedno sa svojim sveštenikom Borisom počeli obnovu hrama. Tom obnovom hram je dobio novi izgled kakav i sada ima, a projekat hrama je radio arhitekta Dimitrije Pavlović iz Beograda.[5][1]
Ikonostas crkvi je poklonila Ruska Pravoslavna Zagranična crkvena opština iz Pančeva. Radove na obnovi hrama nastavlja sveštenik Petar S. Nešić, 1969. godine. Hram je oslikan od majstora Vase Ujfaluša iz Novog Sada u rusko-baroknom stilu.[1]
Godine 2004. podignut je svetosavski dom sa tri sveštenička stana. U periodu od 2006. do 2010. godine u hramu je promenjen ikonostas, okrečena fasada i ugrađena kamena dekoracija na fasadi i promenjen je pod.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e HRAM SVETOG OCA NIKOLAJA (22.maj) eparhijabanatska.rs 15. 11. 2023.
- ^ Hram Svetog Oca Nikolaja u Borči Crkve i manastiri na Paliluli palilula.org.rs 15. 11. 2023.
- ^ a b v Istorija Hrama Svetog Oca Nikolaja u Borči lobi-info.rs 13. 2. 2016.
- ^ Hram Svetog Oca Nikolaja u Borči beogradskevesti.info 10. 9. 2023.
- ^ Crkva Svetog Nikole u Borči borca.rs 15. 11. 2023.
